Vợ của nhà hoạt động Hồng Kông bị Trung Quốc bắt khi trốn sang Đài Loan: ‘Đợi anh suốt đời’

“Anh sợ rằng mình không còn cơ hội sửa nhà cho em nữa”

“Anh xin lỗi và cảm ơn vì em đã đồng hành cùng anh trong suốt những năm qua. Anh xin lỗi vì không thể đi cùng em nữa... Hãy tự chăm sóc bản thân”, trích nội dung thư viết tay Wong Wai-Yin để lại trên bàn cho vợ trước khi ra đi.

Wong Wai-Yin (30 tuổi), một thợ cơ khí bến tàu đang thất nghiệp phải đối mặt với các cáo buộc hình sự liên quan đến việc anh tham gia vào các cuộc biểu tình rầm rộ ở Hồng Kông vào năm ngoái. Anh viết vội thông điệp gửi cho vợ và mẹ trên một tờ giấy được xé từ cuốn sổ.

Wong Wai-Yin xin lỗi vì đã không sửa chữa căn nhà xiêu vẹo của họ trước khi khởi hành. “Anh vẫn chưa có thời gian để sửa sân thượng ngôi nhà của chúng ta, nhưng anh sợ rằng mình sẽ không còn cơ hội như vậy nữa”, Wong Wai-Yin viết.

Vợ và mẹ của Wong Wai-Yin đã lên đường tìm kiếm anh trong tuyệt vọng vì lo sợ anh đã tự sát. Cả hai kể chuyện này nói với hãng tin Reuters.

Vào thời điểm mẹ và vợ đọc thư kia, Wong Wai-Yin đã bị chính quyền Trung Quốc giam giữ sau khi cùng 11 nhà hoạt động Hồng Kông khác cố gắng bỏ trốn sang Đài Loan bằng tàu nhưng bất thành. Tất cả đều tìm cách tránh bị truy tố vì liên quan đến các cuộc biểu tình.

“Khi tôi nghe tin anh ấy vẫn còn sống, trái tim tôi như bừng sáng lên”, vợ Wong Wai-Yin nói và chia sẻ những phần trong thư của chồng với Reuters. Cô cho biết thư này đã bị cảnh sát lấy làm bằng chứng mà không giải thích gì thêm.

Cảnh sát Hồng Kông từ chối trả lời các câu hỏi từ Reuters về cuộc điều tra của họ.

“Những ngay sau đó, tôi rất lo lắng”, vợ Wong Wai-Yin nói sau khi biết chồng mình bị giam giữ tại Trung Quốc đại lục vì sợ anh sẽ không được đối xử công bằng ở đó.

Cô cho biết thường thức giấc sau những cơn ác mộng. Cả cô và mẹ Wong Wai-Yin đều yêu cầu không nêu tên đầy đủ vì tính nhạy cảm của vấn đề.

Gia đình của một số trong 12 nhà hoạt động đang bị giam giữ ở Trung Quốc, trong đó có thanh niên 16 tuổi, đã tổ chức cuộc họp báo ở Hống Kông vào ngày 12.9, đeo khẩu trang và trùm đầu để tránh bị nhận dạng.

Xuất hiện cùng với hai nhà lập pháp Hồng Kông, họ đã cầu xin chính quyền Trung Quốc cho phép những người bị giam giữ liên lạc với gia đình và được đại diện bởi các luật sư độc lập.

Mô tả 12 người này là lực lượng ly khai, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ bị giam giữ tại Thâm Quyến (thành phố đại lục có chung biên giới với phần phía bắc của Hồng Kông) vì vượt biên trái phép vào vùng biển Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đã chuyển các câu hỏi về vấn đề này tới Văn phòng Cảnh sát thành phố Thâm Quyến nhưng cơ quan này không trả lời Reuters.

Trả lời câu hỏi về 12 người bị giam giữ, Florence Wong, phát ngôn viên của Cục An ninh chính phủ Hồng Kông, cho biết: "Hồng Kông tôn trọng và không can thiệp vào các hành động thực thi của các khu vực pháp lý khác”. Bà Florence Wong nói Hồng Kông sẽ yêu cầu trao trả 12 người bị bắt giữ sau khi họ đã bị Trung Quốc xử lý.

Trưởng đặc khu hành chính Hồng Kông, Lâm Trịnh Nguyệt Nga nói với các phóng viên tại cuộc họp báo hôm 22.9 rằng những người bị giam giữ phải đối mặt với công lý ở Trung Quốc và Hồng Kông không có cơ sở pháp lý để yêu cầu bất kỳ quyền cụ thể nào như giả định vô tội, xét xử công bằng hoặc đại diện hợp pháp.

Vụ việc này đã trở thành một điểm nhấn khác trong quan hệ Mỹ-Trung và làm gia tăng căng thẳng giữa Bắc Kinh với Đài Loan.

Ngoại trưởng Mỹ - Mike Pompeo hồi đầu tháng cho biết Mỹ quan ngại sâu sắc về sự việc này, đồng thời cho biết những người bị bắt không được phép tiếp cận luật sư mà họ chọn.

Ông Mike Pompeo cùng các nhà phê bình quốc tế khác nói rằng việc Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia với Hồng Kông vào tháng 6 đã đe dọa các quyền tự do dân sự và pháp quyền đã được thiết lập ở thuộc địa cũ của Anh.

Đáp lại, Trung Quốc nói rằng luật an ninh, trừng phạt bất cứ điều gì mà họ cho là lật đổ, khủng bố, cấu kết với lực lượng nước ngoài hoặc nỗ lực tách Hồng Kông khỏi Trung Quốc với mức án tù chung thân, là cần thiết để mang lại sự ổn định trở lại trung tâm tài chính sau một năm các cuộc biểu tình chống Trung Quốc hàng loạt.

10 trong số 12 người bị bắt sau nỗ lực chạy trốn bằng tàu đến Đài Loan không thành, phải đối mặt với các cáo buộc như bạo loạn, đốt phá và hành hung cảnh sát. Một người bị buộc tội thông đồng với lực lượng nước ngoài theo luật mới.

Wong Wai-Yin từng bị bắt vào ngày 16.1.2020 vì cáo buộc chế tạo chất nổ. Anh chỉ là một trong số hàng trăm nhà hoạt động dân chủ Hồng Kông và những người biểu tình đã rời thành phố bằng đường biển hay đường hàng không trong hơn một năm qua.

Anh gia nhập một nhóm 10 người đàn ông khác và 1 phụ nữ trước bình minh vào ngày 23.8, lên con tàu đậu tại một ngôi làng yên tĩnh đánh cá trước khi tới cho Đài Loan với chặng đường khoảng 600 km. Nếu điều kiện thời tiết tốt, chuyến đi có thể hoàn thành trong vòng chưa đầy một ngày.

Trên đường đi, Wong Wai-Yin và những người khác bị cảnh sát trên tàu tuần duyên Trung Quốc bắt giữ và đưa đến một trung tâm giam giữ ở Thâm Quyến.

"Tôi sẽ đợi anh ấy trong suốt quãng đời còn lại"

Wong Wai-Yin gặp vợ mình, gốc Trung Quốc đại lục, trong một kỳ nghỉ ở Việt Nam năm 2014. Họ chuyển đến một ngôi nhà làng khiêm tốn ở Hồng Kông, nơi có thể nhìn ra cánh đồng và cảm thấy rất vui.

Trước khi Wong Wai-Yin bị bắt vào tháng 1.2020, cuộc sống của họ rất đơn giản, cô nói. Họ mơ ước sẽ đi hưởng tuần trăng mật ở Nhật Bản, chụp lại ảnh cưới và có một đứa con sau khi tiết kiệm đủ tiền. Họ dự định mua một căn hộ và nghỉ hưu ở Trung Quốc đại lục.

Cảnh sát cho biết Wong Wai-Yin bị bắt sau cuộc đột kích vào nhà anh ta, tìm thấy một cốc có mỏ, cốc đo lường, hóa chất và thiết bị điện tử mà họ nghi ngờ có thể được sử dụng để sản xuất chất nổ.

Anh đã bị buộc tội chế tạo chất nổ (nếu được thực hiện) với ý định gây nguy hiểm đến tính mạng người khác nên sẽ phải chịu hình phạt lên đến 20 năm tù. Cả Wong Wai-Yin và vợ đều không bình luận công khai về cáo buộc này.

Wong Wai-Yin được tại ngoại vào ngày 14.2.2020. Tòa án tối cao Hồng Kông ra lệnh lắp đặt camera giám sát tại nhà Wong Wai-Yin. Ngày xét xử chưa được ấn định.

Sau khi Wong Wai-Yin bị bắt, mẹ anh nói rằng họ đã ngừng gặp gỡ người thân và bạn bè vì lo lắng sẽ gây rắc rối cho họ bởi sự liên kết.

Khi Wong Wai-Yin bỏ trốn và không được bảo lãnh, 96.000 USD đã bị tòa tịch thu cùng với các khoản phí mà vợ anh nói rằng cô đã dành để thuê một luật sư độc lập. Một nửa số tiền tiết kiệm của gia đình đã biến mất, vợ Wong Wai-Yin nói thêm.

Cảnh sát Hồng Kông xác nhận cáo buộc mà Wong Wai-Yin phải đối mặt, nhưng từ chối trả lời thêm bất kỳ câu hỏi nào về vụ việc.

Vợ Wong Wai-Yin cho biết cô không nhận được thông tin chính thức nào về chồng mình, ngoại trừ một lá thư ngày 28.8 từ cảnh sát Hồng Kông thông báo cho gia đình rằng anh phải đối mặt với việc bị truy tố hình sự ở Trung Quốc. Các nhà chức trách Hồng Kông cho biết Trung Quốc sẽ cung cấp danh sách luật sư để 12 người lựa chọn làm đại diện cho họ.

Vợ Wong Wai-Yin nói luật sư đại lục mà cô thuê để đại diện cho chồng mình không được phép gặp anh. Luật sư đó từ chối bình luận với Reuters, nói rằng nhà chức trách Trung Quốc đã cảnh báo rằng giấy phép luật sư của anh sẽ bị thu hồi nếu thực hiện các cuộc phỏng vấn truyền thông.

“Anh ấy không cần phải lo lắng về chúng tôi. Tôi sẽ bảo vệ gia đình này với mẹ của anh. Tôi sẽ đợi anh ấy trong suốt quãng đời còn lại của mình", vợ Wong Wai-Yin nói lời gây xúc động với Reuters.

Nhân Hoàng