Mỹ cho rằng đã sai lầm khi ủng hộ Trung Quốc, Nga gia nhập WTO

Trong báo cáo hằng năm chính phủtrình Quốc hội Mỹ hôm 19.1 (giờ Mỹ) về việc Trung Quốc cam kết tuân thủ các quyđịnh WTOcó viết “Có vẻ rõ ràng là Mỹđã sai lầm trong việc ủng hộTrung Quốc gia nhập WTO, khi không đạt hiệu quả trong việc bảo đảm Trung Quốc có chính sách thương mại theo hướng kinh tế thị trường. Nay rõ ràng các quyđịnh của WTO không đủ kiềm chế hành xử phá rối thị trường của Trung Quốc”.

Báo cáo cũng chỉ trích Nga không có ý tuân thủ các quyđịnh bắt buộc của WTO, một đường hướng mà chính phủ Mỹ nói là “rất phiền”.

Trong báo cáo hằng năm, đại diện thương mại Robert Lighthizer của Tổng thống Mỹ Donald Trump viết:

“Kinh tế toàn cầu bị các nền kinh tế lớn đe dọa, và các nền kinh tế lớn này gây hại cho hệ thống thương mại toàn cầu, khi không có ý định mở cửa thị trường để giao dịch và tham gia một cách bình đẳng. Cách hành xử này không thể so sánh với cách tiếp cận hướng tới mở cửa thị trường mà các thành viên WTO đã cam kết, và nó còn đi ngược các nguyên tắc cơ bản của WTO”.

Báo cáo hằng năm của Văn phòng Thương mại Mỹ từ lâu quytrách nhiệm Trung Quốc có những chính sách thương mại bất công, và đây là lần đầu tiên báo cáo thời chính phủ Tổng thống Trump có giọng điệu cứng rắn hơn với Bắc Kinh.

Báo cáo được trình vào lúc căng thẳng thương mại gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, và chính phủ Mỹ đang chuẩn bị những động thái buộc Trung Quốc phải chấm dứt vi phạmquyền sở hữu trí tuệ. Có thể vài tuần tới Mỹ sẽ có một quyết định về cuộc điều tra.

Một quan chức Nhà Trắng nói với Reutersdù đã làm việc với Trung Quốc, nhưng Trung Quốc không giữ lời hứa tiến tới một nền kinh tế thị trường và tuân thủ các quyđịnh thương mại quốc tế.

Vị quan chức giấu tên cho biết: “Tổng thống và cố vấn chính đều nhất trí nhận định đấy là một vấn đềkéo dài và cần phải giải quyết”.

Vị quan chức nói thêmtrong khi Mỹ cũng xem xét việc nhập khẩu thép, nhôm, máy giặt và bảng pin mặt trời có gây hại cho doanh nghiệp Mỹ hay không, thì việc Trung Quốc ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ là một quan ngại đặc biệt của ông Trump, vì nó ảnh hưởng đến nhiều công ty Mỹ.

Trong tuần qua, ông Trump trả lời phỏng vấn của Reuters, cho biết ông đang tính “phạt nặng” Trung Quốc, vì nước này buộc các công ty Mỹ phải chuyển quyền sở hữu trí tuệ đến Trung Quốc, như một cái giá phải trả khi họ làm ăn ở Trung Quốc.

Ông Trump không giải thích “phạt nặng” có nghĩa là gì, nhưng Luật Thương mại ký năm 1974 của Mỹ cho phép điều tra việc Trung Quốc vi phạmquyền sở hữu trí tuệ, có nghĩa ông Trump có thể áp những mức thuế cao lên hàng hóa Trung Quốc, hoặc áp các lệnh trừng phạt thương mại, cho đến khi nào Trung Quốc thay đổi chính sách.

Chính phủ Tổng thống Trump đã hứa sẽ cải tổ WTO (164 nước thành viên) vì “chúng tôi muốn thấy các nước hành xử có trách nhiệm trong hệ thống thương mại quốc tế này”, vị quan chức Nhà Trắng nói”.

Bích Ngọc (theo Reuters)