Năm 2024, trách nhiệm giải ngân đầu tư công của TP.HCM rất nặng nề khi số vốn được giao cao kỷ lục, dự kiến là 79.263 tỉ đồng.
Lộ trình giải ngân mà TP.HCM đưa ra theo 4 giai đoạn: quý 1 giải ngân từ 10-12%, tương ứng từ 8.000 - 10.000 tỉ đồng; quý 2 là 30%; quý 3 là 60%; quý 4 là 90% và thời gian còn lại của tháng 1.2025 sẽ phấn đấu đạt 95% kế hoạch đề ra.
Có thể thấy khối lượng giải ngân trong quý 1/2024 là thấp nhất do thời gian đầu năm mọi thứ chưa vào guồng. Thực tế cho thấy trong 3 năm qua, tỷ lệ giải ngân của TP.HCM ở quý 1 có xu hướng thấp dần theo từng năm, đặc biệt là quý 1/2023 chỉ giải ngân 1.600/68.000 tỉ đồng.
Do vậy, mục tiêu giải ngân trong quý 1/2024 từ 10-12% không phải là con số đơn giản, so với quý 1 của năm ngoái thì gấp đến 5-6 lần. Thậm chí, Chủ tịch TP.HCM Phan Văn Mãi khẳng định thành phố năm nay phấn đấu giải ngân trong quý 1 ít nhất phải bằng với quý 1/2021 là 12%, phấn đấu từ 12-15%.
Muốn hoàn thành mục tiêu trong quý 1, điều này đòi hỏi TP.HCM cần phải khẩn trương vào cuộc trong việc giải ngân vốn đầu tư công ngay trong những tháng đầu năm. Ngay đầu tháng 3, UBND TP.HCM đã ban hành Chương trình hành động thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.
Mục tiêu của chương trình hành động là quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, tháo gỡ kịp thời các rào cản, khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu đạt mục tiêu giải ngân năm 2024 của TP đạt từ 95% trở lên. Trong đó chú trọng việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục đầu tư, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư, triển khai các công trình trọng điểm, các dự án hạ tầng, giao thông đô thị...
Rút ngắn ít nhất 30% thời gian giải quyết hồ sơ trình thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư, kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thiết kế bản vẽ thi công - dự toán; tránh xảy ra tình trạng phải thực hiện trình, thẩm định nhiều lần, ảnh hưởng tiến độ thực hiện, giải ngân của dự án.
Thậm chí, để làm rõ trách nhiệm cụ thể, Sở Kế hoạch và Đầu tư còn được giao nhiệm vụ tham mưu xử lý cơ quan, đơn vị không thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo theo quy định. Cụ thể, 2 kỳ liền không có báo cáo hoặc 3 kỳ không báo cáo bị khiển trách; 3 kỳ liền không có báo cáo hoặc 4 kỳ không báo cáo bị cảnh cáo. Trong trường hợp vi phạm quy định về chế độ báo cáo, các dự án đầu tư công chỉ được bố trí vốn kế hoạch và giải ngân sau khi tiến hành xử phạt.
Việc ra chương trình rút ngắn thời gian giải quyết các hồ sơ dự án, đốc thúc trực tiếp lãnh đạo các đơn vị cho thấy rõ quyết tâm của TP.HCM trong những tuần cuối quý 1/2024.
Để giải ngân vốn đầu tư công một cách thuận lợi thì không gì hơn giải quyết các ách tắc, nhanh chóng triển khai các công trình trọng điểm. Trong 12 dự án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo của TP.HCM theo dõi, có đến 2/3 dự án liên quan đến cơ sở hạ tầng giao thông.
Những dự án này đều hết sức quan trọng với huyết mạch giao thông và kinh tế của TP.HCM. Nếu có thể bắt tay thực hiện đúng tiến độ, TP.HCM không chỉ hoàn thành mục tiêu giải ngân trong quý 1/2024 và các quý tiếp theo mà còn giúp giao thông thành phố có bộ mặt mới trong tương lai. Quan trọng hơn, điều đó còn giúp thúc đẩy hoạt động kinh tế trong những năm tiếp theo của thành phố vốn là trung tâm tài chính của cả nước.
Chỉ đạo của UBND TP.HCM trong quý 1/2024 đối với các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm
Đối với Dự án đường Vành đai 2 (đoạn 1 và đoạn 2), UBND TP.HCM giao UBND TP.Thủ Đức khẩn trương thực hiện kiểm đếm, xác định chính xác chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng và hoàn tất công tác này để khởi công dự án trong năm nay. Đồng thời rà soát, nghiên cứu áp dụng cơ chế thực hiện song song các thủ tục đầu tư liên quan (đầu tư dự án, giải phóng mặt bằng, bố trí vốn…) đảm bảo đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP phối hợp, thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng đảm bảo tiến độ đề ra.
Về Dự án đường Vành đai 3, tập trung hoàn tất việc bàn giao mặt bằng thi công trong quý 1/2024. Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), Sở Xây dựng, Sở TN-MT, huyện Hóc Môn, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông khẩn trương có ý kiến bằng văn bản, gửi Sở Giao thông vận tải (GTVT) về rà soát kết nối đường cao tốc. Sở TN-MT khẩn trương chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động làm việc với các địa phương nguồn cát đắp cho dự án; tham mưu, đề xuất báo cáo UBND TP để kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các địa phương có mỏ vật liệu quan tâm, hỗ trợ, ưu tiên vật liệu cho dự án.
Đối với Dự án đường Vành đai 4, Sở GTVT khẩn trương hoàn thiện phương án đầu tư; tham mưu, báo cáo UBND TP và đề xuất cách thức thực hiện cụ thể làm cơ sở trình các bộ, ngành Trung ương chủ trương đầu tư dự án, hoàn thành trong tháng 6 này.
Với Dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, Sở KH-ĐT chủ động phối hợp, làm việc với Bộ KH-ĐT báo cáo Hội đồng thẩm định liên ngành để trình cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án theo quy định; khẩn trương tham mưu, đề xuất UBND TP hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong nước thực hiện dự án.
Đối với Dự án xây dựng cầu đường Nguyễn Khoái (quận 1, 4 và 7), Sở QH-KT khẩn trương phối hợp với chủ đầu tư dự án các quận hoàn tất điều chỉnh quy hoạch, đảm bảo khởi công dự án trong năm nay.
Đối với Dự án Metro số 1, Ban Quản lý đường sắt đô thị khẩn trương hoàn chỉnh kế hoạch vận hành, khai thác thương mại trong tháng 7 này.
Về Dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật), chủ đầu tư chủ động phối hợp quận Gò Vấp và quận Bình Thạnh tập trung hoàn tất công tác bàn giao mặt bằng thi công dự án trên địa bàn quận Gò Vấp trong quý 1 và trên địa bàn quận Bình Thạnh trong năm 2024. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp khẩn trương thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng Dự án khu nhà ở xã hội (số 4 Phan Chu Trinh phường 12, quận Bình Thạnh), tiến hành khởi công xây dựng, đảm bảo tiến độ hoàn thành dự án, phục vụ nhu cầu tái định cư dự án rạch Xuyên Tâm.
Đối với Dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi trên địa bàn quận 8, xây dựng lại kế hoạch tiến độ, xác định công việc cụ thể; tập trung thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng để khởi công dự án trong năm nay.
Đối với Dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên, khẩn trương đẩy nhanh thực hiện dự án, đảm bảo khánh thành vào dịp 30.4.2025.