Dịch COVID-19 khiến doanh nghiệp sản xuất “trở tay không kịp”

Ngày 13.12, tại cuộc toạ đàm với chủ đề “Sản xuất an toàn trong đại dịch” do Cổng thông tin điện tử chính phủ tổ chức, PGS-TS Trần Hoàng Ngân cho biết nhắc đến những điểm nóng trong đại dịch COVID-19 vừa qua, chúng ta vẫn còn những nỗi đau, trong đó có sự mất mát về con người. Tuy nhiên chúng ta cũng phải nhìn đến sự vươn lên, sự tìm tòi, chịu khó, vượt qua thách thức của đội ngũ doanh nhân.

“Doanh nhân tuy bị ảnh hưởng rất nặng nề của COVID-19, doanh nghiệp (DN) phải đóng cửa, ngừng hoạt động nhưng đội ngũ doanh nhân chung sức, hỗ trợ nguồn lực với chính quyền để kiểm soát dịch bệnh. Cùng lúc đó, chúng ta thực hiện các giải pháp như “3 tại chỗ”, hoặc “1 cung đường 2 điểm đến”, các doanh nghiệp vẫn duy trì một số hoạt động sản xuất trong lúc có dịch, có thể hình dung là giống như duy trì sản xuất lúc có “chiến tranh”, ông Ngân chia sẻ.

Theo ông Ngân, sau khi TP.HCM đã phủ được vắc xin, kiểm soát được dịch bệnh thì chuyển sang thích ứng an toàn linh hoạt, doanh nghiệp TP bắt tay vào khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đến giờ phút này, 88 dự án trong khu công nghệ cao với khoảng 48.000 lao động đã khôi phục lại 100% hoạt động. Trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, 1.408/1.412 doanh nghiệp đã hoạt động với số lượng lao động lên tới trên 280.000 người, chỉ còn 4 doanh nghiệp chưa hoạt động, cho thấy thành phố đã bắt lại nhịp. 

Ông Trần Việt Anh, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho biết với các DN TP.HCM, đặc biệt khối DN sản xuất là nhóm DN sử dụng nhiều lao động, gặp rất nhiều khó khăn.

“Chúng tôi là DN sản xuất và chúng tôi xây dựng các nhà máy và các kế hoạch sản xuất kinh doanh đều có những rủi ro như rủi ro về cháy nổ, ngập lụt, an toàn lao động nhưng chưa bao giờ xây dựng rủi ro về bệnh dịch. Đó là điều không có tiền lệ và xảy ra hết sức đột ngột”, ông Trần Việt Anh nói.

Ông Trần Việt Anh cho biết “lúc đó chúng tôi trở tay không kịp. Khi xây dựng nhà máy chúng tôi không xây dựng khu công nhân ở và trong 100 DN thì thường chỉ 30 DN có bộ phận y tế. Tất cả những vấn đề liên quan đến bệnh lý đều ra y tế địa phương hoặc bảo hiểm. Do đó, việc đón nhận dịch này trong những ngày qua đối với DN là hết sức bất ngờ, nếu không nói là khủng khiếp. Chúng tôi phải quyết định hoạt động theo 3 tại chỗ”.

Chia sẻ thêm về điều này, ông Trần Việt Anh nói việc chuẩn bị "3 tại chỗ" chỉ có 1 tuần. “Việc này tạo áp lực lớn cho DN và tỷ lệ lao động ở lại thực hiện "3 tại chỗ" chỉ từ 30-40%, vậy 70% lao động còn lại như thế nào? Lúc đó họ chưa có ý định về quê và bắt buộc phải ở lại nhà trọ. Họ ở lại khu vực nhà trọ trong phạm vi môi trường làm việc, nơi ở phải chia thành 2 ca: 1 phòng ở có 10 người, 5 người đi làm ban ngày, 5 người đi làm ban đêm, luôn luôn phục vụ 5 người. Nhưng bây giờ phòng ở 12m2 phải phục vụ 8 người. Có nghĩa là tạo áp lực rất lớn cho người đang "3 tại chỗ" và người ở trọ”.

“Thực sự chúng tôi chưa bao giờ hình dung ra là vẫn sản xuất nhưng lại không được lưu thông. Chúng tôi vẫn sản xuất nhưng nhận vật tư vào để sản xuất rất khó. Chúng tôi sản xuất ra hàng nhưng lại không giao hàng được. Đó là những việc rất khó khăn nhưng cũng là trải nghiệm lớn”, ông Trần Việt Anh chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh, qua đợt dịch này các DN đều hiểu rằng tái cấu trúc là bắt buộc và rút ra bài học lớn là sắp xếp lại quy trình làm việc, làm việc trực tuyến và trực tiếp. Điều này là bài học có giá phải trả nhưng cũng đúc kết được nhiều điều.

Cũng theo doanh nhân Trần Việt Anh, đại dịch giúp sàng lọc cộng đồng DN, đặc biệt là DN sản xuất. DN nào vượt qua được là vượt qua được luôn. Đây là trải nghiệm mà trong cộng đồng doanh nghiệp cả nước thì chỉ có DN TP.HCM thấm nhất. Đây là tín hiệu hy vọng rằng khi trở lại làm việc an toàn, sống chung với dịch thì DN TP.HCM, đặc biệt là khối DN sản xuất đã chuẩn bị tâm thế kỹ và vững vàng mặc dù đã có những mất mát và thiệt hại lớn.

PGS-TS Trần Hoàng Ngân cũng cho rằng doanh nghiệp hiện nay không chỉ khó khăn về phòng chống dịch bệnh mà còn cần sự hỗ trợ từ Chính phủ. Được biết hiện nay Chính phủ đang trình Quốc hội gói hỗ trợ phục hồi nền kinh tế.

“Tôi cho rằng đây là gói hỗ trợ hết sức cần thiết. Các doanh nghiệp cần tiếp tục được miễn, giảm thuế phí; cơ cấu lại nợ vay, giãn nợ kéo dài đến hết năm 2022; hỗ trợ doanh nghiệp trong việc huy động vốn lãi suất thấp”, ông Ngân nói.

Cũng theo ông Trần Hoàng Ngân, các doanh nghiệp TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung đang phải chịu chi phí logistic đang rất cao do hạ tầng chưa được đầu tư đúng mức. Do đó, Chính phủ nên tăng thêm gói đầu tư công để đầu tư về hạ tầng để tháo gỡ các nút thắt ra vào sân bay, bến cảng để giảm bớt chi phí logistic

Cho rằng việc sản phẩm làm ra mà không tiêu thụ được mà các doanh nghiệp vừa nói đến là do tổng cầu giảm, ông Ngân nói Chính phủ nên đề nghị Quốc hội thông qua gói hỗ trợ thu nhập cho nhân dân, cho người lao động, hộ nghèo, gia đình có người mắc COVID-19. Việc này sẽ làm tăng tổng cầu, cũng sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm.