Theo bác sĩ Đỗ Thị Xuân Hương – Trưởng khoa Nội cơ xương khớp, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, có nhiều cô, bác đi khám bệnh thường hay than phiền, không hiểu vì sao mặc dù ăn ít nhưng họ vẫn tăng ký nhiều hơn những người khác.
Lý giải về hiện tượng này, bác sĩ Xuân Hương cho biết đó là do khi lớn tuổi, sự chuyển hóa sẽ chậm hơn những người trẻ nên dù ăn ít, người già vẫn tích trữ năng lượng nhiều hơn bình thường. Bên cạnh đó, người già thường có những bệnh mạn tính hoặc bệnh về cơ xương khớp nên họ có xu hướng ít vận động. Ngoài ra, sụt giảm nội tiết tố cũng là một yếu tố gây tăng cân không kiểm soát.
 |
| Người cao tuổi ăn ít vẫn dễ bị tăng cân |
Đặc biệt, một nguyên nhân khá quan trọng là do nhiều người già có thể mắc hội chứng chuyển hóa (bao gồm rối loạn chuyển hóa mỡ, chuyển hóa đường, tăng huyết áp…). Chế độ dinh dưỡng nhiều năng lượng, ít vận động, không quan tâm đến những dấu hiệu cảnh báo của cơ thể sẽ khiến người cao tuổi tăng khả năng đối diện với nguy cơ mắc rối loạn chuyển hóa này.
Hội chứng chuyển hóa là gì?
Hội chứng chuyển hóa được định nghĩa là một nhóm các yếu tố nguy cơ về chuyển hóa tim mạch có liên quan đến sự đề kháng của insulin. Ngoài tầm quan trọng của mỗi yếu tố nguy cơ riêng biệt, thì sự hợp nhất của béo bụng, giảm chuyển hóa glucose, rối loạn lipid máu và tăng huyết áp được gọi chung là hội chứng chuyển hóa.
Những người mắc hội chứng chuyển hóa sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường típ 2 và bệnh tim mạch hơn người bình thường gấp nhiều lần (nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch tăng gấp đôi và nguy cơ bị đái tháo đường típ 2 tăng gấp 5 lần).
Ở những nước phát triển, tần suất hội chứng chuyển hóa là 20% trong nhóm dân số trưởng thành, và tăng theo tuổi, chủ yếu là do sự gia tăng tỷ lệ thừa cân và béo phì ở người cao tuổi.
Tại sao sụt giảm nội tiết tố cũng khiến người già tăng cân?
Suy giảmsinh lý, suy giảm estrogen là một quy luật tất yếu của thời gian không ai có thể né tránh. Đây vốn là một hiện tượng suy giảm về cả thể chất lẫn tinh thần của người phụ nữ.
Estrogen là hormon sinh dục nữ nhưng cũng có tác dụng giảm hàm lượng cholesterol, bảo vệ thành mạch, tim và chi phối nhiều cơ quan khác của cơ thể. Khi sụt giảm, nó sẽ ảnh hưởng đến nhiều cơ quan như gây rối loạn chuyển hóa cholesterol gây xơ mỡ mạch máu dẫn đến tăng huyết áp và các bệnh lý mạch vành, mạch máu não, ngoài ra còn gây rối loạn chuyển hóa đường và calcium gây đái tháo đường và loãng xương...
Khi bước vào tuổi trung niên, đàn ông cũng trải qua hội chứng “mãn dục nam’’ như phụ nữ do sự sụt giảm testosterone. Việc thiếu hụt testosterone không chỉ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tình dục của quý ông mà còn cả sức khoẻ tổng thể, bao gồm các cơ quan tim mạch và tuần hoàn, hệ thống cơ, xương, khớp, thần kinh và bộ não, kéo theo hàng loạt bệnh lý xuất hiện như tim mạch, tiểu đường...
Hội chứng rối loạn ở nam thậm chí còn cao hơn ở nữ do rất nhiều ngườicó thói quen hút thuốc, uống rượu khi còn trẻ. Chính vì thế các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, tim mạch… cũng không tha cho họ. Sụt giảm testosterone cũng là một trong những nguyên nhân gây béo phì ở đàn ông lớn tuổi.
3 cách giúp người già kiểm soát cân nặng hiệu quả
Theo bác sỹ Xuân Hương, khám sức khỏe định kỳ, vận động thể lực thường xuyên và chế độ ăn hợp lý là 3 việc người cao tuổi nên thực hiện để kiểm soát cân nặng và bảo đảm sức khỏe lúc xế chiều.
Khi bắt đầu bước vào độ tuổi từ 50 trở lên, người cao tuổi nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm, làm các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm mỡ máu, đường máu, các chức năng gan, thận, …
Nếu trong gia đình đã có cha mẹ ông bà bị các bệnh cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo phì, tim mạch… thì dù có ăn kiêng, người cao tuổi vẫn có 30-40% khả năng mắc hội chứng chuyển hóa. Những đối tượng này nên đi kiểm tra 6 tháng/1 lần để đảm bảo sức khỏe.
Khám sức khỏe định kỳ, thực hiện các xét nghiệm cần thiết là việc làm đúng đắn để tầm soát và phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, khi đã bị bệnh, ngoài tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sỹ, người cao tuổi cần tập thói quen vận động thể lực, tùy theo bệnh lý mà mỗi người có thể chọn cho mình những bài tập khác nhau.
Ví dụ như người bị thoái hóa khớp không thể chọn những môn thể dục nặng thì có thể tập thể dục, tiêu hao năng lượng, tăng cường sức khỏe bằng cách đi bộ. Hoặc có thể tham gia câu lạc bộ dưỡng sinh, tập Yoga, bơi lội tùy theo sức khỏe mình cho phép.
Bên cạnh việc tập thể dục, ăn kiêng là một trong những biện pháp giúp người cao tuổi phòng tránh các bệnh nói trên. Tùy theo tình trạng và ý chí của mỗi người mà có thể ăn kiêng tuyệt đối hoặc ăn kiêng một phần.
Nhưng phải tuân thủ theo nguyên tắc bớt ăn các thực phẩm chế biến từ tinh bột và mỡ động vật, thay vào đó là ăn nhiều rau, củ, quả, cá, thịt nạc…
Thu Tài
Sụt giảm nội tiết tố, ăn nhiều, ít vận động, mắc hội chứng rối loạn chuyển hóa là những nguyên nhân khiến người già dễ rơi vào tình trạng béo phì, tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm về tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim hay tai biến mạch máu não; tiểu đường; rối loạn mỡ máu…đã khiến cho người cao tuổi ăn ít vẫn mập.
Ăn ít vẫn tăng ký
Sụt giảm nội tiết tố, ăn nhiều, ít vận động, mắc hội chứng rối loạn chuyển hóa là những nguyên nhân khiến người già dễ rơi vào tình trạng béo phì, tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm về tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim hay tai biến mạch máu não; tiểu đường; rối loạn mỡ máu…đã khiến cho người cao tuổi ăn ít vẫn mập.
Ăn ít vẫn tăng ký
