Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ mất năm 2001, 4 năm trước đó, danh ca Họa Mi – 1 trong 2 người học trò thân cận và nổi tiếng của ông đã có dịp gặp gỡ nhạc sĩ lần cuối. Cô kể, khi đang thực hiện chương trình Hoàng Thi Thơ 3 – Một đời cho nghệ thuật, ông vì xúc động mà ảnh hưởng đến tim, bị té ngã tưởng không qua khỏi. Tuy nhiên vì tình yêu âm nhạc, được Họa Mi và mọi người săn sóc, ông đã tỉnh dậy để làm tiếp chương trình một cách trọn vẹn.
Năm 19 tuổi, khi đang học tại trường quốc gia âm nhạc TP.HCM, cuộc gặp gỡ định mệnh với nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã đưa cuộc đời cô sinh viên Trường Mi sang một trang khác. Trường Mi với nghệ danh Họa Mi trở thành một ca sĩ nổi tiếng khi tham gia chương trình ca múa nhạc mỗi đêm tại nhà hàng Maxim cũng như chương trình ca nhạc định kỳ trên sóng truyền hình. Chính cố nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã đặt nghệ danh Họa Mi cho cô.
Họa Mi tâm sự: “Chú Thơ đưa cho tôi bài hátĐưa em xuống thuyềnvà tập cho tôi hát với ban nhạc, đúng 1 tuần sau tôi được chú giới thiệu hát chính thức ở nhà hàng Maxim. Khi bước chân lên sân khấu, tôi thấy trong danh sách chương trình không có tên mình mà đề tên Họa Mi thì chạy vô hậu trường thắc mắc với chú. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ bảo: “Kể từ hôm nay, cháu sẽ là Họa Mi” làm tôi ngạc nhiên vô cùng!”.
Nữ danh ca cũng nói thêm, có lẽ nhạc sĩ đặt nghệ danh cho mình như vậy là để “đối trọng” lại với người học trò đầu tiên của ông là ca sĩ Sơn Ca. Sơn Ca tuy lớn hơn 1 tuổi nhưng là người bạn cùng khóa với Họa Mi tại trường nhạc, may mắn được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ nhận làm học trò ngay từ năm nhất và lăng xê thành ca sĩ nổi tiếng còn Họa Mi đến năm thứ 3 mới được cố nhạc sĩ phát hiện và nhận làm học trò.
Trong mắt Họa Mi, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là một người kỹ lưỡng và rất khó tính. “Chú Thơ tài giỏi nhưng rất nghiêm khắc. Chú rất đúng giờ và tôn trọng ekip làm việc. Ai làm việc với chú cũng kính nể và quý trọng chứ không riêng tôi. Ngoài là một nhạc sĩ sáng tác nổi tiếng, Hoàng Thi Thơ còn là người đầu tiên soạn nhạc kịch ở Việt Nam. Ngoài ra chú còn làm đạo diễn phim nữa. Chú cũng là người đầu tiên thực hiện phim màu ở Việt Nam” – Họa Mi chia sẻ. Cô cũng vô cùng biết ơn khi ông đã sáng tác rất nhiều bài hát nhạc tình dành cho Họa Mi để chắp cánh cho tên tuổi mình. Với mảng ca khúc mang âm hưởng dân ca, quê hương, ông đã dành cho Sơn Ca còn tình ca là dành cho Họa Mi. Hai bài hátĐời buồn như liễuvàDù xa xôi vẫn thấy gầnđược ông viết tặng riêng cho cô, dựa trên cuộc đời thật của Họa Mi.
Sau khi xuất ngoại, Hoàng Thi Thơ định cư ở Mỹ còn Họa Mi sống ở Pháp nên rất ít khi có dịp qua lại. Tuy nhiên, Họa Mi luôn cố gắng sắp xếp để tham gia các chương trình vinh danh âm nhạc của ông.
Năm 1991, sau thời gian dài xa cách, Họa Mi gặp lại người thầy của mình trên đất Mỹ. Lúc này ông bị bệnh tim, chỉ ngủ ngồi mà không được nằm. Tuy nhiên ông vẫn làm việc một cách hăng say. Họa Mi nói: “Chú Thơ yêu âm nhạc vô cùng. Chú bảo với tôi rằng nếu không có âm nhạc, không được làm việc thì chú sẽ chết sớm rồi, không còn sống đến bây giờ đâu. Điều này làm tôi cảm động và trân trọng ông vô cùng”. Ở Mỹ, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ không giàu có nhưng ông rất hăng say làm việc, ngoài sáng tác ông còn làm công việc giúp đỡ xã hội cho chính phủ. Ông là một người mê nghề, yêu công việc đến quên mình. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ cũng là người dạy cho Họa Mi những bài học về nghề quý báu. Ông nói với cô rằng người nghệ sĩ dù có nghèo cách mấy nhưng trước công chúng phải luôn tươm tất, không cần ăn diện quá nhưng lúc nào cũng phải đàng hoàng.
Chương trình Hoàng Thi Thơ 3 –Một đời cho nghệ thuật(1997) tại Canada là lần cuối cùng Họa Mi được diện kiến cố nhạc sĩ. Nữ danh ca kể, lúc đó nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ rất sợ chết, ông luôn muốn làm nghệ thuật, có sản phẩm để lại cho đời. Khi đang thực hiện chương trình (lần đó cố nhạc sĩ cũng kiêm luôn công việc MC), ông bị ngất xỉu vì quá xúc động (cố nhạc sĩ vốn bị tim rất nặng, từng phải mổ đến 7 lần) phải cấp cứu tại chỗ. Lúc đó, mọi người đã sợ rằng chú không qua khỏi nhưng sau khi Họa Mi cùng mọi người săn sóc thì chú tỉnh lại và đủ sức khỏe để thực hiện tiếp chương trình. Đây cũng là lần cuối ông thực hiện show diễn vì bác sĩ khuyến cáo nếu ông xúc động sẽ ảnh hưởng đến tim.
Tham gia trong chương trìnhSol Vàngtháng 9 với chủ đề Hoàng Thi Thơ –Đường xưa lối cũ,danh ca Họa Mi sẽ cùng người cháu ruột thân thiết của cố nhạc sĩ là ông Trần Dinh (người sống cùng gia đình, đồng hành, giúp đỡ cho nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ khi nhạc sĩ còn làm việc tại nhà hàng Maxim) nhận biểu tượngSol Vàngcao quý. Nữ danh ca cũng sẽ thể hiện mảng nhạc tình của Hoàng Thi Thơ gồm 4 ca khúc:Rong chơi cuối trời quên lãng, Bài thơ cuối cùng, Hỏi người còn nhớ đến tavà ca khúc chủ đề của chương trình:Đường xưa lối cũ.
Chương trình Sol Vàngtháng 9 với chủ đề nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ –Đường xưa lối cũsẽ được phát sóng vào lúc 20 giờ ngày thứ bảy 10.9 trên VTV9. Bắt đầu từSol Vàngtháng 9, hoa hậu Giáng My sẽ đảm nhiệm vai trò MC của chương trình.
Phan Phan. Ảnh: TL