Cứu bệnh nhân xuất huyết nội nguy kịch không cần phẫu thuật

Đó trường hợp bệnh nhân nam Cao Văn Ch. (SN 1948, ngụ ấp Hòa Phúc, xã Hòa Khánh, H.Cái Bè, tỉnh Tiền Giang). Bệnh nhân có tiền sử bệnh lý tăng huyết áp - nhồi máu cơ tim cũ, đang dùng Plavix (thuốc kháng kết tập tiểu cầu) 16 năm.

Trước khi nhâp viện 4 giờ, bệnh nhân đột ngột đau hông lưng trái nhiều kèm mệt, chóng mặt nên vào Bệnh viện Xuyên Á - Vĩnh Long. Tại đây, các bác sĩ đã chẩn đoán xuất huyết nội chưa rõ nguyên nhân/bệnh đang dùng thuốc kháng đông. Bệnh nhân được xử trí truyền máu 2 đơn vị, 2.000ml truyền dịch nhưng tình trạng xuất huyết nội không cải thiện và ngày càng nặng hơn. Xác định vượt khả năng về chuyên môn nên Bệnh viện Xuyên Á - Vĩnh Long nhanh chóng chuyển đến Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng có biểu hiện xuất huyết nội mức độ nặng với niêm nhạt, da xanh, huyết áp thấp... Xác định đây là tình trạng cấp cứu, khó chẩn đoán nên các bác sĩ nhanh chóng hội chẩn với nhiều chuyên khoa. Kết quả CT-scan bụng có cản quang cho thấy khối máu tụ vùng hạ sườn trái bao quanh lách và thận trái, hình ảnh thoát mạch.

Ê kíp can thiệp mạch do BSCK1 Trần Công Khánh - Phó trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh đã tiến hành chụp mạch máu số hóa nền. Kết quả thấy thoát mạch xuất phát từ động mạch thượng thận dưới trái. Ê kíp tiến hành luồn chọn lọc vi ống thông vào động mạch thượng thận dưới trái. Xác định đúng vị trí gây thoát mạch và quyết định tắc bằng keo sinh học. Chụp hình kiểm tra sau khi bơm tắc thấy thoát mạch của động mạch thượng thận dưới trái đã được tắc hoàn toàn. Thời gian thực hiện can thiệp là 30 phút.

Đây là phương pháp xâm lấn tối thiểu nhưng cho hiệu quả tối ưu, đặc biệt trên bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim đang dùng Plavix. Mặc dù là xuất huyết khoang sau phúc mạc do thoát mạch nhưng khả năng tự cầm trên bệnh nhân này là rất khó xảy ra do CT-scan bụng có cản quang cho thấy hình ảnh thoát mạch. Khả năng phẫu thuật cầm máu trên bệnh nhân này thì không phải lựa chọn đầu tiên vì bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim đang dùng Plavix, nên phẫu thuật được đánh giá là yếu tố nguy cơ rất cao. Sau can thiệp nội mạch tình trạng bệnh nhân ổn định.

Sáng 22.10, sinh tồn bệnh nhân ổn định, niêm hồng, bụng mềm, bệnh nhân sinh hoạt gần như bình thường, tiếp tục được theo dõi, điều trị tiếp tại Khoa Ngoại tổng hợp.

Xuất huyết thượng thận tự phát một bên là một cấp cứu ngoại khoa không phổ biến, có thể biểu hiện xuất huyết sau phúc mạc với khối lượng lớn và có thể gây tử vong. Nguyên nhân gồm stress thực thể nặng, nhiễm trùng, phẫu thuật hoặc xuất huyết do u...

Triệu chứng lâm sàng của xuất huyết thượng thận thường không điển hình, có thể đau bụng, buồn nôn, nôn ói, tụt huyết áp, sốt nhẹ, kích thích nhẹ, và có thể gây chẩn đoán nhầm lẫn. Dù xuất huyết thượng thận hiếm gặp, nó vẫn có khả năng gây tử vong, đặc biệt là nếu không được chẩn đoán sớm. Chẩn đoán thường bị trì hoãn do triệu chứng không có dấu hiệu đặc biệt của bệnh.

Phong Phạm