Sỏi thận là bệnh đường tiết niệu khá phổ biến, được hình thành do sự rối loạn ngăn chặn các chất khoáng trong nước tiểu làm các tinh thể lắng đọng trong thận, gặp một số điều kiện thuận lợi dần dần tạo thành sỏi.
Bệnh có thể gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt và hay tái phát. Vì vậy, để phòng ngừa nên xây dựng lối sống năng động thói quen ăn uống hợp lý. Sau đây là hướng dẫn của Ts. Bs. Lê Nguyễn Trung Đức Sơn.
Giảm ăn mặn
Chế độ ăn lạt (ít natri) giúp giảm lượng canxi trong nước tiểu, làm giảm nguy cơ hình thành sỏi canxi. Vì vậy nên hạn chế dùng thêm muối, nước chấm, bột nêm; tránh ăn những thực phẩm nhiều muối như mắm, thực phẩm chế biến sẳn.
Hạn chế ăn protein có nguồn gốc động vật
Chế độ ăn nhiều protein động vật cũng có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi urat canxi vì protein động vật chứa purin sẽ phân hủy thành acid uric trong nước tiểu. Nên hạn chế ăn nhiều nội tạng động vật, hải sản. Với người có nguy cơ cao hoặc đã từng bị sỏi urat, nên tham khảo chế độ ăn với bác sĩ dinh dưỡng.
Hạn chế ăn thực phẩm có thể làm tăng lượng oxalate trong nước tiểu
Một số thực phẩm có nguồn gối từ thực vật có thể làm tăng lượng oxalate trong nước tiểu như rau bó xôi, trái dâu tây, và trà. Vitamin C cũng là một chất làm tăng oxalate do vậy nếu không có chỉ định và không cần thiết, việc tự bổ sung thêm vitamin C cũng không được khuyến khích.
Cung cấp đủ canxi cho cơ thể
Dù phần lớn sỏi thận là sỏi canxi, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy chế độ ăn đầy đủ hàm lượng canxi mỗi ngày thực sự có tác dụng không những làm giảm tỷ lệ bị sỏi thận canxi mà còn duy trì mật độ xương, chống loãng xương. Sữa ít chất béo; và các sản phẩm sữa khác như sữa chua cũng giàu canxi và thích hợp.
Tăng cường chất xơ
Chế độ ăn giàu chất xơ (nhiều rau, củ, trái cây) có thể giúp làm giảm canxi trong nước tiểu.
Uống đủ nước
Nước được cung cấp đủ sẽ không chỉ làm máu lưu thông tốt hơn, hòa tan các chất mà còn làm nhiệt độ cơ thể được điều hòa tốt hơn và giúp thải trừ các chất cặn bã để ngăn ngừa bệnh tật. Mỗi ngày, cơ thể cần khoảng 2 đến 2.5 lít nước.
Nhu cầu này tăng lên hay giảm đi tùy theo tính chất công việc và đặc biệt là theo thời tiết. Nên dùng nước đun sôi để nguội. Nếu có điều kiện, có thể dùng thêm nước chanh vì chất axit citric có trong chanh giúp ngăn chặn các khoáng chất và những thành tố khác của nước tiểu dính vào nhau và hình thành sỏi thận.
Hà Lê ghi ( Theo Ts. Bs. Lê Nguyễn Trung Đức Sơn, Giảng viên Thỉnh giảng Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TP. HCM)
Ảnh bìa: Dâu tây không tốt cho người bệnh sỏi thận
