Anh, Pháp chất vấn Trung Quốc về nguồn gốc và cách xử lý COVID-19

Phát biểu tại một cuộc họp báo tại số 10 phố Downing hôm 16.4, ông Raaab nói: “Chúng ta phải đưa ra những câu hỏi hóc búa về việc làm thế nào dịch bệnh xảy ra và nó lẽ ra đã có thể bị ngăn chặn sớm hơn như thế nào. Tôi nghĩ rằng cần phải đào sâu hơn nữa trong việc xem xét các sự kiện bao gồm cả sự bùng phát của virus. Những điều này cần phải được thúc đẩy trên cơ sở khoa học”.

Khi được hỏi liệu mối quan hệ với Trung Quốc có thể thay đổi sau khi đại dịch kết thúc, người đứng đầu Bộ Ngoại giao Anh cảnh báo London không thể trở lại hoạt động kinh doanh bình thường với Bắc Kinh sau cuộc khủng hoảng COVID-19.

"Hiện tại, chúng tôi phải xem xét tất cả các khía cạnh của mối quan hệ với Trung Quốc và thực hiện một cách cân bằng, nhưng không nghi ngờ gì nữa, Anh chắc chắn không thể làm ăn như bình thường với Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng này", Ngoại trưởng Anh nhấn mạnh.

Theo Financial Times, các bình luận trên của ông Raab đã phản ánh sự thất vọng của chính phủ Anh đối với sự thiếu minh bạch của Trung Quốc về đại dịch COVID-19, bùng phát tại thành phố Vũ Hán vào cuối năm ngoái.

Cục Tình báo Mật (MI6) và Cơ quan An ninh, phản gián (MI5) của Anh mới đây đã đưa ra nhận định rằng Trung Quốc sẽ quyết liệt hơn trong việc bảo vệ mô hình nhà nước của mình sau khi cuộc khủng hoảng COVID-19 lắng xuống, và Thủ tướng Boris Johnson cùng các bộ trưởng phải có "quan điểm thực tiễn" để xem xét chiến lược đối phó của Anh cũng như kiểm soát chặt chẽ hơn đối với các ngành công nghiệp quan trọng và công nghệ cao.

Nhiều nghị sĩ trong đảng Bảo thủ cầm quyền cũng thúc giục chính phủ thực hiện các chính sách cứng rắn hơn với Bắc Kinh bao gồm các biện pháp nhắm vào Huawei - tập đoàn viễn thông hàng đầu của Trung Quốc, đồng thới nhấn mạnh rằng Anh không thể phụ thuộc vào Trung Quốc vì nước này không hành xử theo luật.

Trong khi đó, Ủy ban Đối ngoại hạ viện Anh cảnh báo chiến dịch tuyên truyền sai lệch do Trung Quốc “đạo diễn” đang khiến nhiều người Anh bỏ mạng vì COVID-19. Trong một báo cáo, các nghị sĩ cáo buộc Trung Quốc tìm cách che giấu thông tin ban đầu khi dịch bùng phát. Ngoài ra, Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh Michael Gove hôm 29.3 đã nói với BBC rằng ông cũng hoài nghi về số lượng ca nhiễm virus chính thức của Trung Quốc.

Đáng chú ý, trả lời phỏng vấn Financial Times hôm 16.4, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng có những "vùng xám" trong cách Trung Quốc xử lý đại dịch COVID-19. "Đừng quá ngây ngô đến mức nói rằng việc xử lý dịch bệnh của họ tốt hơn nhiều. Chúng ta không biết. Có những điều rõ ràng đã xảy ra mà chúng ta không biết", ông Macron nói.

Nhà lãnh đạo Pháp sau đó khẳng định không thể so sánh việc xử lý dịch giữa các quốc gia nơi có thông tin tự do và công dân có thể thoải mái chỉ trích chính phủ của họ với những nơi mà “sự thật bị che đậy”.

Những tuyên bố trên của Ngoại trưởng Anh và Tổng thống Pháp được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết chính quyền của ông đang xem xét kỹ lưỡng giả thuyết coronavirus "xổng ra" ra từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.

Tuy nhiên, phát biểu trong cuộc họp báo ngày 16.4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã dẫn thông tin Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để bác bỏ nghi vấn của Mỹ rằng COVID-19 có thể xuất phát từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.

Trước đó, các quan chức Trung Quốc và truyền thông nhà nước đã nhiều lần khẳng định chưa có kết luận nào chính xác về nguồn gốc của coronavirus, cho rằng dù Vũ Hán là nơi đầu tiên báo cáo sự bùng phát của đại dịch COVID-19 nhưng điều đó không có nghĩa là coronavirus có “nguồn gốc từ Trung Quốc”. Tháng trước, ông Triệu thậm chí còn tuyên truyền thuyết âm mưu trên mạng xã hội Twitter về việc chính quân đội Mỹ đã đưa loại vi rút này đến Vũ Hán, sự việc đã làm bùng lên các màn khẩu chiến “ăn miếng trả miếng” giữa hai nước.

Ngoài ra, đã có nhiều cáo buộc của phương Tây về trách nhiệm của Trung Quốc trong việc COVID-19 bùng phát khắp thế giới. Tuy nhiên, Trung Quốc nhiều lần phản bác cáo buộc này khi cho biết chúng không có căn cứ và mang ác ý.

Hoàng Vũ (theo Bloomberg, Business Insider, Financial Times, France24)