Moderna thử vắc xin trị Omicron ở người tiêm 2-3 liều, Israel mở rộng đối tượng nhận mũi 4

Động thái này diễn ra một ngày sau khi đối thủ Pfizer công bố thử nghiệm tương tự.

Moderna cho biết mũi thứ ba vắc xin ban đầu của họ làm tăng kháng thể trung hòa chống lại Omicron. Thế nhưng, kháng thể giảm sau 6 tháng tiêm mũi này. Dù vậy, các kháng thể trung hòa vẫn có thể phát hiện được ở tất cả người tham gia nghiên cứu.

Moderna cho biết sẽ nghiên cứu mũi vắc xin tăng cường đặc trị Omicron ở người lớn từ 18 tuổi trở lên. Công ty cho biết sẽ thử nghiệm việc mũi tiêm này ở những người nhận hai hoặc ba liều vắc xin ban đầu là mRNA-1273. Moderna có kế hoạch thu hút khoảng 300 người tham gia vào mỗi nhóm trong hai nhóm trong nghiên cứu.

Trong khi các nghiên cứu chỉ ra rằng Omicron gây bệnh COVID-19 ít nghiêm trọng hơn so với các đợt dịch trước, biến thể này đã nhanh chóng thống trị ở nhiều nơi trên thế giới, làm gia tăng số ca bệnh và căng thẳng hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Biến thể Omicron hiện chiếm 99,9% số ca mắc COVID-19 ở Mỹ. Pfizer và đối tác BioNTech đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng hôm 25.1.2022 để thử nghiệm một phiên bản vắc xin nhắm đến biến thể Omicron.

Với các tình nguyện viên ở Mỹ, hai công ty có kế hoạch kiểm tra đáp ứng miễn dịch được tạo ra bởi vắc xin đặc trị Omicron dưới dạng phác đồ ba mũi tiêm ở những người chưa được chủng ngừa COVID-19 hoặc một mũi tăng cường cho những ai đã nhận hai liều vắc xin ban đầu của họ.

Họ cũng đang thử nghiệm liều thứ tư của vắc xin hiện tại với mũi vắc xin đặc trị Omicron ở những người đã nhận ba liều vắc xin Pfizer–BioNTech từ 3 đến 6 tháng trước đó.

Hai công ty có kế hoạch nghiên cứu tính an toàn và khả năng dung nạp của vắc xin mới trong hơn 1.400 người sẽ tham gia thử nghiệm.

"Mặc dù nghiên cứu hiện tại và dữ liệu thực tế cho thấy mũi vắc xin tăng cường tiếp tục cung cấp mức độ bảo vệ cao chống lại các bệnh nặng và nhập viện vì Omicron, chúng tôi nhận thấy cần phải chuẩn bị trong trường hợp lớp bảo vệ này mất dần theo thời gian và có khả năng giải quyết Omicron cùng các biến thể mới trong tương lai”, theo Kathrin Jansen, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và phát triển vắc xin của Pfizer.

BioNTech cho biết, tùy thuộc vào lượng dữ liệu thử nghiệm lâm sàng mà các cơ quan quản lý yêu cầu, có thể họ và Pfizer không thực hiện được kế hoạch tung ra vắc xin đặc trị Omicron vào cuối tháng 3.2022.

"Các yêu cầu pháp lý đang được thảo luận với các cơ quan có liên quan. Việc đưa dữ liệu thử nghiệm lâm sàng vào hồ sơ quy định có thể ảnh hưởng đến việc phân phối các lô vắc xin nhắm đến Omicron ban đầu, dự kiến sẽ sẵn sàng vào cuối tháng 3.2022", một phát ngôn viên BioNTech nói với Reuters.

Pfizer nói rằng hai liều vắc xin ban đầu có thể không đủ để ngăn nhiễm biến thể Omicron và khả năng bảo vệ chống lại các trường hợp nhập viện, tử vong có thể đang suy yếu.

Tuy nhiên, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết liều thứ ba của vắc xin Pfizer - BioNTech và Moderna mang đến hiệu quả 90% ngăn ngừa nhập viện do COVID-19.

Ba nghiên cứu từ CDC chỉ ra rằng liều thứ ba của vắc xin mRNA (Pfizer và Moderna) là chìa khóa để chống lại biến thể Omicron.

Một số quốc gia đã bắt đầu cung cấp mũi vắc xin tăng cường thứ hai, nhưng một nghiên cứu gần đây từ Israel cho thấy dù liều thứ tư của vắc xin mRNA tăng cường kháng thể nhưng mức độ này không đủ cao để ngăn ngừa nhiễm Omicron.

Israel mở rộng đối tượng nhận mũi vắc xin COVID-19 thứ tư

Israel hôm 26.1.2022 đã mở rộng điều kiện cho mũi vắc xin COVID-19 thứ tư bao gồm cả người lớn dưới 60 tuổi có bệnh nền, người chăm sóc họ và những người khác từ 18 tuổi có nguy cơ cao nhiễm SARS-CoV-2.

Tổng vụ trưởng Bộ Y tế Israel - Nachman Ash đã phê duyệt tiêm vắc xin COVID-19 thứ tư cho những đối tượng trên. Song, điều này không phù hợp với khuyến nghị hôm 25.1.2022 của một hội đồng chuyên gia Bộ Y tế Israel về việc cung cấp mũi vắc xin thứ tư cho tất cả người lớn từ 18 tuổi.

Không có lý do nào được đưa ra trong tuyên bố về việc tại sao chỉ triển khai hạn chế mũi vắc xin Pfizer-BioNTech thứ tư cho những người dưới 60 tuổi.

Đầu tháng 1.2022, khi biến thể Omicron quét qua đất nước, Israel đã bắt đầu cung cấp mũi vắc xin thứ tư cho những người từ 60 tuổi, với điều kiện ít nhất 5 tháng trôi qua kể từ khi họ nhận liều thứ ba hoặc hồi phục sau khi nhiễm SARS-CoV-2.

Những người đủ điều kiện tiêm mũi vắc xin thứ tư nếu đã trải qua ít nhất 4 tháng kể từ lần tiêm thứ ba.

Bộ Y tế Israel lưu ý một nghiên cứu ở nước này phát hiện ra rằng những người từ 60 tuổi được tiêm mũi vắc xin Pfizer-BioNTech thứ tư tăng khả năng chống lại bệnh nghiêm trọng gấp 3-5 lần và ngăn nhiễm SARS-CoV-2 gấp hai lần so với người được tiêm ba mũi.

Một số quốc gia dự định tiêm liều vắc xin thứ tư giống Israel để đối phó với sự gia tăng đột biến số ca COVID-19 do Omicron gây ra. Tuy nhiên, các dấu hiệu ban đầu cho thấy việc tiêm chủng lặp lại có thể gặp trở ngại vì nhiều người cảm thấy mệt mỏi khi bước vào năm thứ ba của đại dịch.

Các chuyên gia về dịch bệnh nói rằng việc thay đổi nhanh chóng thông điệp y tế công cộng khi đối mặt với Omicron, loại vi rút đột biến cao và lây lan nhanh, đã gây ra sự nhầm lẫn và không tin tưởng vào lợi ích của mũi vắc xin tăng cường.

Biến thể Omicron có hơn 30 đột biến trên protein gai - mục tiêu mà hầu hết các loại vắc xin COVID-19 hiện tại nhắm đến. Những thay đổi này làm tăng khả năng lây truyền của Omicron, cho phép vi rút tránh được sự bảo vệ khỏi bệnh có triệu chứng nhờ tiêm vắc xin và khỏi COVID-19 trước đó. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết vắc xin vẫn là công cụ quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh nghiêm trọng và tử vong do COVID-19.

Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy mũi vắc xin Pfizer-BioNTech hoặc Moderna thứ ba có thể khôi phục lại phần lớn khả năng bảo vệ đã mất sau khi tiêm hai liều đầu tiên.

Thế nhưng, dữ liệu của chính phủ Anh công bố vào tháng 12.2021 chỉ ra rằng mũi vắc xin Pfizer-BioNTech hoặc Moderna thứ ba chỉ bảo vệ bạn chống nhiễm Omicron có triệu chứng khoảng 10 tuần, đặt ra câu hỏi về việc liệu có cần tiêm bổ sung trong thời gian ngắn không.

Dựa trên các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, Giám đốc phụ trách khoa học của Pfizer - Mikael Dolsten nói với CBS News vào đầu tháng 12.2021 rằng "rất có thể sẽ cần đến liều vắc xin thứ tư trong vòng vài tháng nếu Omicron vẫn là phiên bản SARS-CoV-2 thống trị".

Tại Mỹ, cuối tháng 12.2021, Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, nói "có thể tưởng tượng được" rằng sẽ cần mũi vắc xin bổ sung. Song, ông cho biết quyết định về liều tiếp theo sẽ dựa trên thông tin về độ bền của mũi vắc xin tăng cường hiện có.

Những người bị suy giảm miễn dịch ở Mỹ được cung cấp ba liều vắc xin như một phần của loạt tiêm chủng ban đầu và một mũi tiêm nhắc lại 6 tháng sau đó.

Các quan chức y tế ở Hà Lan và Đức đưa ra quan điểm về sự cần thiết của việc tiêm mũi vắc xin tăng cường thứ hai. Trong khi các quan chức Pháp cho biết sẽ không đưa ra quyết định cho đến giữa tháng 2 hoặc tháng 3.2022 khi có thêm dữ liệu.

Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng và Miễn dịch Anh (JCVI) cho biết vẫn chưa cần đến mũi tiêm vắc xin COVID-19 thứ tư, vì liều thứ ba vẫn đang cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ chống lại bệnh nặng do Omicron ở người lớn tuổi.

Theo Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA), các số liệu mới nhất cho thấy, với những người trên 65 tuổi, khả năng bảo vệ chống lại nhập viện vẫn ở mức khoảng 90% trong 3 tháng kể từ khi tiêm mũi vắc xin thứ ba.

Điều đó đồng nghĩa JCVI đã khuyến nghị chính phủ tiếp tục ưu tiên tiêm mũi vắc xin thứ ba cho tất cả người lớn, thay vì bắt đầu cung cấp liều thứ tư cho các nhóm dễ bị tổn thương như những người từ 80 tuổi hoặc cư dân tại nhà chăm sóc. Qua đó, Anh đánh dấu việc không theo đuổi chiến lược tiêm mũi vắc xin COVID-19 thứ tư của Israel.

Giáo sư Wei Shen Lim, Chủ tịch JCVI, nói: “Dữ liệu hiện tại cho thấy mũi vắc xin tăng cường đang tiếp tục cung cấp mức độ bảo vệ cao chống lại bệnh COVID-19 nghiêm trọng, ngay cả với những nhóm tuổi già dễ bị tổn thương nhất. Vì lý do này, ủy ban đã kết luận rằng không cần thiết phải đưa ra liều tăng cường thứ hai ngay lập tức, dù điều này sẽ tiếp tục được xem xét”.

Ông Wei Shen Lim nói thêm rằng dữ liệu là rất đáng khích lệ và nhấn mạnh giá trị của mũi vắc xin tăng cường.

“Với việc Omicron tiếp tục lan truyền rộng rãi, tôi khuyến khích mọi người nhận mũi vắc xin tăng cường, hoặc nếu chưa chủng ngừa thì tiêm hai liều đầu tiên, để tăng khả năng bảo vệ chống lại bệnh trọng”, ông Wei Shen Lim nói.

Dữ liệu dựa trên nghiên cứu của UKHSA xem xét hiệu quả mũi vắc xin thứ ba ở những người từ 65 tuổi. Họ thuộc những người đầu tiên đủ điều kiện tiêm mũi vắc xin tăng cường kể từ khi khởi động chiến dịch vào giữa tháng 9.2021.

Hôm 21.1.2022, các bộ trưởng y tế của Liên minh châu Âu (EU) đã tổ chức cuộc họp video riêng để cố gắng tìm ra đường lối chung về liều vắc xin thứ tư, theo thông cáo báo chí do Pháp (Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU) đưa ra.

Vào đầu tuần trước, Cơ quan quản lý dược phẩm của EU (EMA) nói sẽ hợp lý nếu tiêm liều vắc xin thứ tư cho những người có hệ thống miễn dịch suy yếu nghiêm trọng, nhưng cần có thêm bằng chứng.

Các thành viên EU là Hungary và Đan Mạch đã quyết định triển khai tiêm mũi vắc xin COVID thứ tư. Đan Mạch cho biết sẽ làm như vậy cho những người dễ bị tổn thương nhất, trong khi Hungary thông báo mọi người đều có thể nhận được mũi thứ tư sau khi tham khảo ý kiến ​​bác sĩ.

Hôm 22.1.2022, Giám đốc điều hành Pfizer - Albert Bourla cho biết tiêm vắc xin COVID-19 hàng năm sẽ thích hợp hơn tiêm nhắc lại thường xuyên để phòng chống đại dịch.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ N12 News của Israel, ông Albert Bourla được hỏi liệu có thấy viễn cảnh về việc tiêm vắc xin COVID-19 nhắc lại được thực hiện thường xuyên từ 4 đến 5 tháng một lần không.

Giám đốc điều hành Pfizer chia sẻ: "Đây sẽ không phải là một kịch bản tốt. Điều tôi hy vọng là chúng ta sẽ có một loại vắc xin mà bạn chỉ phải tiêm mỗi năm một lần. Điều này sẽ giúp việc thuyết phục người dân dễ dàng hơn. Người dân cũng dễ nhớ hơn.

Từ góc độ sức khỏe cộng đồng, đó là một tình huống lý tưởng. Chúng tôi đang tìm cách xem liệu có thể tạo ra một loại vắc xin bao gồm cả Omicron và không quên các biến thể khác không. Đó có thể là một giải pháp”.