Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch khẳng định việc kiểm tra hàng hóa do hải quan chủ trì, còn bộ đội biên phòng kiểm tra phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu là hoàn toàn phù hợp, không chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và địa bàn hoạt động của hải quan.
Tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa 14, ngày 19.6, Quốc hội thảo luận toàn thể tại hội trường về dự án Luật Biên phòng Việt Nam và nghe Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch báo cáo giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu quốc hội quan tâm.
Các đại biểu cho rằng việc ban hành Luật Biên phòng Việt Nam là cần thiết để thi hành Hiến pháp năm 2013, các nghị quyết quan trọng của Đảng về quân sự, quốc phòng, chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia cũng đồng thời tạo cơ sở, nền tảng pháp lý chặt chẽ cho công tác xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, xây dựng lực lượng bộ đội biên phòng ngày càng lớn mạnh, phù hợp với tình hình hiện nay.
Điều này cũng đặt ra yêu cầu rất lớn là phải nghiên cứu kỹ, đánh giá đầy đủ để thể chế quy định được các chủ trương, chính sách lớn về công tác nhiệm vụ biên phòng, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất, khả thi.
Báo cáo giải trình làm rõ một số vấn đề mà đại biểu quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nêu rõ việc lấy tên Luật Biên phòng Việt Nam với phạm vi điều chỉnh như dự thảo nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng theo Nghị quyết số 33 ngày 28.9.2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia và thực hiện Nghị quyết số 78 ngày 11.6.2019 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020.
Cụ thể, nhằm thể chế hóa mục tiêu, quan điểm trong Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia thể hiện một cách toàn diện, đầy đủ nguyên tắc thực thi nhiệm vụ biên phòng, chính sách của nhà nước về biên phòng, yêu cầu nhiệm vụ biên phòng trong tình hình mới và các văn bản pháp luật hiện hành chưa quy định hoặc quy định chưa đầy đủ.
Việc này cũng nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực tiễn hơn 20 năm thi hành Pháp lệnh Bộ đội biên phòng, luật hóa một số quy định về xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới, khu vực biên giới, xây dựng nền biên phòng toàn dân, hệ thống chính trị cơ sở và bố trí dân cư, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, nhất là hình thức, biện pháp quản lý, bảo vệ biên giới, một số điều ước quốc tế liên quan, tạo thuận lợi thực hiện nhiệm vụ biên phòng, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong thực thi pháp luật ở biên giới.
Tên gọi của luật, theo ông Lịch, cũng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ hợp tác quốc tế về biên phòng phù hợp với chủ trương, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước, nhằm tăng cường đối ngoại quốc phòng, đối ngoại biên phòng, đối ngoại nhân dân, mở rộng quan hệ hợp tác với các nước, tổ chức quốc tế, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng khẳng định việc lấy tên Luật Biên phòng Việt Nam với phạm vi điều chỉnh như dự thảo luật là hoàn toàn phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ biên phòng trong giai đoạn mới. Bộ đội biên phòng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia
Về duy trì an ninh trật tự ở khu vực biên giới cửa khẩu, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch cho biết dự thảo luật quy định bộ đội biên phòng có chức năng duy trì an ninh trật tự ở khu biên giới, cửa khẩu xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn.
Theo đó, các nghị quyết và văn bản pháp luật hiện hành đều xác định bộ đội biên phòng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách, chủ trì, phối hợp với lực lượng công an nhân dân, các cơ quan và chính quyền địa phương trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực ở biên giới cửa khẩu.
Về kiểm tra, kiểm soát, xử lý phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch nói rõ các văn bản pháp luật hiện hành đều quy định bộ đội biên phòng chủ trì, phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại cửa khẩu thực hiện thủ tục biên phòng và kiểm tra phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật để bảo đảm an ninh quốc gia, phòng chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Theo ông Lịch, thực tiễn bộ đội biên phòng đang trực tiếp kiểm soát nhập cảnh tại 117 cửa khẩu biên giới đất liền và 37 cửa khẩu cảng do Bộ Quốc phòng quản lý. Bộ đội biên phòng luôn phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tại cửa khẩu như hải quan, kiểm dịch, cảng vụ trên cơ sở nhiệm vụ, quyền hạn do pháp luật quy định, tình hình an ninh, an toàn tại các cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý, luôn ổn định, tạo điều kiện tốt nhất trong xuất nhập cảnh cho cá nhân, tổ chức, tạo hình ảnh đẹp trong bạn bè quốc tế.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, tình hình tội phạm ma túy xuất nhập cảnh buôn lậu diễn biến phức tạp. Bộ đội biên phòng đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc sử dụng phương tiện vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch khẳng định việc kiểm tra hàng hóa do hải quan chủ trì, bộ đội biên phòng kiểm tra phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu là hoàn toàn phù hợp, không chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và địa bàn hoạt động của hải quan.
Lam Thanh