Tạm dừng ban hành tiêu chuẩn về nước mắm

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc, việc xây dựng bộ quy phạm thực hành sản xuất nước mắm phải phù hợp với trình độ phát triển kinh tế xã hội của đất nước, đảm bảo nguyên tắc đồng thuận vàhài hòa lợi ích giữa các bên liên quan.

Với dự thảo TCVN 12607:2019 về Quy phạm thực hành sản xuất nước mắm, khi dự thảo chuyển sang Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, công bố quy phạm thì nhận được nhiều ý kiến. Do đó, Bộ Khoa học và Công nghệ tạm dừng thẩm định để tiếp tục xin ý kiến các tổ chức, hiệp hội, tổ chức đối thoại để đảm bảo sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo lợi ích các tổ chức sản xuất nước mắm.

Trả lời báo chí về việc này, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết: “Sẽ cùng Bộ KH-CN tiếp thu các ý kiến của các cá nhân, tổ chức và tổ chức đối thoại với các bên liên quan, để hoàn thiện bộ tiêu chuẩn một cách tốt nhất. Với tinh thần cầu thị, Bộ NN-PTNT mong muốn, khi bộ tiêu chuẩn được ban hành và được công bố sẽ thúc đẩy được sản xuất trong nước và đảm bảo hài hòalợi ích của các bên liên quan”.

Văn phòng Chính phủ cũng vừa có văn bản truyền đạt yêu cầu của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam về dự thảo nước mắm không được để ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất của nước mắm truyền thống.

Theo văn bản trên, Phó Thủ tướng đã giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN-PTNT) phải nghiên cứu kỹ các ý kiến của các tổ chức, hiệp hội về tiêu chuẩn cho nước mắm.

Bộ này phải tổ chức đối thoại tạo thống nhất giữa các bên, bảo đảm sức khỏe, quyền lợi của người tiêu dùng và không để ảnh hưởng tiêu cực tới sản xuất, kinh doanh nước mắm truyền thống.

Trước đó, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ NN-PTNT đã đưa ra Dự thảo “Tiêu chuẩn quốc gia quy phạm thực hành sản xuất nước mắm” (TCVN-12607:2019).

Dự thảo này gặp phải sự phản ứng của nhiều chuyên gia, doanh nghiệp sản xuất nước mắm truyền thống.

Trao đổi với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới, TS Trần Thị Dung - một chuyên gia về nước mắm, tiêu chuẩn này đang đánh đồng nước mắm truyền thống và nước mắm công nghiệp. Tiêu chuẩn này có hơn 50 nội dung không phù hợp, nếu được ban hành sẽ khiến các cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống lao đao.

Theo bà Dung, mặc dù tiêu chuẩn là tự nguyện, không bắt buộc áp dụng nhưng nó sẽ được sử dụng như là một căn cứ để xây dựng, chỉnh sửa và ban hành các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, khi đó sẽ bắt buộc áp dụng về thực hành sản xuất nước mắm.

Bà cũng cho rằng việc đánh lận nước mắm truyền thống (nước mắm) và nước chấm pha chế công nghiệp sẽ khiến người tiêu dùng dễ nhầm lẫn tên gọi "nước mắm" vốn là cách gọi trong dân gian từ trước đến nay.

Ví dụ ở giai đoạn pha đấu/phối trộn, chỉ có nước mắm truyền thống - nước mắm được kéo rút từ chượp chín ra pha đấu với nhau, mới đúng nghĩa là pha đấu giữa các loại nước mắm có độ đạm khác nhau.

Còn ở nước chấm pha chế quy mô công nghiệp, nhà sản xuất họ mua nước mắm có độ đạm thấp về, đun nước muối nhạt để pha loãng ra, cho thêm phụ gia khuấy đều, thanh trùng rồi đóng chai. Quy trình đấy dứt khoát không thể gọi là pha đấu.

"Vậy mà ban soạn thảo lại gộp 2 cái làm một". “Điều này, vô tình gây ra thiệt hại lớn cho cả người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp kinh doanh nước mắm truyền thống. Do đó, các cơ quan quản lý cần sớm có quy định cụ thể về các loại nước mắm đang được lưu thông trên thị trường”, bà nói.

Cũng liên quan đến việc này, Câu lạc bộ Nước mắm truyền thống Việt Nam (thuộc VASEP) đã có kiến nghị gửi ban soạn thảo dự thảo và Phó thủ tướng Vũ Đức Đam về 50 nội dung chưa phù hợp trong dự thảo.