Sử dụng tiêu sợi huyết não thất, cứu bệnh nhân xuất huyết não nguy kịch

Sáng 17.4.2020, BS.CK2 Phạm Thanh Phong - Phó giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ, cho biết: “Lần đầu tiên tại bệnh viện này - cũng là lần đầu tiên tại ĐBSCL, các bác sĩ khoa Ngoại thần kinh đã cứu sống 1 bệnh nhân xuất huyết não thất nguy kịch nhờ phối hợp kỹ thuật dẫn lưu não thất và sử dụng thuốc tiêu sợi huyết não thất".

Bệnh nhân là Trần Minh T. (37 tuổi, ngụ H.Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long), nhập viện ngày 23.3, trong tình trạng hôn mê sâu, sốt cao, mạch nhanh. Ba ngày trước nhập viện, bệnh nhân nhức đầu, tự uống thuốc giảm đau. Và bệnh nhân được kiểm soát huyết áp bằng thuốc hạ áp đường tĩnh mạch.

Kết quả chụp cắt lớp vi tính (CLVT) sọ não, cho thấy có tình trạng chảy máu não tràn vào hệ thống não thất, gây giãn toàn bộ hệ thống não thất. Nhận thấy đây là 1 ca bệnh nặng, nguy cơ tử vong gần như hoàn toàn nếu không xử trí kịp thời, êkíp bác sĩ khoa Cấp cứu đã hội chẩn khẩn ngay trong đêm với bác sĩ khoa Ngoại thần kinh.

Sau khi chụp hình mạch máu não để loại trừ nguyên nhân gây chảy máu, 1 ống thông dẫn lưu não thất ra ngoài đã được đặt nhằm làm giảm áp lực nội sọ cho bệnh nhân. Kết quả CLVT sọ não kiểm tra sau mổ cho thấy hệ thống não thất đã bớt giãn nhưng vẫn còn tụ máu nhiều, khả năng tắc ống dẫn lưu là rất cao. Êkíp tiếp tục bơm thuốc tiêu sợi huyết vào não thất thông qua ống dẫn lưu kết hợp theo dõi áp lực nội sọ liên tục.

Kết quả ngoài mong đợi: CLVT sọ não tuần thứ nhất sau mổ cho thấy máu tụ trong não thất giảm đáng kể, bệnh nhân tri giác cải thiện, giảm sốt, và đã được rút ống dẫn lưu não thất. Hiện tại bệnh nhân đã mở mắt tự nhiên, có thể làm theo y lệnh, tự thở tốt, hết sốt, huyết áp ổn định và được chuyển sang giai đoạn tập vật lý trị liệu để phục hồi.

Xuất huyết não thất dù chỉ chiếm khoảng 40% bệnh cảnh đột quỵ xuất huyết não nhưng tỉ lệ tử vong lại có thể lên đến 80%. Di chứng và tử vong trong chảy máu não thất thường là hậu quả của biến chứng giãn não thất gây tăng áp lực nội sọ. Mức độ nặng của biến chứng giãn não thất thường tương quan với thể tích máu trong não thất và thời gian dịch não tủy tiếp xúc với máu đông trong não thất.

Điều trị phẫu thuật hiện tại đối với giãn não thất chủ yếu là đặt dẫn lưu não thất ra ngoài. Tuy nhiên một trở ngại hay gặp là hệ thống này hay bị tắc bởi máu đông trong não thất, dẫn đến mục tiêu làm giảm áp lực nội sọ không đạt được.

Theo BS CK2 Phạm Thanh Phong: “Tăng huyết áp là căn bệnh vô cùng nguy hiểm có thể ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tăng huyết áp có thể có triệu chứng báo hiệu trước như đau đầu, chóng mặt, thấy ù trong tai, ruồi bay trong mắt… Tuy nhiên, thực tế nhiều người chỉ biết có bệnh khi nhập viện cấp cứu vì đột quỵ. Cũng vì thế mà tăng huyết áp còn được gọi là “kẻ giết người thầm lặng”. Vì thế cách tốt nhất là người dân nên đi khám , kiểm tra sức khỏe định kỳ”.

Tiêu sợi huyết não thất trong điều trị chảy máu não thất có giãn não thất cấp là 1 kỹ thuật mới trong chuyên ngành hồi sức cấp cứu, đột quỵ và phẫu thuật thần kinh. Có rất nhiều báo cáo và nghiên cứu đã được công bố cho thấy làm giảm rõ rệt tỉ lệ di chứng và tử vong, làm tăng rõ rệt kết quả hồi phục tốt… cho bệnh nhân chảy máu não thất (do xuất huyết não) có giãn não thất cấp.

Đây là kỹ thuật mới đã được áp dụng tại một số trung tâm đột quỵ lớn của cả nước, nhưng lần đầu tiên thực hiện tại ĐBSCL.

Phong Phạm