Gửi bình luận
Người dân nhiều nước châu Âu đang phải hứng chịu các đợt nắng nóng khắc nghiệt với nhiệt độ cao kỷ lục, gây cháy rừng ở nhiều nơi.
Hai tháng trước, nước Pháp đã trải qua tháng 5 nóng nhất được ghi nhận, với mức nhiệt cao kỷ lục ở một số thành phố. Tháng trước, người dân tại Anh, Tây Ban Nha, Ý và các nước khác cũng phải hứng chịu một đợt nắng nóng khắc nghiệt. Trong tháng này, Ba Lan và các khu vực khác của Đông Âu cũng rơi vào tình trạng tương tự.
Hiện nay, nhiệt độ trên khắp châu Âu đang tăng vọt trở lại, cháy rừng do sức nóng đang bùng phát ở nhiều quốc gia và phần lớn lục địa đang trong cơn hạn hán kéo dài.
Mọi thứ còn có thể tiếp tục xấu đi khi vẫn còn 2 tháng hè nữa.
Các nhà khoa học cho biết các đợt nắng nóng ở châu Âu đang gia tăng tần suất với cường độ nhanh hơn hầu hết các khu vực khác trên toàn cầu, kể cả miền Tây nước Mỹ.
Sự nóng lên toàn cầu đóng một vai trò nào đó gây ra những đợt nắng khắc nghiệt vì nhiệt độ trung bình cao hơn khoảng 2 độ F (1,1 độ C) so với vào cuối thế kỷ 19, trước khi phát thải khí carbon dioxide và các khí gây hiệu ứng nhà kính trở nên phổ biến. Vì vậy, nhiệt độ cực cao diễn ra từ điểm xuất phát cao hơn.
Nhưng ngoài ra, còn có những yếu tố khác, một số liên quan đến sự hoàn lưu của khí quyển và đại dương, có thể khiến châu Âu trở thành một điểm nóng về sóng nhiệt.
Không có hai sóng nhiệt nào hoàn toàn giống nhau. Nhiệt độ nóng như thiêu như đốt ở Anh và xứ Wales ngày 18.7 một phần là do một vùng không khí áp suất thấp ở tầng trên đã bị ngưng trệ ngoài khơi bờ biển Bồ Đào Nha trong nhiều ngày. Nó được gọi là "áp thấp" theo cách nói của các nhà khoa học khí quyển, bởi vì nó bị cắt ra khỏi luồng gió tây, dòng tia ở vĩ độ trung bình, bao quanh hành tinh ở những nơi có độ cao lớn.
Các vùng áp suất thấp có xu hướng hút không khí về phía chúng. Trong trường hợp này, vùng áp suất thấp đã liên tục hút không khí từ Bắc Phi về phía nó và vào châu Âu. Kai Kornhuber, nhà nghiên cứu tại Đài quan sát Trái đất Lamont-Doherty, thuộc Đại học Columbia, cho biết: "Nó đang bơm không khí nóng lên phía bắc".
Tiến sĩ Kornhuber đã đóng góp vào một nghiên cứu được công bố vào tháng này cho thấy rằng các đợt nắng nóng ở châu Âu đã tăng về tần suất và cường độ trong 4 thập kỷ qua và liên hệ sự gia tăng này với những thay đổi trong dòng tia. Dòng tia là những luồng gió chuyển động nhanh (từ 100 km/h đến 400 km/h), hẹp (rộng vài trăm km và chiều cao ít hơn 5 km) và ở độ cao lớn (khoảng 11 km).
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nhiều đợt nắng nóng ở châu Âu xảy ra khi dòng tia tạm thời chia đôi, để lại một khu vực gió yếu và không khí áp suất cao giữa hai nhánh dẫn đến sự tích tụ nhiệt cực cao.
Efi Rousi, một nhà khoa học cấp cao tại Viện Nghiên cứu Khí hậu Potsdam (Đức) và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết đợt nắng nóng hiện tại dường như có liên quan đến một "dòng tia kép". Điều này có thể dẫn đến việc tạo ra áp thấp, cũng như dẫn đến một khu vực gió yếu trên khắp châu Âu cho phép cái nóng kéo dài.
"Có vẻ như điều này đã thúc đẩy cho sự tích tụ của đợt nắng nóng", Rousi nói.
Có thể có những lý do khác gây nên những đợt nắng nóng kéo dài tại châu Âu và các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục tìm hiểu. Tiến sĩ Rousi cho biết sự biến đổi khí hậu tự nhiên có thể gây khó khăn cho việc xác định những tác nhân gây ảnh hưởng.
Tiến sĩ Kornhuber cho biết sự ấm lên ở Bắc Cực, diễn ra nhanh hơn nhiều so với các khu vực khác trên thế giới, có thể đóng một vai trò nào đó. Khi Bắc Cực ấm lên với tốc độ nhanh hơn, chênh lệch nhiệt độ giữa nó và xích đạo giảm xuống. Điều này dẫn đến giảm gió vào mùa hè, vốn có tác dụng làm cho các hệ thống thời tiết tồn tại lâu hơn.
Ngoài ra còn có những dấu hiệu cho thấy những thay đổi của một trong những dòng hải lưu lớn trên thế giới - dòng chảy ngược Kinh tuyến Đại Tây Dương, có thể ảnh hưởng đến khí hậu tại châu Âu. Tiến sĩ Rousi cho biết rằng sự suy yếu của dòng hải lưu khi thế giới ấm lên sẽ gây ra những thay đổi trong hoàn lưu khí quyển dẫn đến mùa hè khô hơn ở châu Âu.
Cũng như ở những nơi khác trên thế giới, một đợt nắng nóng ở châu Âu có thể khiến xảy ra những đợt mới ở cùng khu vực, bởi vì một thời kỳ nắng nóng khắc nghiệt sẽ làm khô đất.
Khi có một số độ ẩm trong đất, một phần năng lượng của mặt trời được sử dụng để làm bay hơi nước, dẫn đến hiệu ứng làm mát nhẹ. Nhưng khi một đợt nóng quét sạch gần như toàn bộ độ ẩm của đất, thì sẽ dẫn đến việc chỉ còn lại một ít độ ẩm để bốc hơi khi đợt không khí nóng tiếp theo đến. Vì vậy, nhiệt lượng của mặt trời nung nóng bề mặt đất làm tăng thêm nhiệt.
