Ai dọa giết nhà điều tra vụ ‘rút ruột công quỹ’ ở Malaysia?

Nhà điều tra bị dọa giết là Mohd Shukri Abdull, người được tân Thủ tướng Mahathir Mohamad tái chỉ định đứng đầu Ủy ban bài trừ tham nhũng Malaysia (MACC).

Cơ quan này sẽ phụ trách tái điều tra vụ bê bối “rút ruột” Quỹ Phát triển Malaysia (1MDB) mà hàng tỉ USD từ ngân sách chính phủ đã bị “mất” và bịchuyển đi khắp thế giới. MACC sẽ cùng một đơn vị chống tham nhũng mới lập chịu trách nhiệm đem số tiền này trở về Malaysia.

Điều tra trưởng bị cáo buộc phản quốc, âm mưu lật đổ chính quyền

Trong cuộc họp báo đầy cảm xúc sáng 22.5, ôngShukri kể ông “suýt chết” khi lần đầu điều tra hồi năm 2015, và ông phải bỏ trốn qua Mỹ, sau khi các nhân viên MACC bị bắt giam, các nhân chứng biến mất và ông liên tục bị dọa giết qua ứng dụng Whatsapp, có người đến tận nhà đe dọa và thậm chí gởi thư chứa một viên đạn với hàm ý ông phải “liệu hồn”.

Vị lãnh đạo MACC kể: "Tôi bị dọa đuổi việc, bị yêu cầu phải về hưu non, xin nghỉ việc sớm và đẩy tôi vào cơ quan huấn luyện nghiệp vụ. Trải nghiệm này rất đáng sợ”.

Ông Shukri cũng gần như bật khóc, khi ông mô tả phải trốn qua Mỹ vì sợ bị giết: “Chúng tôi có nguồn tin tình báo riêng, rằng tôi sẽ bị bắt nhốt, vì tôi bị cáo buộc âm mưu lật đổ chính phủ. Chúng tôi chỉ muốn đem tiền bị chiếm đoạt về tổ quốc. Thay vào đó, chúng tôi bị cáo buộc hủy diệt quê hương, bị cáo buộc là bọn phản quốc”.

Cuộc họp báo của vị tân lãnh đạo MACC được tổ chức, sau khi cựu Thủ tướng Najib Rajak đến MACC sáng 22.5, do ông được yêu cầu giải trình vụ chuyển khoản 681 triệu USD từ công ty SRC International-một nhánh con của Quỹ 1MDB-vào tài khoản ngân hàng của ông.

Một nguồn tin tiết lộ MACC có bằng chứng cho thấy cựu Thủ tướng đã nhận 10,5 triệu USD từ SRC International.

Vào lúc cựu Thủ tướng Rajak bị triệu tập đến MACC để thẩm vấn, ông Shukri nói ông Jarak sẽ không bị bắt giam, và cuộc điều tra vẫn tiếp tục.

Ông Rajak từ lâu nói số tiền trên là “quà” của một ông hoàng Ả Rập Saudi, và ông không rút ruột công quỹ.

Ông Shukri xác nhận MACC đã gặp người tặng quà và ông hoàng đã xác nhận lời khai của vị cựu Thủ tướng, nhưng ông hoàng không thể cung cấp tài liệu nào làm chứng vụ tặng quà này.

Cựu Thủ tướng Rajak đến trụ sở MACC - Ảnh: The Straits Times

“Của côngbị cướp vào túi ông” nhưng cựu Thủ tướng vẫn chối phắt

Dưới thời ông Rajak, ông Shukri từng là Phó chủ nhiệm MACC, và ông lãnh trách nhiệm điều tra vụ bê bối ở Quỹ 1MDB do Thủ tướng Rajak lập năm 2009 với danh nghĩa “phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”.

Nhưng khoảng 681 triệu USD từ Quỹ 1MDB đã được chuyển vào tài khoản ngân hàng của cựu Thủ tướng Rajak, và tiền của Quỹ cũng được cho là bị lạm dụng để mua một sợi dây chuyền nạm kim cương màu hồng 22 carat (trị giá 27,3 triệu USD) cho vợ ông, bà Rosmah Mansor.

Tuần trước, cảnh sát Malaysia đã khám xét nhiều nhà của vợ chồng cựu Thủ tướng Rajak, thu giữ 284túi xách tay của các thương hiệu thời trang cao cấp, 72 túi đựng tiền mặt và nữ trang đắt giá, đồng hồ đeo tay.

Tối 18.5, cảnh sát đã phá được khóa két sắt tại nhà riêng ông Najib, và nó được cho không hề được mở từ 20 năm qua vì gia đình mất chìa khóa. Trong két sắt có một lượng ngoại tệ và giấy tờ, như giấy chứng nhận kết hôn.

Lối sống xa hoa của vợ chồng Thủ tướng-bà Roshmah nổi tiếng thích các túi xách hàng hiệu và đồ kim hoàn đắt tiền-từ lâu đã là nguồn gốc sự bất mãn ở Malaysia. Mức lương hàng năm cấp cho Thủ tướng chỉ là 70.000 USD, nhưng một túi xách tay Hermes Birkin có giá 300.000 USD.

Vợ chồng cựu Thủ tướng Rajak đã bị nghi tham nhũng nặng, bị cấm xuất cảnh. Ông Rajak tiếp tục khẳng định vô tội, nói ông là nạn nhân một vụ bôi nhọ và ông không cướp tài sản của nhân dân”.

Cuộc tái điều tra vụ bê bối Quỹ 1MDB sẽ do MACC tiến hành, cùng với một tổ đặc nhiệm 1MDB (gồm cảnh sát, ngân hàng trung ương) vừa được lập, sẽ chú trọng đem tiền bị “rải”khắp thế giới như Mỹ, Thụy Sĩ và Singapore về Malaysia.

Theo văn phòng Thủ tướng Malaysia, lực lượng đặc nhiệm cũng sẽ có trách nhiệm hợp tác với các cơ quan chức năng của Mỹ, Thụy Sĩ, Singapore, Canada và các nước liên quan.