Không giống như những thành phố khác, thành phố cổ Roma của Ý có rất ít người Việt sinh sống. Chính vì thế, để tìm một quán ăn, đặc biệt là bánh mì mang hương vị Việt, là điều không dễ dàng.
Ở châu Âu, người Việt định cư khá đông tại Pháp, Đức, Anh, Hà Lan nhưng ở Ý rất ít ỏi. Tại Roma - thành phố cổ rộng gấp 6 lần TP.HCM, số người Việt sinh sống ước tính chưa tới 1.000, trong đó đa số là những linh mục đang theo học tại Tòa thánh Vatican. Vì vậy, đến thành phố của muôn vàn di tích cổ xưa này, rất khó tìm thấy nhà hàng Việt Nam. Có lẽ vì điều đó mà khi du khách Việt tìm được mùi vị quê hương tại xứ này thì sẽ có cảm giác mừng vui khó tả.
Bánh mì Roma gần đấu trường La Mã Colosseum
Một trong những địa danh của nước Ý mà nhiều du khách Việt biết đến là đấu trường La Mã Colosseum. Ngay cả những người chưa từng đến nước Ý cũng biết địa điểm này qua sách vở, truyền thông và phim ảnh. Thế nhưng, ít ai biết rằng gần đấu trường danh tiếng gần 2.000 năm tuổi này có một khu phố yên tĩnh với đường xá và nhà cửa cổ kính, úa màu thời gian. Tại đây, có một tiệm ăn Việt tên là Bánh mì Roma tọa lạc tại Via Ostilia, 10, 00184 Roma RM.
Nếu như các nhà hàng, quán ăn của người Việt thường đặt bảng hiệu dưới đất và trên cổng chính để khách dễ nhìn thấy, thì cách trưng bảng hiệu kiểu Ý của Bánh mì Roma lại rất “lặng lẽ”. Tấm biển Bánh mì Roma khá nhỏ và gần như chìm vào bức tường xám. Nếu du khách đi ngang qua mà không để ý thì sẽ không biết có một nhà hàng tồn tại ở đây. Và cũng vì thế, du khách Việt nào đến Roma mà biết địa chỉ quán ăn này thì chủ yếu là được “thổ địa” dẫn đường hoặc là đã tìm hiểu thông tin rất kỹ từ những người sành sỏi về du lịch lữ hành.
Món bánh mì ở đây bao gồm chả lụa, thịt ba rọi khìa, pate, nước sốt, dưa leo, cải trắng và cà rốt ngâm chua. Không biết đầu bếp làm cách gì mà vị của tất cả các topping không ngọt, không mặn mà hòa quyện với nhau rất vừa miệng. Ổ bánh mì đặc ruột và có vỏ giòn rất hấp dẫn, mua từ buổi trưa nhưng để đến chiều tối ăn vẫn ngon, không bị mềm, khô hay khó nuốt. Nhiều thực khách nhận xét rằng hương vị bánh mì ở đây ngon lạ, trước giờ chưa từng gặp ở bất kỳ đâu. Có lẽ vì thế mà dù mới ra đời được hơn 1 năm, tiệm bánh mì này nhanh chóng được người dân địa phương biết đến, khách ăn tại chỗ cũng như mua về rất đông. Dần dà, “hữu xạ tự nhiên hương”, thông qua truyền miệng nên du khách từ Việt Nam và châu Á biết đến tiệm càng nhiều.
Ngoài bánh mì chả lụa, thịt heo và pate kể trên, tiệm còn có bánh mì bò, gà, cá và bánh mì chay. Mỗi loại mang hương vị khác nhau và đều thơm ngon hấp dẫn. Tuy đặt tên là Bánh mì Roma nhưng tiệm còn có nhiều món khác như cơm gà cari, bún bò xào, bún gà, bún chay, bánh cuốn thịt, gỏi tôm thịt, gỏi gà... đặc biệt là gỏi đu đủ bò kho. Món nào cũng ngon vừa vặn và đặc biệt là nước chấm ăn kèm rất hấp dẫn.
Chủ quán đa năng
Chủ tiệm Bánh mì Roma là ông Phan Lợi (còn được gọi là Phan Thông Lợi). Ông sinh năm 1958 tại Sài Gòn. Năm 1978, ông Lợi cùng gia đình với gần 10 thành viên đến Roma. Ít năm sau, hơn nửa thành viên trong gia đình ông Lợi chuyển đến Mỹ và Canada nên chỉ còn ông và hai người anh chị em ở lại Ý.
Ông Lợi học ngành hàng không và làm hoa tiêu tại sân bay khoảng 30 năm. Về sau, hãng hàng không do ông phục vụ ngưng hoạt động nên ông mưu sinh bằng công việc phiên dịch tiếng Ý cho các đoàn doanh nghiệp Ý đến Việt Nam và các doanh nghiệp Việt Nam tìm cơ hội đầu tư tại Ý. Ngoài ra, ông còn kiêm thêm công việc hướng dẫn viên du lịch với phong cách độc đáo là chỉ đưa khách đến những nơi nào ít được biết đến. Ông được xem là một hướng dẫn viên bản địa độc đáo.
Ông Lợi kết hôn với một người phụ nữ Ý nhưng hai người không có con cái. Để tạo công việc phù hợp với vợ mình, ông đã quyết định mở tiệm ăn Việt Nam, đó là lý do Bánh mì Roma ra đời. Vợ ông Lợi cùng nhân viên trực chiến tại đây, còn ông hôm nào hướng dẫn khách đi thăm nước Ý sẽ vắng mặt. Việc mở quán ăn Việt vừa giúp ông Lợi cảm thấy quê nhà gần gũi qua hương vị món ăn dân tộc, đồng thời muốn làm cầu nối văn hóa Việt Nam trên đất Ý.
Ông Phan Lợi bộc bạch: “Tính cách người Ý có nhiều điểm tương đồng với người Việt. Trong các gia đình Ý, người mẹ có vai trò rất lớn đối với con trai và quán xuyến mọi thứ trong gia đình; còn con cái thì rất xem trọng tình cảm gia đình, sống gần gũi với cha mẹ. Người Ý ở nông thôn hồn hậu và hết lòng giống như người miền quê Việt Nam. Họ sẵn lòng san sẻ, giúp đỡ bất kỳ ai nếu đã xem là bạn. Nét tính cách này cộng với nền văn minh Roma đồ sộ đã giữ chân tôi ở lại đây”.
Dù hơn 10 năm không có dịp trở về Việt Nam nhưng ông Lợi vẫn có bạn bè Việt rất nhiều. Họ vẫn giữ liên hệ chặt chẽ với ông để khi có đoàn doanh nghiệp nhỏ, vừa hoặc lớn nào sang Ý cần người phiên dịch thì nhờ ông. Rất nhiều hoạt động kinh doanh giữa Việt Nam và Ý thành công có phần góp sức nhỏ của ông. Với người chủ tiệm Bánh mì Roma, Việt Nam và Ý đều là quê hương của mình.