Trả lời phỏng vấn của kênh MSNBC hôm 21.2 (giờ Mỹ), cựu Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ John Brennan nói Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể có vài lợi thế nào đấy trước Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến ông Trump e ngại mỗi khi hai nhà lãnh đạo trao đổi với nhau.
Tuyên bố của vị cựu chỉ huy CIA một ngày sau khi ông Trump gọi điện thoại chúc mừng ông Putin trúng cử Tổng thống Nga, dù có một bản ghi chú của các cố vấn an ninh quốc gia Mỹ viết toàn chữ in nhắc nhở với nội dung: “KHÔNG ĐƯỢC CHÚC MỪNG”.
Ông Brennan nói với MSNBC: “Tôi cho rằng ông ấy sợ Tổng thống Nga. Người ta có thể đồn đoán tại sao. Người Nga có thể có lợi thế nào đấy đối với cá nhân ông Trump mà họ có thể vạch trần khiến đời sống ông Trump khó khăn hơn. Tôi cho rằng việc chúng ta cải thiện quan hệ với Nga là điều quan trọng, nhưng thực tế là ông Trump có thái độ e dèông Putin, không nói gì tiêu cực về ông ấy, nên tôi cứ nghĩ mãi rằng ông ấy có điều gì đó rất nghiêm trọng để sợ”.
Ông Brennan nắm CIA thời Tổng thống Barack Obama, và thường chỉ trích ông Trump. Ông còn nói sẽ là một cuộc khủng hoảng Hiến pháp Mỹnếu ông Trump cách chức Công tố viên đặc biệt của ông Robert Muller, người đang chỉ huy Cục Điều tra liên bang (FBI) điều tra hainghi án: Nga can thiệp cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 và nhóm tranh cử của ông Trump thông đồng với các quan chức Nga.
Ông Brennan nói: “Tôi nghĩ Tổng thống đã thể hiện ông không hiểu biết gì về các vấn đề quốc tế, và thật sự không biết làm Tổng thống Mỹ phải như thế nào. Ông ấy xấu tính, không trung thực, đã và sẽ thể hiện ông ấy thiếu minh bạch,làm mất uy tín chức danh Tổng thống Mỹ”.
Cuộc điện thoại giữa hai nhàlãnh đạo Mỹ-Nga đã khiến các nghị sĩ có thế lực của đảng Cộng hòa chỉ trích dữ dội. Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện, nói: “Tôi nghĩ Tổng thống đã thể hiện sự thiếu hiểu biết về quan hệ quốc tế, đồng thời phớt lờ việc một tổng thống phải hành xử thế nào”.
Ngày 21.3, ông Trump đã nổi cáu, viết Twitter khẳng định việc ông gọi điện chúc mừng ông Putin tái trúng cử là nhằm duy trì quan hệ với Điện Kremlin vì lợi ích của nước Mỹ. Ông lập luận rằng “giữ quan hệ với Nga là điều tốt chứ không xấu, và Nga giúp giải quyết các vấn đề Syria, Ukraine, Triều Tiên, Iran, quân khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) và thậm chí cuộc chạy đua vũ trang sắp tới”.
Ông Trump cũng lưu ý rằngvị tiền nhiệm Obama cũng từng gọi điện chúc mừng ông Putin trúng cử Tổng thống Nga hồi tháng 3.2012.
Giải thích về hành động của ông Trump, Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders nói các nhà lãnh đạo Pháp, Đức đều gửi điện chúc mừng ông Putin, thì ông Trump chúc mừng là điều bình thường.
Theo bà Sanders, chính quyền Trump thể hiện thiện chí cũng vì mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác với Nga để giải quyết những thách thức trên toàn cầu.Bà Sanders còn cho biết trong cuộc nói chuyện điện thoại, hai vị lãnh đạo đều đề cập khả năng hội đàm song phương trong tương lai gần. Bànói hiện chưa có kế hoạch cụ thể về thời điểm các ông Trump-Putin gặp nhau.
Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov nói thêm haivị lãnh đạo đã bàn về các vấn đề như Syria, Ukraine, Triều Tiên cũng như thảo luận những biện pháp củng cố quan hệ kinh tế song phương. Hai ông Putin-Trump cũng nhất trí cần hợp tác với nhau để ngăn chặn nguy cơ bùng nổ chạy đua vũ trang, bảo đảm ổn định chiến lược và đối phó chủ nghĩa khủng bố quốc tế.
Bích Ngọc (theo Newsweek)