Nỗi lo nhập siêu ngày càng lớn từ Trung Quốc

Bà Phan Thị Diệu Hà, phó Vụ trưởng Vụ Xuất nhập khẩu Bộ Công thương cho biết: Do nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa nên vẫn phải nhập khẩu nhiều loại hàng hóa, máy móc phục vụ sản xuất. Chiếm trên 80% tổng hàng hóa nhập khẩu là xăng dầu, khí đốt hóa lỏng, nguyên phụ liệu dệt may, sản phẩm chất dẻo, máy vi tính, điện tử, sắt thép, máy móc thiết bị phụ tùng, vải, ô tô, hóa chất và các linh kiện điện tử phục vụ cho việc sản xuất, xuất khẩu…

Cũng vì thế mà kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm 2013 đã tăng 27% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 24% kim ngạch nhập khẩu cả nước.

Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu tháng 9.2013 ước đạt 11,6 tỉ USD, tăng 2,5% so với tháng trước và tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu 9 tháng đạt 96,6 tỉ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2012.

Ở vế ngược lại, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu tháng 9.2013 ước tính đạt 11,3 tỉ USD, giảm 5,2% so với tháng trước và tăng 20% so với cùng kỳ năm 2012. Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu 9 tháng ước tính đạt 96,5 tỉ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, tháng 9 nhập siêu ước tính 300 triệu USD. Tính chung 9 tháng, nhập siêu 124 triệu USD, bằng 0,1% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu.

Trước thực trạng nhập đó, TS. Võ Trí Thành – Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM), cho rằng Việt Nam đang đối mặt với nỗi lo nhập siêu ngày càng lớn từ Trung Quốc khi nền kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang phụ thuộc rất lớn vào nguyên phụ liệu của quốc gia này.

“Nếu việc nhập khẩu này trục trặc, nền kinh tế Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong khi chúng ta hầu như chưa khai thác được gì nhiều để đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là hàng hóa có giá trị gia tăng cao vào thị trường này”- ông lo ngại.

Một chuyên gia kinh tế cũng lý giải, nhập siêu từ Trung Quốc quá lớn là chúng ta phải nhập vật tư đầu vào cho sản xuất công nghiệp, nguyên phụ liệu cho gia công xuất khẩu và máy móc của các nhà thầu Trung Quốc đang thực hiện dự án tại Việt Nam. Hàng Việt Nam xuất đi thị trường này chưa đa dạng, chủ yếu là nông – lâm – sản giá trị thấp hoặc xuất theo đường biên mậu nên không ổn định.

Giải pháp hạn chế nhập siêu cũng như giảm ảnh hưởng nhập khẩu từ một vài thị trường lớn cần một chiến lược tổng thể và dài hơi. Các đề xuất được đưa ra là phải đẩy mạnh phát triển công nghiệp phụ trợ, nâng cao giá trị gia tăng cho hàng xuất khẩu và cần có chính sách hợp lý đối với xuất- nhập khẩu qua đường biên mậu để gia tăng hoạt động chính ngạch. Các doanh nghiệp cũng cần có kế hoạch khai phá thị trường mới, tận dụng lợi thế của những thị trường đã được hưởng ưu đãi thuế quan nhằm tăng kim ngạch xuất khẩu, giảm nhập siêu.

DUYÊN DUYÊN