Luật Quản lý thuế chỉ cho phép xóa nợ đối với cá nhân, không có quy định xóa nợ cho chủ doanh nghiệp tư nhân đã mất. Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi quy định về xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt cho một số trường hợp cụ thể để phù hợp với thực tế và quy định mới của pháp luật có liên quan.
Xóa nợ thuế cho chủ DN tư nhân thể hiện tính nhân đạo
Cụ thể, trong tờ trình Chính phủ về việc xây dựng luật Quản lý thuế sửa đổi, Bộ Tài chính cho biết Điều 65 luật Quản lý thuế quy định 3 trường hợp được xoá nợ tiền thuế, tiền phạt; trong đó có quy định "cá nhân được pháp luật coi là đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự mà không có tài sản để nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt còn nợ". Tuy nhiên, thực tế triển khai thực hiện xoá nợ thuế đối với cá nhân đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự mà không có tài sản để nộp tiền thuế gặp khó khăn vướng mắc.
Lý giải về vấn đề này Bộ Tài chính cho biết, hiện không có cơ quan nhà nước nào chịu trách nhiệm về việc xác nhận cá nhân chết còn tài sản hay không. Mặt khác, khi cá nhân còn nợ thuế đã chết, nếu còn tài sản thì tài sản này còn thuộc quyền sử dụng của gia đình họ, cơ quan thuế không thể thực hiện kê biên, bán đấu giá tài sản sử dụng chung này để thu hồi tiền thuế nợ được. Nếu thực hiện sẽ gây phản cảm trong dư luận xã hội. Trong khi đó, Điều 65 luật Quản lý thuế chỉ cho phép xóa nợ đối với cá nhân, không có quy định xóa nợ cho chủ doanh nghiệp tư nhân đã chết.
Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi quy định về xoá nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt đối với người nợ thuế đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự (tại khoản 2 Điều 65 Luật Quản lý thuế) là thêm chữ "bao gồm cả chủ doanh nghiệp tư nhân".
Việc thêm phần xóa nợ thuế cho chủ doanh nghiệp tư nhân được Bộ Tài chính cho là phù hợp với văn bản pháp luật có liên quan, không gây phản cảm trong dư luận xã hội, thể hiện tính nhân đạo của pháp luật.
Về xóa nợ đối với khoản nợ quá 10 năm, theo quy định của Luật Quản lý thuế, thì đối với trường hơp này và cơ quan quản lý thuế đã áp dụng tất cả các biện pháp cưỡng chế thì được xóa nợ thuế.
Khó xóa nợ thuế quá 10 năm
Bộ Tài chính cho biết hiện nay theo quy định của Luật Quản lý thuế, những khoản nợ quá 10 năm sẽ được xóa với điều kiện cơ quan quản lý thuế đã áp dụng tất cả các biện pháp cưỡng chế.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có trường hợp nào được xóa nợ thuế, bởi có những khoản nợ thuế trên 10 năm nhưng lại không đáp ứng được điều kiện do doanh nghiệp đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư cho phép giải thể và bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trước khi cơ quan thuế thực hiện các biện pháp cưỡng chế.
Ngoài ra, cơ quan quản lý thuế không thực hiện được biện pháp cưỡng chế kê biên tài sản do tài sản bị cưỡng chế là nhà ở, đồ dùng sinh hoạt thiết yếu cho đối tượng bị cưỡng chế và gia đình họ.
Đối với người nộp thuế là tổ chức thì không thể áp dụng biện pháp cưỡng chế khấu trừ một phần tiền lương hoặc thu nhập được. Nhiều trường hợp doanh nghiệp bỏ trốn khỏi địa chỉ hoặc tự ý ngừng kinh doanh mà cơ quan thuế phát hiện có thông báo về việc hết giá trị sử dụng của các hóa đơn của các doanh nghiệp này.
Theo Bộ Tài chính, quy định thời hạn 10 năm mới được xóa nợ thuế áp dụng đối với các trường hợp này là quá dài, vì kinh nghiệm các nước trên thế giới thường áp dụng trong khoảng thời gian từ 2 đến 7 năm.
Vì thế, Bộ đề nghị sửa theo hướng quy định thời hạn là 5 năm. Đồng thời Bộ muốnthêm quy định: “Trong 2 năm tiếp theo kể từ ngày thực hiện xóa nợ, người sáng lập doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật không được thành lập doanh nghiệp mới, trừ trường hợp người nộp thuế thực hiện nộp đủ số tiền thuế theo quyết định xóa nợ vào ngân sách nhà nước”.
Tuyết Nhung