Các vụ án chống lại ông Trump phải dừng lại

Là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên hứng chịu các cáo buộc hình sự, trong phần lớn thời gian của năm qua ông Trump phải đối mặt cùng lúc 4 vụ án, từ chi tiền “bịt miệng” sao phim người lớn đến âm mưu lật ngược kết quả năm 2020.

Nhưng vào ngày 6.11, một nguồn thạo tin tiết lộ Bộ Tư pháp Mỹ đang tìm cách giải quyết 2 vụ do công tố viên đặc biệt Jack Smith phụ trách do chính sách cấm truy tố một tổng thống đương nhiệm. Tháng trước, ông Trump đe dọa sẽ sa thải công tố viên này ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức.

Chính trị gia đảng Cộng hòa khó kiểm soát 2 vụ chi tiền “bịt miệng” xét xử tại New York và cố gắng lật ngược kết quả bầu cử ở Georgia hơn, nhưng tư cách tổng thống đảm bảo ông thoát nguy cơ chịu án suốt thời gian nắm quyền.

Vụ chi tiền “bịt miệng”

Tại New York, đội ngũ luật sư của ông Trump dự định yêu cầu thẩm phán Juan Merchan hoãn phiên tòa tuyên án một lần nữa. Qua 3 lần hoãn trước đó phiên tòa chuẩn bị diễn ra vào ngày 26.11, nếu bị tuyên có tội chính trị gia đảng Cộng hòa sẽ phải nhận mức án 4 năm tù.

Tuyên án một tổng thống đắc cử trước ngày nhậm chức là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử Mỹ. Giới chuyên gia pháp lý dự đoán nhiều khả năng phiên tòa tiếp tục bị hoãn.

Vào ngày 30.5, ông Trump trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên bị kết tội khi bồi thẩm đoàn New York kết luận ông “có tội” với 34 cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan đến vụ chi tiền bịt miệng sao phim người lớn. Thẩm phán Merchan vốn ấn định ngày tuyên án là 10 giờ sáng 11.7.

Nhưng sau đó tòa án tối cao Mỹ ra phán quyết ông Trump có quyền miễn trừ truy tố với hành động công vụ, mọi bằng chứng liên quan đến hành động công vụ cũng không được phép sử dụng trước tòa. Đội ngũ luật sư của chính trị gia đảng Cộng hòa muốn áp dụng đặc quyền này với lập luận trong quá trình tranh luận phía công tố nêu một số chứng cứ có thể được xem là hành động công vụ từ thân chủ mình lúc đương nghiệm. Thẩm phán Merchan đồng ý dời phiên tòa tuyên án đến ngày 18.9, trước khi tiếp tục hoãn sang cuối tháng 11. Ông Trump phủ nhận mọi cáo buộc.

Các vụ án liên bang

Ông Trump đối mặt với 4 cáo buộc tại tòa án liên bang, gồm tuyên bố sai sự thật về gian lận bầu cử, ngăn cản quốc hội xác nhận ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden giành chiến thắng năm 2020, cất giữ tài liệu mật trái phép, cản trở nỗ lực thu hồi tài liệu mật.

Luật sư James Trusty (từng đại diện cho ông Trump) nhận định Bộ Tư pháp Mỹ sẽ không chấp nhận hủy án mà có thể cân nhắc giữ nguyên hiện trạng và để cho chính quyền mới định đoạt.

Truy tố ở Georgia

Năm ngoái, đội ngũ công tố viên hạt Fulton dùng đến luật chống tội phạm có tổ chức của bang để buộc tội ông Trump âm mưu lật ngược kết quả bầu cử ở Georgia. Chính trị gia đảng Cộng hòa không thể hủy bỏ truy tố, nhưng lập luận một tổng thống tại nhiệm không nên chịu gánh nặng truy tố hình sự có thể giúp ích. Ngoài ra, phía ông Trump còn đang cố gắng yêu cầu tòa phúc thẩm hủy bỏ tư cách công tố viên chính của bà Fani Willis. Nhiều khả năng vụ án sẽ không có tiến triển trong 4 năm tới.