Chưa bỏ được Quỹ Bình ổn giá xăng dầu

Tại văn bản số 229/BC-CP về tình hình điều hành giá điện, xăng dầu, để cung cấp thông tin cho Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XIV, Bộ Công Thương thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã có báo cáo liên quan đến việc điều hành giá xăng dầu.

Theo đó, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì tiếp tục rà soát, nghiên cứu cắt giảm một số điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực xăng dầu nhằm tạo điều kiện hơn nữa cho doanh nghiệp tham gia vào hoạt động kinh doanh xăng dầu để thị trường xăng dầu cạnh tranh hơn và đảm bảo nguồn cung tốt hơn; phối hợp với Bộ Tài chính, các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 83/2014/NĐ-CP (Nghị định 83) để ngày càng hoàn thiện hơn công tác quản lý, điều hành thị trường xăng dầu.

Đồng thời, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan tiếp tục theo dõi, nghiên cứu, đánh giá, xem xét sửa đổi các quy định về thuế, nghiên cứu quy định thuế bảo vệ môi trường cho riêng xăng sinh học E5, E10, phù hợp với mức phát thải ra môi trường.

Đánh giá về Nghị định 83, báo cáo cho hay, từ khi Nghị định có hiệu lực đến nay, thị trường xăng dầu trong nước đã có nhiều chuyển biến tích cực; kinh doanh xăng dầu đã cơ bản vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, giá xăng dầu trong nước được liên bộ Công Thương - Tài chính điều hành linh hoạt.

Quy định về điều kiện kinh doanh xăng dầu tại Nghị định 83 cũng tạo điều kiện cho các thương nhân đủ năng lực tham gia kinh doanh, cung ứng xăng dầu. Nếu như năm 2010 chỉ có 10 thương nhân đầu mối xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu thì hiện nay đã có 30 thương nhân đầu mối xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu cùng hơn 200 thương nhân phân phối xăng dầu tham gia thị trường xăng dầu.

Nhờ đó, bước đầu đã có sự cạnh tranh về giá xăng dầu giữa các thương nhân phân phối xăng dầu với thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu. Doanh nghiệp kinh doanh và người tiêu dùng được hưởng lợi, lựa chọn mua xăng dầu với các mức giá phù hợp.

Vừa qua, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam có đề xuất xem xét bỏ Quỹ Bình ổn giá xăng dầu. Tuy nhiên, xăng dầu thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; thuộc danh mục hàng hoá, dịch vụ thực hiện bình ổn giá theo quy định tại Luật Giá số 11/2012/QH13.

Do vậy, về nguyên tắc, giá bán xăng dầu trong nước phải được thực hiện theo cơ chế thị trường, có sự điều tiết, quản lý của Nhà nước. Quỹ Bình ổn giá xăng dầu là công cụ để Nhà nước điều tiết giá bán xăng dầu trong nước nhằm hài hoà lợi ích người tiêu dùng, doanh nghiệp và Nhà nước.

Vì vậy, nếu bỏ quỹ này thì Nhà nước sẽ không còn công cụ điều tiết giá xăng dầu trong nước, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát cũng như bảo vệ lợi ích người tiêu dùng.

Đầu năm 2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định 08/2018/NĐ-CP sửa đổi một số Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương. Trong đó, về lĩnh vực xăng dầu có bãi bỏ một số điều, khoản của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3.9.2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

Cụ thể là bãi bỏ Điều 5 (quy hoạch phát triển hệ thống kinh doanh xăng dầu); khoản 6 Điều 7 (điều kiện đối với thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu, bỏ điều kiện phù hợp với quy hoạch thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu); Điều 10 (điều kiện sản xuất xăng dầu); khoản 1 Điều 24 (điều kiện đối với cửa hàng bán lẻ xăng dầu, bỏ điều kiện địa điểm phải phù hợp với quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt).

Bỏ khoản 5 Điều 41 (cơ sở kinh doanh xăng dầu hiện có chưa phù hợp với quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt phải thực hiện lộ trình nâng cấp, bảo đảm phù hợp quy hoạch theo quy định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch đó).

Bên cạnh đó, bãi bỏ một số nội dung tại Điều 7 về điều kiện đối với thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu...

Lam Thanh