Tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS McCampbell của Mỹ hôm 7.1 đã tuần tra hàng hải ở gần Hoàng Sa, quần đảo thuộc chủ quyền Việt Nam đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép, thách thức các yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh.
Theo Reuters, phát ngôn viên của Hạm đội Mỹ tại Thái Bình Dương, trung úy Rachel McMarr cho biết: "Tàu khu trục USS McCampbell đã tiến hành tuần tra tự do hàng hải, đi vào khu vực 12 hải lý quanh 3 hòn đảo là đảo Phú Lâm, đảo Cù Mộc (đảo Cây) và đảo Linh Côn (Lincoln)”.
Bà McMarr nhấn mạnh hoạt động tuần tra nhằm đảm bảo quyền tiếp cận những tuyến đường hàng hải theo đúng luật pháp quốc tế, thách thức các tuyên bố chủ quyền quá đáng của Bắc Kinh tại khu vực này.
Thông báo trên được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đang diễn ra tại Bắc Kinh. Đây là vòng đàm phán thương mại trực tiếp đầu tiên giữa hai bên kể từ khi Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình thống nhất đình chiến thương mại trong vòng 90 ngày.
Hải quân Hoa Kỳ đã thực hiện các cuộc tuần tra như vậy ở Biển Đông trong nhiều năm, tuy nhiên căng thẳng với Bắc Kinh đã leo thang trong những năm gần đây khi Trung Quốc tìm cách khẳng định các yêu sách phi lý về chủ quyền biển tại Biển Đông.
Theo hình ảnh vệ tinh cung cấp bởi các quan chức Hoa Kỳ, Trung Quốc cũng đã nâng cấp một số tiền đồn quân sự trái phép ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam và triển khai máy bay chiến đấu phản lực.
Trước động thái đó, Hoa Kỳ đã đáp trả bằng cách tăng cường tuần tra tại khu vực đảo nhân tạo mới do Trung Quốc xây dựng, và khuyến khích các đồng minh thực hiện quyền tự do hàng hải theo luật pháp quốc tế.
Hoa Kỳ và các đồng minh cùng các đối tác châu Á hiện đang rất quan ngại việc Trung Quốc xây dựng bảy hòn đảo nhân tạo kiên cố trong chuỗi quần đảo Trường Sa của Việt Nam ở Biển Đông. Trước đó, một tàu khu trục khác của Mỹ là USS Decatur cũng đã thực hiện một cuộc tuần tra ở quần đảo Trường Sa vào tháng 9.2018. Chiến dịch tuần tra này kéo dài 10 giờ trong phạm vi 12 hải lý, đi qua các rạn san hô Gaven và Johnson.
Hoàng Vũ (theo Reuters, WSJ)