Gửi bình luận
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề nghị Mỹ hợp tác trong khai thác các mỏ kim loại đất hiếm của Nga, mở ra triển vọng về một thỏa thuận kinh tế mới giữa hai cường quốc.
Theo Reuters, đề xuất này được đưa ra không lâu sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ thúc đẩy các giao dịch kinh tế quy mô lớn với Nga.
Đề xuất hợp tác khai thác
Ngay sau tuyên bố của ông Trump, Tổng thống Putin đã triệu tập một cuộc họp với các bộ trưởng và cố vấn kinh tế về kim loại đất hiếm, trong đó ông nhấn mạnh sự sẵn sàng hợp tác với các đối tác Mỹ, không chỉ ở cấp chính phủ mà còn với các doanh nghiệp tư nhân.
"Chúng tôi sẵn sàng đề xuất các dự án chung với Mỹ, và khi nói ‘đối tác’, tôi không chỉ đề cập đến các cơ quan chính phủ mà còn cả các công ty nếu họ quan tâm đến việc hợp tác", ông Putin phát biểu hôm 24.2.
Nga hiện sở hữu trữ lượng đất hiếm lớn thứ năm thế giới, chỉ xếp sau Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ và Úc. Theo dữ liệu từ Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, Nga có khoảng 3,8 triệu tấn kim loại đất hiếm, một nguồn tài nguyên quan trọng trong sản xuất xe điện, điện thoại di động, hệ thống tên lửa và nhiều thiết bị điện tử khác.
Tổng thống Putin cũng cho biết Nga có thể cung cấp tới 2 triệu tấn nhôm mỗi năm cho Mỹ nếu Mỹ dỡ bỏ các lệnh cấm nhập khẩu nhôm từ Nga, vốn được áp đặt vào năm 2023. Trước đó, Nga từng chiếm khoảng 15% lượng nhôm nhập khẩu của Mỹ. Ông gợi ý rằng Nga và Mỹ có thể hợp tác sản xuất nhôm và thủy điện tại khu vực Krasnoyarsk ở vùng Siberia, nơi đặt trụ sở của nhà sản xuất nhôm lớn nhất nước Nga - Rusal.
"Chúng tôi có thể cân nhắc hợp tác với các công ty Mỹ trong lĩnh vực này", ông Putin nói, ước tính khoản đầu tư tiềm năng vào dự án có thể lên đến 15 tỉ USD.
Ngoài ra, ông Putin ám chỉ khả năng Mỹ có thể tham gia khai thác khoáng sản tại các vùng lãnh thổ mà Nga tuyên bố sáp nhập từ Ukraine, nhấn mạnh rằng "Nga có nhiều tài nguyên hơn đáng kể so với Ukraine". "Chúng tôi sẵn sàng kêu gọi đối tác nước ngoài đến những vùng lãnh thổ lịch sử đã trở về với Nga", ông Putin bổ sung.
Quan điểm của phương Tây và Ukraine
Đề xuất hợp tác khai thác khoáng sản của Nga được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Trump đang thúc giục Ukraine ký kết một thỏa thuận khoáng sản với Mỹ. Theo đề xuất ban đầu, Ukraine sẽ cung cấp đất hiếm trị giá khoảng 500 tỉ USD để đổi lấy sự hỗ trợ tài chính và quân sự mà Washington đã cung cấp từ khi xung đột với Nga nổ ra vào tháng 2.2022.
Tuy nhiên, Ukraine đã từ chối đề xuất này, cho rằng viện trợ từ Mỹ không đạt con số 500 tỉ USD như Washington tuyên bố, đồng thời yêu cầu Mỹ đưa ra các cam kết an ninh cụ thể trong thỏa thuận.
Trong khi đó, một số chuyên gia phương Tây bày tỏ sự hoài nghi về khả năng khai thác khoáng sản tại Ukraine trong tương lai gần. Hầu hết trữ lượng khoáng sản của Ukraine nằm ở các khu vực do Nga kiểm soát hoặc gần tiền tuyến, làm dấy lên những lo ngại về tính khả thi của việc khai thác trong điều kiện chiến sự kéo dài.
Phó thủ tướng Ukraine Olga Stefanishyna ngày 24.2 xác nhận rằng các cuộc đàm phán về thỏa thuận khoáng sản đang bước vào giai đoạn cuối. Bà bày tỏ hy vọng Tổng thống Trump và Tổng thống Volodymyr Zelensky sẽ sớm ký kết thỏa thuận này tại Washington, qua đó thể hiện cam kết hợp tác lâu dài giữa hai nước.
Lập trường của Nga
Bên cạnh đề xuất hợp tác khai thác tài nguyên, ông Putin cũng thể hiện sự sẵn sàng cho phép châu Âu tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Mỹ nhằm tìm giải pháp cho xung đột Ukraine. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng trong thời gian qua, Liên minh châu Âu đã từ chối đối thoại trực tiếp với Moscow.
"Sự tham gia của châu Âu trong quá trình đàm phán là cần thiết. Chúng tôi chưa bao giờ từ chối điều này, và trên thực tế, chúng tôi đã nhiều lần đề xuất đối thoại", ông Putin phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình Nga, theo Reuters.
Dù vậy, các nhà lãnh đạo châu Âu vẫn tỏ ra lo ngại về chiến lược của ông Trump đối với Ukraine. Một số nước châu Âu đã bày tỏ bất đồng với quyết định của Washington khi tổ chức các cuộc đàm phán với Nga mà không có sự tham gia của Ukraine và các đồng minh châu Âu.
Cao ủy Liên minh châu Âu về chiến lược công nghiệp, Stephane Sejourne, cho biết EU đã đề xuất một thỏa thuận khoáng sản riêng với Ukraine để đảm bảo nguồn cung đất hiếm mà không phải phụ thuộc vào Nga.
Những diễn biến này cho thấy sự dịch chuyển đáng kể trong chiến lược địa chính trị giữa các cường quốc. Nếu Mỹ chấp nhận hợp tác với Nga trong khai thác đất hiếm, điều này có thể làm thay đổi đáng kể chuỗi cung ứng khoáng sản toàn cầu, vốn đang bị chi phối bởi Trung Quốc.
Ngoài ra, việc Nga sẵn sàng hợp tác với Mỹ có thể tạo ra những tác động đáng kể đối với chiến lược của Ukraine, EU và NATO trong bối cảnh chiến tranh vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc.
Mặc dù Moscow thể hiện sự sẵn sàng đàm phán, nhưng bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm áp lực từ các đồng minh châu Âu của Ukraine, sự lo ngại từ phía Kyiv và những điều kiện mà Washington có thể đặt ra để đảm bảo lợi ích kinh tế và an ninh của mình.
