Những điều chưa biết về nhà hát Opera Sydney, biểu tượng của nước Úc

Kể từ khi khánh thành vào ngày 20.10.1973, nhà hát Opera Sydney đã trở thành biểu tượng của đất nước Australia, thu hút 8,2 triệu khách du lịch mỗi năm.

Nhà hát Opera Sydney ngày nay không chỉ là điểm dừng chân thu hút khách du lịch, mà còn nhiều hơn thế. Từ kiến trúc phức tạp tới các quán bar và nhà hàng nổi tiếng, Di sản thế giới được UNESCO công nhận này còn vô vàn những điều bất ngờ khác.

“Thế kỷ 20, Sydney thường được miêu tả là “Manchester bên bờ biển” vì nằm cạnh vịnh nước”, Bruce Barnett, một hướng dẫn viên ở nhà hát nói với CNN. “Nhà hát Opera Sydney đã trở thành biểu tượng của nước Australia hiện đại”.

“Tòa nhà rất quan trọng và nó được mô tả là tòa nhà đã làm thay đổi một quốc gia”, Barnett nói. “Bỗng nhiên Australia lại nổi tiếng trên bản đồ thế giới. Chúng tôi không chỉ ăn uống, tới các bãi biển và lướt sóng, uống bia – chúng tôi cũng có cả văn hóa”.

Biểu tượng kiến trúc mới

Năm 1956, Australia tổ chức cuộc thi thiết kế nhà hát opera quốc gia. Ban giám khảo phải lựa chọn 1 thiết kế duy nhất trong số 233 tác phẩm gửi tới dự thi để trao giải thưởng trị giá 5.000 bảng.

Jorn Utzon là kiến trúc sư 38 tuổi người Đan Mạch, không mấy tên tuổi cho tới tháng 1/1957, khi ông được nêu tên là người chiến thắng trong cuộc thi quốc tế về thiết kế “nhà hát opera quốc gia” trên bán đảo Bennelong Point của Sydney.

Vượt khỏi khuôn mẫu những tòa nhà hình hộp vô cùng phổ biến thời đó, thiết kế của Utzon chiến thắng vì lối thiết kế hình cong đặc trưng và các mái vòm khiến người ta liên tưởng tới những cánh buồm trắng hay hình con sò.

Tầm nhìn của Utzon về điêu khắc và xây dựng các đường cong trên bến cảng đã phá vỡ hoàn toàn với lối tạo hình khối vuông và tam giác của kiến trúc thời đó. Tất nhiên, kiểu kiến trúc này cũng cho thấy nó sẽ rất khó thực hiện bởi thế giới chưa từng có công trình nào được xây dựng theo lối kiến trúc tương tự.

Mô hình kiến trúc nhà hát Opera Sydney được giới thiệu tại Tòa thị chính Sydney năm 1957, và 2 năm sau công trình này mới được khởi công. Ít ai có thể nghĩ rằng, tòa nhà sẽ làm thay đổi sự nghiệp của bản thân kiến trúc sư Utzon cũng như toàn bộ đất nước Australia.

Quá trình xây dựng không suôn sẻ

Việc xây dựng Nhà hát Opera Sydney bắt đầu năm 1959 và có tới 10.000 công nhân xây dựng. Ban đầu, quá trình xây dựng nhà hát diễn ra trong vòng 4 năm với tổng chi phí ước tính 7 triệu USD. Việc xây dựng nhà hát gặp phải nhiều trì hoãn và phải mất tới 14 năm mới hoàn thành và chi phí bị đội lên tới 102 triệu USD. Phần lớn só tiền này do một công ty xổ số của Australia chi trả.

Bên cạnh đó, do mối quan hệ không được “cơm lành canh ngọt” với các kỹ sư, ông Utzon đã buộc phải từ chức khi công việc xây dựng vẫn còn dang dở. Kiến trúc sư Utzon đã rời khỏi Australia sau đó và không bao giờ trở lại để chứng kiến Nhà hát Opera Sydney được hoàn thiện, dù ông giành giải thưởng Pritzker Prize năm 2003 vì những thành tựu của mình.

Còn hơn cả Opera

Mặc dù có tên là Nhà hát Opera, nhưng trong số hơn 2.000 buổi biểu diễn mỗi năm tại đây, chỉ có 15% trong số này là biểu diễn opera, còn lại là các thể loại nhạc kịch, hợp xướng, các buổi biểu diễn nhạc rock hay pop, các vở ba lê, các sự kiện văn hóa, khiêu vũ hay hòa nhạc quốc tế khác…

“Đối với các hoạt động quốc tế, bạn thực sự phải đặt lịch trước từ rất lâu”, Barnett nói.

Những điều thú vị

Nhà hát Opera được Nữ hoàng Anh Elizabeth II cắt băng khánh thành vào ngày 20/10/1973. Nữ hoàng Elizabeth đã thăm nhà hát này 4 lần, gần đây nhất là năm 2006.

Khi dàn nhạc giao hưởng Sydney biểu diễn trên sân khấu, nhiệt độ phải ở mức 22,5 độ C, để đảm bảo các nhạc cụ có thể phát ra âm thanh chất lượng nhất. Nhiệt độ và độ ẩm là yếu tố cực kỳ quan trọng đối với các nhạc cụ.

Nhà hát Opera được làm mát bằng cách sử dụng nước biển lấy từ bến cảng. Nước được dẫn qua một hệ thống đường ống dài 35 km, làm mát cho hệ thống sưởi và điều hòa.

Paul Robeson là người đầu tiên biểu diễn ở nhà hát. Năm 1960, ông trèo lên dàn giáo và hát Ol' Man River cho các công nhân xây dựng khi họ ăn trưa.

Có tới hơn 1 triệu tấm gạch được lát trên 1,62 hecta phần mái kiến trúc. Tất cả đều sản xuất tại Thụy Điển. Đỉnh mái cao nhất của Nhà hát Opera Sydney là 67m so với mặt nước biển, tương đương với một tòa nhà cao 22 tầng. Toàn bộ khu vực nhà hát Opera Sydney có diện tích 5,8 hecta, đủ chỗ cho 7 chiếc A380 sải cánh cạnh nhau.

Tại phòng hòa nhạc Concert Hall, Arnold Schwarzenegger (diễn viên, cựu Thống đốc bang California của Mỹ) đã thắng giải thể dục thẩm mỹ (lực sĩ có thân hình đẹp nhất) với danh hiệu là “Mr. Olympia” lần cuối cùng của ông trong năm 1980.

Nhà hát Opera Sydney được UNESCO công nhận là di sản thế giới năm 2007.

Kiến trúc sư Utzon đã qua đời vì một cơn đau tim năm 2008 ở tuổi 90. Thành viên ban giám khảo giải thưởng Pritzker Prize (được coi là giải Nobel của cộng đồng kiến trúc sư), Frank Gehry, nói khi công bố giải thưởng năm 2003 rằng: “Utzon đã làm nên một công trình đi trước thời đại rất xa với những công nghệ có sẵn, một tòa nhà có thể thay đổi hình ảnh của cả một đất nước”.