Toàn bộ 5 cơ sở của Công ty TNHH MTV Quỹ từ thiện và bảo trợ xã hội Trăng Khuyết đều chưa có giấy phép hoạt động trợ giúp xã hội. Đơn vị này cũng không hoạt động theo quy định của quỹ xã hội, quỹ từ thiện mà theo mô hình doanh nghiệp xã hội.
Liên quan vụ cụ bà 85 tuổi ở mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết (quận 12, TP.HCM) bị người quản lý ở đây đánh đập, chửi mắng, chiều 10.6, ông Đỗ Lương Đại Nam, quyền Giám đốc điều hành Công ty TNHH MTV Quỹ từ thiện và bảo trợ xã hội Trăng Khuyết (Công ty Trăng Khuyết) thừa nhận công ty cùng các chi nhánh đều chưa có giấy phép hoạt động lĩnh vực bảo trợ xã hội.
Tuy nhiên, theo ông Nam, dù các cơ sở của Công ty Trăng Khuyết chưa có giấy phép hoạt động bảo trợ xã hội, nhưng đơn vị đã có hồ sơ, nội dung liên quan và được cơ quan phụ trách về bảo trợ xã hội của TP.HCM đến kiểm tra trực tiếp theo nội dung công văn đã trình báo với cơ quan có thẩm quyền.
Các cơ quan có thẩm quyền cũng đã kiểm tra các chi nhánh của Công ty Trăng Khuyết vào tháng 3 và 4.2022, trong đó có mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết ở quận 12.
“Dù không có giấy phép hoạt động bảo trợ xã hội nhưng các chi nhánh của Trăng Khuyết vẫn hoạt động là do phạm vi hành nghề của cơ sở. Các nhóm ngành mà chúng tôi hoạt động liên quan đến dịch vụ lưu trú ngắn ngày, các cơ sở nhà trọ, nhà nghỉ dưỡng, trại mồ côi, ký túc xá, nhà lưu trú, nhà tạm thời cho người vô gia cư, các cơ sở chăm sóc cho các bà mẹ chưa kết hôn và con cái của họ. Ngoài ra, sau khi kiểm tra, cơ quan chức năng đã hướng dẫn chúng tôi về các vấn đề được phép hoạt động lưu trú. Việc chúng tôi được phép hoạt động là theo quy định này”, ông Nam giải thích.
Công ty Trăng Khuyết có 5 địa điểm tiếp nhận chăm sóc các cụ già, 1 nơi tiếp nhận các bà bầu. Sau sự việc đánh đập người già vừa xảy ra, chỉ còn 2 địa điểm duy trì hoạt động.
Theo ông Nam, hiện Công ty Trăng Khuyết có 5 cơ sở hoạt động nuôi dưỡng và 2 cơ sở hoạt động văn phòng. Sau khi sự việc đánh đập cụ bà xảy ra, 3 cơ sở hoạt động nuôi dưỡng đã đóng cửa, trong đó có mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết ở quận 12. Hiện còn 2 cơ sở hoạt động dưới hình thức mái ấm đang cưu mang 47 người già nhưng họ vẫn còn khỏe mạnh, có thể tự chăm sóc bản thân.
Đề cập đến việc các cơ sở của Trăng Khuyết không hoạt động theo Nghị định 93/2019/NĐ-CP quy định về tổ chức hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện, ông Nam cho rằng đơn vị hoạt động theo mô hình doanh nghiệp xã hội, chứ không hoạt động theo mô hình quỹ xã hội, quỹ từ thiện.
“Để hoạt động theo mô hình doanh nghiệp xã hội có 78 pháp luật liên quan như: các quy định liên quan đến quản lý và vận hành doanh nghiệp xã hội theo Nghị định 47/2021/NĐ-CP7; các quy định cũ về quản lý doanh nghiệp xã hội theo Nghị định 96/2015/NĐ-CP... Chúng tôi đang hoạt động theo Điều 10 Luật số 59/2020/QH14 về tiêu chí, quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam. Cơ sở bảo trợ xã hội Trăng Khuyết đang tiếp nhận viện trợ, tài trợ trong nước và quốc tế theo Điều 4, Nghị định 47… Đây là cơ sở pháp lý mà chúng tôi cung cấp cho các tổ chức phi lợi nhuận quốc tế và phi chính phủ”, ông Nam cho biết.
Theo ông Nam, nguồn thu để Công ty Trăng Khuyết hoạt động là từ việc tiếp nhận tài trợ, viện trợ cộng đồng (trong năm 2022 tiếp nhận được 4,9 tỉ đồng thông qua 3 tài khoản); tiếp nhận tài trợ thông qua đối tác; các dịch vụ thu hộ; từ thân nhân các mảnh đời giúp đỡ; tài trợ, viện trợ quốc tế…
Về công tác tuyển dụng, ông Nam cho hay, công ty chưa có quy định tuyển dụng cụ thể. Mô hình của các cơ sở này là người già tự chăm sóc nhau.
“Chúng tôi không tuyển lao động phổ thông mà tuyển những người già được nuôi dưỡng tại đây mà còn khỏe để chăm sóc các cụ yếu. Tuy nhiên, việc tuyển dụng ông Huỳnh Văn Giỏi (69 tuổi) - người hành hung, đánh đập cụ B.T.T (85 tuổi) - là điều khá sai của chúng tôi trong quá trình sử dụng lao động, chưa giám sát và cũng không rõ ràng”, ông Nam nói.
Trước đó, vào ngày 23.5, các trang mạng xã hội đăng tải nhiều đoạn clip ghi lại cảnh một cụ bà yếu ớt bị người đàn ông chửi bới, đánh đập tại mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết (số 397/6 Hà Huy Giáp, tổ 6, khu phố 3A, P.Thạnh Lộc, quận 12, TP.HCM). Trong khi đánh, người đàn ông chỉ tay vào cụ bà rồi quát lớn "đi vô, tao bảo đi vô", mặc cho cụ bà van xin và giải thích.
Ngay khi nắm được thông tin vụ việc, UBND phường Thạnh Lộc đã phối hợp với công an lập tổ công tác có mặt tại cơ sở để lập hồ sơ, thu thập thông tin, tài liệu liên quan. Tổ công tác nhận thấy có dấu hiệu tội phạm nên đã báo cáo Công an quận 12.
Công an quận 12 lập tức phối hợp cùng các đơn vị liên quan vào cuộc xác minh, điều tra. Ngay sau đó, Công an quận 12 đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Huỳnh Văn Giỏi (69 tuổi, ở tại mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết từ năm 2022) để điều tra, xử lý.
Đồng thời, UBND phường Thạnh Lộc đã thành lập tổ kiểm tra liên ngành, phối hợp phòng ban chuyên môn của UBND quận 12 lập hồ sơ, thủ tục đưa 13 cụ già tại mái ấm Quán trọ Trăng Khuyết đến Trung tâm Hỗ trợ xã hội TP.HCM.