Hãng tin ABC News ngày 29.6 đưa tin khi chuyển đến căn cứ mới, Lực lượng quân Mỹ trú đóng ở Hàn Quốc (USFK) đã rời khỏi một “khu đất vàng” nằm giữa trung tâm thủ đô Seoul.
Đồn Yonsan là căn cứ cũ của USFK, nằm ở khu Yongsan của Seoul kể từ sau Chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953) vốn kết thúc bằng một hiệp định đình chiến, không phải một thỏa thuận hòa bình giữa hai miền.
Đồn đã là một biểu tượng của đồng minh Mỹ - Hàn đề phòng Triều Tiên tấn công, nhưng việc Mỹ ngự trên một “khu đất vàng” từ lâu cũng gây ra một cảm giác chống Mỹ.
Đồn sẽ được chuyển đổi công năng thành một công viên, và với căn cứ mới, Mỹ chính thức kết thúc 70 năm hiện diện quân sự ở thủ đô của Hàn Quốc, và cách xa hơn vùng biên giới căng thẳng giáp CHDCND Triều Tiên.
Khi USFK chính thức chuyển qua căn cứ mới từ ngày 29.6, Hàn Quốc gánh 90% kinh phí xây căn cứ quân sự lớn nhất cho Mỹ, theo Tướng Vincent Brooks, chỉ huy USFK, trong diễn văn chính thức khánh thành căn cứ mới ở thành phố cảngPyeongtaek (cách thủ đô Seoul 70km về phía nam).
Tướng Brooks nói dự án này tốn gần 10,8 tỉ USD để xây trong 10 năm, và Hàn Quốc gánh 90% kinh phí: “Vì 90% đó, Mỹ cam kết bảo vệ quývị 100%”.
Căn cứ mới tên là Trại Humphreys, là cơ sở quân sự ở nước ngoài lớn nhất của quân đội Mỹ, với tổng diện tích 14,7 triệu mét vuông và gần một căn cứ không quân, điều cho phép USFK có thể triển khai - tập hợp nhanh nếu như xảy ra tình trạng khẩn cấp, và cũng cho phép bộ phận chỉ huy USFK cách xa 1.000 ổ pháo Triều Tiên ở vùng biên giới chĩa vào khu đô thị Seoul, dù Trại Humphreys vẫn nằm trong tầm đạn của dàn pháo 300 ly mới tinh mà Triều Tiên giới thiệu năm 2015.
Trại cũng là nơi đông người nhất, theo số liệu của USFK: tính đến ngày 30.4, căn cứ này có tổng cộng 19.904 quân nhân và nhân viên dân sự, và dự kiến đến cuối năm 2021 sẽ có sức chứa 27.702 người.
Hiện tình hình bán đảo Triều Tiên đã giảm căng thẳng, nhưng việc quân Mỹ dọn qua căn cứ mới không liên quanvì đã có kế hoạch xây căn cứ mới từ năm 2004, nhưng bị hoãn nhiều lần vì những trục trặc trong xây dựng và kinh phí.
Tướng Brooks nói Bộ chỉ huy liên quân Mỹ - Hàn (CFC) vẫn ở Seoul, chuyển vào trụ sở Bộ Quốc phòng Hàn Quốc. Ông chỉ huy cả USFK và CFC.
Trong một thông điệp, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in bày tỏ hy vọng căn cứ mới của USFK sẽ góp phần giúp mối quan hệ đồng minh Mỹ - Hàn trở thành một liên minh vĩ đại và toàn diện.
Từ khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục nhấn mạnh Hàn Quốc phải chi nhiều tiền hơn để duy trì 28.500 quân Mỹ trú đóng ở nước này.
Sau cuộc gặp lịch sử với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ngày 12.6 tại Singapore, ông Trump bất ngờ tuyên bố Mỹ sẽ ngưng tập trận chung với Hàn Quốc vì “quá tốn kém” và do Mỹ gánh chi phí.
Quan chức Mỹ - Hàn từ chối cho biết mỗi bên phải trả bao nhiêu tiền. Hai bên hiện đàm phán chia sẻ bao nhiêu kinh phí giữ quân Mỹ ở Hàn Quốc kể từ năm 2019.
Thỏa thuận ký năm 2014 (và sẽ hết hiệu lực từ cuối năm 2018) buộc Hàn Quốc chi 960 tỉ won (856,6 triệu USD) trong năm nay.
Ngày 28.6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cam kết đảm bảo an ninh cho Hàn Quốc, giữ nguyên sự hiện diện của quân Mỹ tại nước này. Ông cũng bảo vệ quyết định ngưng tập trận chung Mỹ - Hàn là cơ động thái cần thiết để tăng cơ hội đàm phán phi hạt nhân hóa với Bình Nhưỡng.
Bảo Vĩnh (theo Reuters, ABC News)