Tổ hợp chung cư cao cấp và thương mại Bemes (CT6 Kiến Hưng, Hà Đông), dự án khu nhà ở Xa La (Phúc La, Hà Đông), dự án toà nhà hỗn hợp nhà ở và Trung tâm thương mại CT5 (xã Tân Triều, huyện Thanh Trì) mới đây đã bị Sở TN&MT TP.Hà Nội ra quyết định thu hồi và hủy giấy chứng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ)...
Đó đều là những dự án chung cư do Công ty Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 Điện Biên (Tập đoàn Mường Thanh) và Công ty CP Sản xuất - xuất nhập khẩu Bemes làm chủ đầu tư. Hai doanh nghiệp này đều liên quan đến ông Lê Thanh Thản, người vừa bị Viện Kiểm sát Nhân dân TP.Hà Nội khởi tố về tội Lừa dối khách hàng theo điều 198 Bộ luật hình sự 2015. Ông Thản cũng là lãnh đạo cao nhất tại Tập đoàn Mường Thanh.
Tại quyết định về việc thu hồi và hủy sổ đỏ, Sở TN&MT TP.Hà Nội cho biết lý do là trong quá trình thẩm định hồ sơ và cấp sổ đỏ có sai sót, không đúng quy định của pháp luật về đất đai.
Tại chung cư Bemes thì tầng 2,3,4 chuyển đổi công năng, tầng 32 là tầng vượt; nhà cầu lối đi. Tại dự án Khu nhà ở Xa La, toà trung tâm thương mại bị thu hồi và huỷ sổ đỏ 18 căn; cụm toà CT1 mỗi toà A,B,C có 18 căn tầng 2,3 và 4 căn thông tầng; cụm toà CT2, CT3, CT4 cũng có cả trăm căn. Tại Dự án Toà nhà hỗn hợp nhà ở và trung tâm thương mại CT5 Tân Triều toà CT5A gồm 8 tầng; toà CT5B có 5 tầng chuyển đổi công năng và nâng tầng…
Lãnh đạo phòng đăng ký đất đai Hà Nội thuộc Sở TN&MT TP.Hà Nội đã xác nhận thông tin trên và cho biết nếu trường hợp nào không nộp lại “sổ đỏ” đã cấp bị thu hồi thì vẫn bị vô hiệu và không còn giá trị.
Tại sao lại Sở TN&MT Hà Nội lại cấp rồi thu hồi và hủy khi con số căn hộ bị thu hồi sổ đỏ từ 3 dự án của Mường Thanh không hề nhỏ? Đâu thể lý giải đơn giản là do "có sai sót". Sai sót gì mà hàng loạt và liên tục nhiều dự án như thế thì làm sao mà dân chấp nhận được?
Trao đổi với VNN, LS Trương Anh Tú - Chủ tịch Công ty TAT Law firm (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) nhận định, việc cấp sổ đỏ rồi lại thu hồi sổ đỏ của người dân trong trường hợp trên cho thấy sự lúng túng, thiếu nhất quán của Sở TN&MT TP.Hà Nội trong việc đánh giá nhìn nhận cũng như là khắc phục giải quyết sự việc.
Bởi vì lẽ ra những sai phạm cần phải được xử lý ngay trong quá trình thực hiện dự án nhưng ở đây có sự làm ngơ để vi phạm xảy ra thậm chí là xảy ra trong thời gian dài sau đó mới đặt ra cái vấn đề giải quyết lại sai phạm đó, gây khó khăn cho người dân. Trong khi về lâu về dài khả năng là không còn cách nào khác đó là buộc phải điều chỉnh lại quy hoạch tại khu vực này để hợp thức hóa việc cấp sổ đỏ cho người dân.
Theo LS Trương Anh Tú, đây cũng là một bài học cảnh tỉnh trong công tác quản lý đô thị, quản lý đất đai trên cả nước để trong thời gian tới hạn chế được những sự việc như trên.
Nhưng vì đâu những người mua căn hộ chung cư Mường Thanh lâm vào cảnh này? Thiết nghĩ nguyên nhân đầu tiên là chủ đầu tư đã không cung cấp cung cấp đầy đủ thông tin dự án cho người mua trước khi tiến hành ký kết hợp đồng. Bên cạnh đó là sự thiếu trách nhiệm trong việc quản lý đất đai trên địa bàn của các cơ quan chức năng. Bởi vì ngoài việc ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, sai phạm tại các chung cư của Mường Thanh còn được khẳng định là ảnh hưởng nghiêm trọng đến quy hoạch của địa bàn.
Nhẹ thì phạt tiền, nặng thì 5 năm tù
Trước đó trên TNO, LS Trương Anh Tú - Chủ tịch Công ty TAT Law firm thuộc Đoàn luật sư TP.Hà Nội cho biết, hành vi lừa dối khách hàng là loại tội phạm được đánh giá là ít nghiêm trọng, ít bị xử lý dù diễn ra khá phổ biến. Việc ông Lê Thanh Thản được tại ngoại có thể được cơ quan chức năng áp dụng theo quy định về loại tội phạm ít nghiêm trọng.
Theo quy định tại điều 198 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt đối với tội danh "lừa dối khách hàng" nhẹ nhất là phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ 3 năm. Hình phạt nặng nhất đối với tội danh này là từ 1-5 năm tù, phạt tiền từ 100-500 triệu đồng nếu làm rõ được các yếu tố phạm tội có tổ chức, mang tính chất chuyên nghiệp, thủ đoạn xảo quyệt, thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên...
Về quyền lợi của những người đã mua nhà tại dự án nêu trên khi chủ doanh nghiệp bị khởi tố, theo LS. Tú thì căn cứ theo quy định pháp luật, doanh nghiệp đó sẽ phải chịu trách nhiệm.
* Theo Văn bản 327/2013 của Văn phòng Chính phủ, Sở TN-MT phải báo cáo UBND TP đề xuất thanh tra kết luận về sai phạm của dự án trước khi xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng Sở TN-MT đã cấp giấy chứng nhận cho người dân trong đó có cả những phần diện tích vi phạm quy hoạch là chưa đúng chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ TN-MT.
A.Thư