Tổng thống Philippines chỉ trích chính sách của Trung Quốc trên Biển Đông

Theo hãng tin Anh, trong một diễn văn khuya 14.8, Tổng thống Duterte nói Trung Quốc sai khi làm “cảnh sát” kiểm soát không phận Biển Đông, và ông yêu cầu Trung Quốc “điều chỉnh” cách hành xử của mình về vấn đề Biển Đông, cụ thể là Trung Quốc phải lập tức ngừng các hành động cấm đoán vốn có thể dẫn đến một sự xung đột với Mỹ, đồng minh của Philippines. Ông nói Philippines quá gần Biển Đông nên dễ bị đặt vào nguy hiểm.

Theo Reuters, các hành vi hung hăng của Trung Quốc, gồm ngang ngược xây và quân sự hóa các đảo nhân tạo trên quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam) nhưng bị Bắc Kinh chiếm trái phép. Các hành động ngang ngược này đã khiến các nước trong khu vực đều phải lo ngại.

Từ những cơ sở quân sự đó, Trung Quốc thường ra lệnh cho tàu bè và máy bay các nước khác phải rời khỏi nơi mà Trung Quốc gọi là “lãnh thổ Trung Quốc”.

Tổng thống Duterte tuyên bố: “Họ phải suy nghĩ lại, vì ngày nào đó, vấn đề này sẽ trở thành một điểm nóng. Bạn không thể tạo ra một hòn đảo. Đó là đảo nhân tạo, và bạn nói không phận trên đảo nhân tạo đó là của bạn. Vậy là sai, vì chúng tôi xem vùng lãnh hải đó là hải phận quốc tế, và quyền đi qua vô hại phải được bảo đảm”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa có phản ứng. Còn theo Reuters, đây là một sự phản đối hiếm có của lãnh đạo Philippines, người có chính sách làm thân với Bắc Kinh với hy vọng được Trung Quốc đầu tư và cho vay hàng tỉ USD.

Ông Duterte đã bác các chỉ trích ông yếu ớt trước sức ép của Bắc Kinh và từ bỏ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Philippines. Nhưng thay vì chỉ trích Bắc Kinh xây trái phép và quân sự hóa các đảo nhân tạo trên Biển Đông, ông Duterte lại chỉ trích Mỹ có lỗi không ngăn chặn các hành động ngang ngược của Trung Quốc.

Mới đây, Tướng Carlito Galvez, Tư lệnh quân đội Philippines nói Trung Quốc ngày ngày đe dọa tàu bè và máy bay nước ngoài ở Biển Đông. Ông chỉ đạo phi công không quân Philippines phải duy trì bay tuần tra để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.

Theo báo Inquirer, mới đây một máy bay quân sự Philippines bay trên vùng Biển Đông tranh chấp, một giọng nói Trung Quốc đã phát qua radio: “Máy bay quân sự Philippines, tôi cảnh cáo các anh: hãy rời đi lập tức, nếu không các anh phải chịu trách nhiệm trước mọi hậu quả”.

Trung Quốc cũng thách đố quân sự Mỹ. Ngày 10.8, quân đội Trung Quốc phát 6 lời cảnh báo “Rời khỏi đây lập tức, và phải tránh bất kỳ sự hiểu lầm nào”, tới một máy bay tuần thám biển P-8A Poseidon của hải quân Mỹ bay 5.000km trên các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây trái phép và quân sự hóa trên quần đảo Trường Sa.

Nhưng phi công chiếc P-8A đã phản ứng lại sau từng câu tuyên bố của Trung Quốc: “Đây là máy bay hải quân Mỹ hoạt động quân sự hợp pháp ở không phận quốc tế, không đi vào không phận của bất kỳ quốc gia ven biển nào”. Ông cũng nói máy bay Mỹ thực hiện các quyền mà luật pháp quốc tế cho phép.

Bảo Vĩnh (theo Reuters)