Bỏ quên trách nhiệm của cơ quan chức năng...?

"1.001" vi phạm ATVSTP

Hàng loạt điểm kinh doanh bánh Trung thu mọc lên trên nhiều tuyến phố cùng với lượng người mua tăng đột biến là thời điểm "vàng" để "trà trộn" hàng kém chất lượng, không đảm bảo ATVSTP vào bán. Do vậy, mỗi dịp Trung thu, các lực lượng chức năng lại liên tục kiểm tra và xử lý các vi phạm liên quan đến nguồn gốc xuất xứ của các loại nhân làm bánh.

Mới đây, khi kiểm tra nhà kho tại số 84 Phú Viên, quận Long Biên, lực lượng chức năng đã phát hiện gần một tấn nhân bánh được đựng trong các túi nilon hút chân không, mỗi túi có trọng lượng khoảng 1 kg. Nhãn mác trên các túi đều được ghi bằng chữ Trung Quốc. Toàn bộ lô hàng đều không có nguồn gốc xuất xứ cũng như không có giấy tờ về an toàn thực phẩm do các cơ quan có thẩm quyền cấp. Theo chủ lô hàng thì toàn bộ số nhân bánh trên được mua tại một đầu mối ở Lạng Sơn và đang được mang về Hà Nội để giao cho một số cơ sở sản xuất bánh Trung thu.

Trước đó, đêm 23.8, Đội quản lý thị trường số 11 cùng với Cục Cảnh sát môi trường và CA quận Tây Hồ đã thu giữ 2 tấn nhân bánh không rõ nguồn gốc. Ngoài ra, lực lượng chức năng cũng thu giữ 50.000 quả trứng muối, nguyên liệu sản xuất bánh Trung thu không rõ nguồn gốc.

Điều này khiến cho nhiều NTD cảm thấy lo ngại trước tình trạng "nhập nhèm" bánh Trung thu. Do đó, nhiều NTD khuyên nhau chỉ nên mua bánh Trung thu của các Cty lớn hoặc ở các cơ sở sản xuất có tiếng từ trước đến nay. Họ coi đó là địa chỉ có uy tín, đáng tin cậy về chất lượng cũng như đảm bảo về ATVSTP.

Trước thực tế này, Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế đã có văn bản đề nghị Sở Y tế các tỉnh/TP triển khai các chương trình quản lý thực phẩm gắt gao trên thị trường. Theo đó, lực lượng chức năng liên ngành sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh bánh, các làng nghề truyền thống cũng như các cơ sở sản xuất quy mô hộ gia đình. Nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý theo quy định và công khai tên cơ sở, đơn vị trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Chiều 16.9, cơ sở sản xuất bánh ngọt Bảo Phương, ở 201 và 223 phố Thụy Khuê, phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ, bị kiểm tra hoạt động sản xuất kinh doanh bánh Trung thu. Đoàn kiểm tra liên ngành ATVSTP Trung ương cùng với đoàn kiểm tra liên ngành ASVSTP TP Hà Nội quyết định tạm đình chỉ hoạt động sản xuất của cơ sở sản xuất bánh Trung thu Bảo Phương 2, có địa chỉ ở số 223 phố Thụy Khuê, phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ.

Cơ sở sản xuất này không đảm bảo các thủ tục pháp lý và vi phạm các quy định về ATVSTP. Với quy mô sản xuất lớn, khoảng 60 công nhân, cơ sở sản xuất bánh Trung thu Bảo Phương 2 lại chưa hề có giấy chứng nhận đủ điều kiện ATVSTP. Cơ sở cũng chưa có giấy phép đăng ký kinh doanh. Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở chưa chứng minh được nguồn gốc đối với một số nguyên liệu như mỡ lợn, trứng gà.

Về cơ sở sản xuất, điều kiện vệ sinh chưa được đảm bảo do nền nhà, trần bong tróc. Thêm vào đó, cửa sổ lại mở ra ngoài đường khiến cho bụi bẩn và côn trùng gây hại có thể xâm nhập vào sản phẩm cũng như nguyên liệu làm bánh. Ngay cả dụng cụ sản xuất của cơ sở cũng chưa đảm bảo vệ sinh, cơ sở vẫn dùng rổ tre đựng nguyên liệu; vẫn dùng bàn gỗ để làm bánh, bàn gỗ chưa được vệ sinh sạch sẽ, vẫn còn dính nhiều bột từ những lần sản xuất trước. Điều này rất dễ gây ra nấm mốc đối với bánh. Cơ sở không có kho để nguyên liệu riêng mà vẫn để lẫn ở khu vực sản xuất.

Bên cạnh đó, cơ sở cũng vi phạm về bao bì, nhãn mác sản phẩm, chưa đúng theo quy định và chưa đăng ký. Cơ sở công bố 2 sản phẩm là bánh dẻo và bánh nướng nhân thập cẩm nhưng thực tế sản xuất bánh nướng, bánh dẻo với nhiều loại nhân khác nhau.

Trước những vi phạm trên, đoàn kiểm tra liên ngành đã xử phạt hành chính và tạm dừng hoạt động sản xuất của cơ sở cho đến khi cơ sở khắc phục toàn bộ các điều kiện vể thủ tục pháp lý cũng như đảm bảo vấn đề về vệ sinh. Ông Nguyễn Hải Đăng, chủ cơ sở sản xuất bánh Trung thu Bảo Phương 2, cam kết sẽ khắc phục các sai phạm trên.

Trách nhiệm của cơ quan chức năng

Câu chuyện về cơ sở sản xuất bánh có tiếng ở Hà Nội bị tạm đình chỉ hoạt động sản xuất đã khiến cho nhiều NTD cảm thấy ngao ngán. Nhưng điều mà NTD cảm thấy ái ngại là trách nhiệm quản lý của một số cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Vì sao một cơ sở sản xuất bánh nổi tiếng như vậy lại có thể ngang nhiên hoạt động khi chưa có giấy phép cũng như chưa đảm bảo đầy đủ về ATVSTP.

Được biết, lượng khách hàng mua bánh ở cửa hàng bánh Trung thu gia truyền này khá đông, thậm chí còn phải xếp hàng chờ mới đến lượt mua. Nhiều khách hàng do quá bận bịu, không có thời gian xếp hàng còn phải bỏ tiền thuê người xếp hàng mua bánh hộ. Vụ việc đình chỉ hoạt động cơ sở sản xuất bánh Trung thu Bảo Phương cũng là tiếng chuông cảnh báo về sự thông thái của người tiêu dùng. Nhiều người tiêu dùng chỉ vì tâm lý đám đông mua sắm mà quên đi chất lượng của hàng hóa mình mua sắm.

Chỉ nói đến đây, chúng ta có thể biết được số lượng bánh mà cửa hàng này đã bán ra là rất nhiều. Vậy nhưng cơ quan quản lý vấn đề ATVSTP lại chưa hề kiểm tra tính pháp lý của cơ sở?!

Luật sư Ngọc Tú, Đoàn luật sư TP Hà Nội nhận định, đầu tiên chúng ta phải xác định cơ sở đã sai phạm trong hoạt động sản xuất bánh Trung thu. Nhưng việc cần phải làm rõ ở đây là trách nhiệm của cơ quan chức năng, mà ở đây là Phòng Y tế quận Tây Hồ, và UBND phường Thụy Khuê. Họ là những người trực tiếp quản lý và giám sát hoạt động sản xuất của cơ sở nhưng lại không hề phát hiện ra sai phạm (?).

Theo luật sư Tú, cơ sở sai thì phải chịu xử phạt hành chính là hoàn toàn đúng. Trong khi cán bộ, những người được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, chưa hoàn thành trách nhiệm quản lý và giám sát của mình, lại không hề bị nhắc nhở hay kiểm điểm thì chưa thực sự công bằng. Nếu như không có sự buông lỏng quản lý thì liệu cơ sở sản xuất bánh Bảo Phương 2 có vi phạm như vậy hay không?

Thực tế, có rất nhiều vụ việc được cơ quan chức năng phát hiện và xử phạt doanh nghiệp, đơn vị vi phạm. Nhưng lại chưa hề có nhiều hình thức cảnh cáo và xử lý cán bộ do thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý và giám sát. Có lẽ đã đến lúc chúng ta phải nâng cao hình thức xử lý và quy trách nhiệm đối với các cán bộ quản lý địa bàn để ngăn chặn những vi phạm của một số doanh nghiệp, đơn vị sản xuất kinh doanh.

Nguyễn Tuấn / Pháp luật & Xã hội