Lúc 4h sáng nay ngày 24.8 theo giờ Hà Nội, Tổng thống Mỹ, Donald Trump vừa ra lệnh áp thuế lên toàn bộ hàng hóa Trung Quốc xuất sang thị trường Mỹ. Động thái này hứa hẹn sẽ gây căng thẳng giữa quan hệ hai nước thời gian tới.
Trêntwitter đăng cách đây ít tiếng, Tổng thống Mỹ đã đăng liền 4 tweet với nội dung tạm dịch như sau:
"Trong nhiều năm, Trung Quốc (và nhiều quốc gia khác) đã lợi dụng Thương mại, đánh cắp Sở hữu Trí tuệ và nhiều hơn nữa đối với Hoa Kỳ. Đất nước của chúng ta đã mất hàng trăm tỷ đô la mỗi năm cho Trung Quốc, không có kết thúc trước mắt ....
... Đáng buồn thay, các Chính quyền trong quá khứ đã cho phép Trung Quốc vượt xa công bằngvà cân bằng trong Thương mại đến nỗi nó trở thành gánh nặng lớn cho người nộp thuế Mỹ. Là Tổng thống, tôi không thể cho phép điều này còn được xảy ra! Trên tinh thần đạt được bình đẳng thương mại, chúng ta phải cân bằng ....
... Mối quan hệ giao dịch rất bất bình đẳng này. Trung Quốc không nên áp thuế mới với 75 TỈ ĐÔ LA hàng hóa Hoa Kỳ (có động cơ chính trị!). Bắt đầu từ ngày 1.10, 250 TỈ ĐÔ LA hàng hóa và sản phẩm từ Trung Quốc, hiện đang bị đánh thuế ở mức 25%, sẽ bị đánh thuế ở mức 30% ...
... Ngoài ra, 300 TỈ ĐÔ LA còn lại của hàng hóa và sản phẩm từ Trung Quốc, đã bị đánh thuế từ ngày 1.9 ở mức 10%, giờ sẽ bị đánh thuế ở mức 15%. Cảm ơn bạn đã quan tâm đến vấn đề này!"
Động thái tăng thuế trả đũa của Tổng thống Mỹ được đưa ra không lâu sau khi Bắc Kinh công bố một vòng thuế quan trả đũa mới đối với hàng hóa trị giá khoảng 75 tỉ USD của Mỹ hôm thứ Sáu.
Trung Quốc sẽ áp dụng mức thuế bổ sung 5% hoặc 10% đối với hàng nhập khẩu của Mỹ bắt đầu từ ngày 1.9, theo một tuyên bố được đăng bởi Bộ Tài chính Trung Quốc.
Bộ này cũng công bố kế hoạch nối lại thuế quan đối với hàng nhập khẩu ô tô và phụ tùng ô tô của Mỹ. Mức thuế sẽ là 25% đối với xe hoặc 5% đối với các bộ phận và sẽ có hiệu lực vào ngày 15.12. Mức thuế mới sẽ nhắm vào 5.078 sản phẩm, bao gồm đậu nành, cà phê, rượu whisky, hải sản và dầu thô.
Tuần trước, Trung Quốc cho biết sẽ có biện pháp đối phó sau khi Mỹ tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc trị giá 300 tỉ USD. Hành động của Trung Quốc hôm qua rõ ràng là muốn trả đũa với tuyên bố tăng thuế hôm 1.8 của tổng thống Mỹ.
Trong một tweet rạng sáng 1.8, tổng thống Trump cho biết chính quyền của ông sẽ đánh thuế 10% đối với 300 tỉ USD hàng hóa còn lại của Trung Quốc bắt đầu từ ngày 1.9 tới đây. Điều đó sẽ đồng nghĩa là gần như tất cả các sản phẩm còn lại mà Mỹ chưa áp dụng thuế quan sẽ phải chịu thuế, hay nói cách khác là không còn tồn tại thương mại tự do giữa hai nước ở bất kỳ lĩnh vực nào.
Sau đó, đến 13.8,Tổng thống Mỹ bất ngờ rút lại mức thuế mới dự định áp dụng đối với nhiều mặt hàng Trung Quốc, bao gồm cả điện thoại di động, máy tính xách tay và đồ chơi, cho đến tận giữa tháng 12.
Theo Chad Bown, một thành viên cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson phân tích tại thời điểm ấy, khoảng 112 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc vẫn sẽ bị áp mức thuế 10% vào ngày 1.9,. Ông Bown cũng ước tính 160 tỉ USD hàng hóa khác sẽ phải chịu thuế vào ngày 15.12. Như vậy, chỉ khoảng gần 30 tỉ USD hàng hóa (chiếm 10%) được gạt ra ngoài danh sách đánh thuế trong đợt điều chỉnh mà thôi. Tuy vậy, nó cũng là động thái xuống nước của Mỹ để Trung Quốc “biết điều” hơn.
Đáng tiếc là Trung Quốc không tận dụng điều đó mà lại lên gân với Mỹ bằng việc công bố nâng thuế vào hôm qua. Khi nhận thấy thiện chí hôm 13.8 không được đáp nhận, thì lập tức ông Trump đã nâng lại toàn bộ mức thuế với 550 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc. Có thể nói đòn trả đũa của ông Trump được ra rất nhanh, trực diện và phát tín hiệu sẵn sàng chơi sát ván với Trung Quốc.
Phòng Thương mại Hoa Kỳ, đại diện cho lợi ích của hơn ba triệu doanh nghiệp, kêu gọi Trung Quốc và Mỹ"quay lại bàn" để thảo luận về các vấn đề quan trọng đối với cả hai bên, bao gồm sở hữu trí tuệ và tiếp cận thị trường.
"Sự trả đũa của Trung Quốc vào hômnay thật đáng tiếc, nhưng không bất ngờ. Thực tế của vấn đề là không ai chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại, và sự leo thang liên tục giữa Mỹ và Trung Quốc đang gây căng thẳng đáng kể cho nền kinh tế Mỹ, làm tăng chi phí,hủyhoại đầu tư và hỗn loạn thị trường", tuyên bố cho biết.
Cũng trong tweettrước đó cùngngày, Tổng thống Mỹcho biết các công ty Mỹ nên chuyển hoạt động từ Trung Quốc để đáp trả thuế quan ăn miếng trả miếng của họ.
"Chúng tôi không cần Trung Quốc và, thẳng thắn, sẽ tốt hơn nhiều nếu không có họ", Trump viết trên Twitter. Ông cũng "ra lệnh" các công ty Mỹ "ngay lập tức bắt đầu tìm kiếm một sự thay thế khỏi Trung Quốc."