Mùa sên vét vuông tôm ở Cà Mau

Cả tuần nay, ngày nào thằng Tí nó cũng tất tả ra vuông để cải tạo ao đầm. Tí rất siêng năng, dù không có học thức nhưng nó rất hiểu chuyện, hễ ai giúp nó là nó giúp lại. Chuyện là Tí đang canh tác mãnh vuông của ông bà để lại với diện tích tầm 1ha (10 công – PV). Hằng năm, cứ vào độ cuối tháng 6 âm lịch, là tí thảy lú (loại bẫy giăng bắt thuỷ sản – PV) để đặt bắt hết tôm cua, nếu không bắt hết, vào mùa này khi xổ nước cạn khô thì sớm muộn gì thuỷ sản dưới vuông cũng chết. Tí nó khoe, tối hôm qua, con xổ nước đặt lú vậy mà được gần 2 triệu đó chú. Thấy vậy, tôi mừng cho nó vì tôm cua mùa này mà giăng bắt được khoảng 2 triệu/đêm thì được gọi là trúng mùa.

Tí săng sái, siêng năng nhưng ngặt nỗi gia cảnh đơn chiếc, nó sống cùng cha mẹ già, lại không có anh em, vì nó là con một. Nên công việc đồng áng hay nhà cửa Tí đều lo chu toàn. Thậm chí, cha mẹ ốm đau đều một tay Tí cán đán. Mấy ngày nay, thấy nó mệt mỏi, ra ruộng trễ hơn mọi khi, tôi hỏi sao mày ỉu xìu vậy Tí. Nó nói, vì một mình sên vét vuông tôm nên mỏi mệt kiệt sức. Sao mày không kêu ai “dần công” (dần công – theo phương ngữ Nam bộ có nghĩa là giúp qua giúp lại – PV) – tôi hỏi.

Đáp lời, Tí nó bảo, nó có kêu, nhưng do cận việc, nên ai cũng lo tháo rửa phèn mặn, cải tạo ao tôm nên không dần công được. “Để mai tao làm cho mày, của chú có mấy công nên sên vét xong rồi. Mày chỉ lo cơm cho tao là được”, tôi nói. Thế là hôm sau tôi và Tí ra vuông từ tinh mơ gà gáy, hai chú cháu mê việc nên phải đem cơm nước ở nhà ra vuông làm đến tối mịt mới về. Rồi 1ha đất vuông của Tí sau ba ngày nỗ lực sên vét cũng xong. Nó mừng, hễ gặp tôi nó tủm tỉm cười ngụ ý thầm cảm ơn.

Miền Tây mùa này, ở vùng lúa tôm thì đang vào vụ cải tạo, những mãnh vuông có bùn đất nhiều buộc phải sên vét. Khâu cải tạo rất quan trọng, nếu thờ ơ ở khâu này, coi như vụ mùa kế tiếp sẽ thất bại. Nếu cải tạo bài bản, có đầu tư thì vụ mùa tiếp theo chỉ cần làm chơi nhưng ăn thiệt.

Anh Dũng, ngụ huyện Thới Bình cho biết, khâu cải tạo đất ở vùng lúa tôm rất quan trọng. Bởi thế, hằng năm vào độ giữa tháng 6 âm lịch là anh bắt đầu xổ nước để rửa mặn rồi sên vuông. Sên càng sớm, phơi đất càng lâu thì khi gieo sạ 99% là mình trúng mùa và vụ tôm tiếp theo cũng vì thế mà hưởng lợi. Còn nếu cải tạo, phơi đất không đến nơi đến chốn, đất còn chưa ráo mặt mà sạ lúa thì nắm chắc phần lỗ.

Tư Diệp, ngụ TP.Cà Mau – một lão nông đầy kinh nghiệm lĩnh vực lúa tôm. Mấy hôm nay, ngày nào ra đồng, tôi đều thấy Tư Diệp đã có mặt trước đó từ rất sớm. Lão lúc nào cũng là người đi sớm về muộn hơn những người làm đồng lân cận. Tư Diệp có gần 2ha đất nuôi trồng thuỷ sản canh tác theo hình thức một vụ lúa, một vụ tôm. Tuy nhỏ con nhưng tài sên vét vuông tôm của Tư Diệp thì đáo để, chẳng hề kém cạnh thanh niên độ 25 tuổi.

“Tao tuy già, nhưng kinh nghiệm đầy mình, sên vuông mày mà làm nột (nhanh) thì sớm kiệt sức lắm. Mày cứ làm từ từ, chậm nhưng dẽo dai, sức bền luôn ổn định. Nếu ào ào chỉ được vài phút thì thở hổn hển mệt lắm, dù tuổi ngoài 50 tuổi nhưng mỗi ngày tao sên 2 công vuông (hơn 2.000m2) là chuyện thường, sức trẻ giờ chưa chắc làm được như tao”, Tư Diệp tâm tình.

Ngày nay, khi khoa học – kỹ thuật tiên tiến được áp dụng thì nghề sên vét vuông tôm bằng gào dần dà bị lạc hậu. Thay vào đó là kỹ thuật sên vét bằng máy móc, sử dụng thiết bị này, việc sên vét cải tạo vuông tôm sẽ nhanh hơn, tiết kiệm được thời gian và sức lực. Nhờ đó, việc ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất nông nghiệp luôn được nông dân miền Tây ứng dụng và mang lại hiệu quả cao.

Một lãnh đạo ở huyện Thới Bình chia sẻ, hiện nay địa phương đang vào vụ cải tạo ao đầm để xuống giống gieo sạ vụ lúa trên đất tôm. Mùa này, hình ảnh dễ thấy ở các vuông tôm là người người sên vét. Ai có vuông nhiều thì sử dụng cơ giới để cải tạo cho nhanh, còn ít thì dùng gáo để nạo vét bùn theo hình thức dần công. Ví dụ, nay tôi làm cho anh thì mai anh làm cho tôi. Có như vậy thi việc cải tạo nhanh hơn và đầm được tháo nước, rửa mặn cũng chất lượng hơn.

Vào mùa sên vét, cứ vào tinh mơ sáng là nông dân vùng quê ở vùng ven TP.Cà Mau, các huyện Cái Nước, Thới Bình, U Minh lại tất tả xách gào, cơm nước đùm đề ra đồng để sên vét ao đầm. Mùa sên vét rất nhộn nhịp ở Cà Mau, công việc này kéo dài từ tháng 6 đến tháng 7 âm lịch. Vào giữa tháng 8 âm lịch là nông dân bắt đầu gieo sạ lúa trên đất tôm. Dù công việc nặng nhọc, cơ cực nhưng mùa sên vét vuông tôm chính là cơ hội giúp cho tình làng, nghĩa sớm ở vùng quê càng thêm thắt chặt, đoàn kết keo sơn.