Thật khó nói hết sự thú vị khi nhìn thấy những chiếc mặt nạ Phi Châu. Nơi những nhịp điệu lên đồng hoang sơ hồn nhiên. Và nhạc sĩ Diệp Chí Huy giúp người chơi mặt nạ khi đứng giữa phòng trưng bày thử hỏi lòng trong cuộc đời thực thụ mỗi chúng ta từng xử dụng bao nhiêu sắc mặt trên chính chỉ một khuôn mặt mình?...
Tết Dê Ất Mùi 2015, tôi có dịp trở lại Đà Nẵng và tình cờ gặp gỡ vài nhạc sĩ trẻ sáng tác sinh hoạt Câu lạc bộ Sáng tác trẻ Thành phố do nhạc sĩ Nguyễn Đức làm chủ nhiệm. Đức mời tôi đến chương trình "Ngày Xanh" buổi ra mắt đầu tiên, giao lưu với khán giả, nghe một số bài hát mới. Thật bất ngờ, tôi được gặp lại nhạc sĩ Diệp Chí Huy với một ca khúc "vừa ra lò" mang âm hưởng Tây nguyên nhiều hứng khởi, tìm tòi sáng tạo. Bài hát của anh đã được khán giả vỗ tay nhiệt liệt. Không nói quá, Huy đã góp phần làm sinh động cho một tiết tấu nhanh, mạnh uyển chuyển. Nắm bắt kịp thời những cơ hội, cần thay đổi giữa một thành phố trẻ trái tim của miền Trung luôn "chịu nhiệt" đổi mới và năng động.
![mat na am thanh]() |
Nhạc sĩ Nguyễn Đức giới thiệu nhạc sĩ Diệp Chí Huy trong đêm nhạc "Ngày Xanh", tết Nguyên đán 2015 - Ảnh: Đông Dương
|
Tôi biết Diệp Chí Huy thật tình cờ. Khoảng cuối năm 2010 khi nhà báo Đặng Ngọc Khoa, phóng viên thường trú văn phòng báo Thanh Niên ở Đà Nẵng qua đời theo ý nguyện của gia đình, bạn bè - đặc biệt là vợ anh, chị Hoàng Thị Mỹ Hạnh - tôi và họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn đã cùng nhau thực hiện Tuyển tập "Đặng Ngọc Khoa - Không Trái Tim Ai Ngừng Đập Trên Đời" (Nxb.Thanh Niên). Qua tuyển chọn tư liệu khắp nơi gửi về, tôi tìm được một bức ký họa ngày còn sống anh Khoa rất thích vì những nét dí dỏm,hí họa vui tươi có vẻ ngộ nghĩnh, a-ma-tơ của nó. Vì thế, tác giả bức tranh tôi tìm hiểu, được biết đến đầu tiên - ít ra qua tư cách là một họa sĩ hơn là nhạc sĩ - anh Diệp Chí Huy.
|
|
Nhạc sĩ Diệp Chí Huy ký họa Đặng Ngọc Khoa
|
Và cũng thật lạ lùng, ngay khi sách vừa in xong, từ Sài Gòn tôi mang về Đà Nẵng bản đầu tiên. Ngay tối hôm lên nhà anh Khoa, đặt cuốn sách lên bàn thờ thì tôi đã gặp vợ chồng anh Diệp Chí Huy ở đây. Chúng tôi chia sẻ cùng nhau hơi ấm, chút tình hay "của tin còn một chút này" của người vừa ra đi để lại. Và tôi biết anh Huy viết nhạc nhiều hơn vẽ tranh. Trong dịp hết sức cảm động này anh Huy cũng đã phổ ca khúc "Như Cây Đã Khô" tổng hợp từ nhiều ý trong một số bài thơ của anh Khoa mà bước đầu chúng tôi sưu tầm tìm được để đưa vào Tuyển sách nói trên. Và tiếp theo là một chương trình đặc biệt do Đài truyền hình TP.HCM kỷ niệm ngày nhà báo Việt Nam giới thiệu những bài thơ của Nhà báo - Nhà thơ Đặng Ngọc Khoa một năm sau đó, ca khúc này đã được hát lên gây xúc động cho rất nhiều người nghe.
![mat na am thanh]() |
Nhạc sĩ Diệp Chí Huy, chị Mỹ Hạnh, nhà thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh, Bùi Thanh Tuấn, họa sĩ Phan Ngọc Vinh... trong chương trình "Đặng Ngọc Khoa - Trái Tim Bí Ẩn" của Đài truyền hình TP.HCM. Ca khúc Như Cây Đã Khô được trình diễn lần đầu tiên ở đây.
|
Đó là cái duyên giữa chúng tôi. Qua đó, cũng thấy được cái duyên của anh Huy với các nhà báo. Anh luôn sống và làm việc giữa các dòng sự kiện, các chuỗi sự kiện. Anh đã có thời gian sống ở Phi Châu Có lẽ vì thế mà Nhạc sĩ Diệp Chí Huy nổi tiếng với nhiều ca khúc trữ tình và ngọt ngào được người yêu nhạc biết tới như Như cây đã khô (phỏng theo ý thơ Đặng Ngọc Khoa), Lumantang – tình yêu của mẹ, Xin cho tôi bình yên... Bạn đọc báo điện tử Một Thế Giới cũng từng biết đến anh với chương trình Live show Tác giả tác phẩm "Tôi về đếm lại ca dao" giới thiệu những ca khúc Diệp Chí Huy tổ chức khá hoành tráng tại nhà hát Trưng Vương Đà Nẵng. Từ Sài Gòn, nhà thơ Đỗ Trung Quân bay ra dẫn chương trình.
![mat na am thanh]() |
Nhà thơ Đỗ Trung Quân, nhà báo Huỳnh Dũng Nhân trong ngày ra mắt bộ sưu tập Mặt Nạ Phi Châu tại Sài Gòn
|
Gặp lại Diệp Chí Huy trong dịp tết con Dê 2015, anh vui vẻ kể: -"Nhớ lại đêm nhạc TVĐLCD như vẫn còn hồi hộp. Live show được tổ chức vào tháng mưa bão lớn nhất của miền Trung. Trước đó một ngày gió quần điên đảo. Sau đó 1 ngày là mưa bão lớn! Và đêm nhạc diễn ra suôn sẻ vào đêm trước - khoảng giữa của trận phong chấn mà không ai có thể tin được! Nhà văn Hồ Trung Tú nói với tôi có lẽ do được anh Đặng Ngọc Khoa phù hộ mới làm được điều bất ngờ ấy!...". Nhắc đến Đặng Ngọc Khoa, tôi cảm giác như Huy vẫn còn day dứt, rưng rưng. Giữa họ là một tình bạn lớn mà thời gian cho thấy không gì chia cắt nổi!...
![mat na am thanh]() |
Nhà báo, nhà phê bình mỹ thuật Nguyễn Trọng Chức phát biểu trong buổi giới thiệu triển lãm "Mặt Nạ Phi Châu" của nhạc sĩ Diệp Chí Huy
|
Mặt nạ Phi Châu là cuộc chơi mới ngoài âm nhạc của anh. Cùng lúc, Huy triển khai các phòng trưng bày cho những người yêu bộ môn nghệ thuật này ở Đà Nẵng, Sài Gòn và Hà Nội. "Tôi thường đắm mình vào thế giới mặt nạ. Nó cho thấy cuộc đời là muôn vẻ. Đôi khi chúng ta cũng phải thay đổi sắc mặt để sống!". Ngày Huy khai trương Mặt nạ Phi Châu rất nhiều anh em văn nghệ sĩ đã đến chia vui và tham dự. Ai cũng tìm được một chiếc mặt nạ để ẩn trú lúc quá vui hay quá buồn. Mặt nạ không phải trốn cuộc đời mà để nhìn cuộc đời đa sắc, đa diện hơn!
Thế còn những ca khúc mới? Nó có phải là mặt nạ âm thanh không? Diệp Chí Huy cười hiền. "Tôi vẫn sáng tác đều đặn và luôn tìm cách thay đổi các mô-típ quen thuộc trong mình! Có thể mỗi bài hát người yêu nhạc tôi nhận ra có một Diệp Chí Huy trong một khuôn-mặt-âm-nhạc khác! Đó cũng là niềm vui nhưng cũng có thể là thách thức. Người nghệ sĩ nào không bị thúc hối cần phải thay đổi trong sáng tạo? Có thể thời gian tới tôi sẽ thực hiện thêm 1 đêm nhạc mới của mình ở Đà Nẵng. Tôi hy vọng từ những kinh nghiệm đúc kết sau "Tôi về đếm lại ca dao" sẽ có một Diệp Chí Huy khác hẳn những gì bạn đã từng hình dung về tôi...".
Một "mặt - nạ - mới" của thanh âm ư? Còn gì bằng! Tôi mong cho Huy thực hiện được điều đó. Như ca khúc mới rất hay của Huy hát trong chương trình "Ngày Xanh" trong dịp tết Nguyên đán vừa qua. Bài hát của chính mình được nghe chính anh hát mới mẻ và sâu thẳm hơn!
Và tất nhiên, người nghệ sĩ có thể có nhiều mặt nạ nhiều mô-típ trong các hình thái tác phẩm nhưng sẽ không ai đeo mặt nạ để viết!
Bởi như thế là giả dối! Những bài hát không chân thực, phong trào rốt cuộc sẽ rơi thỏm trong lòng giếng lạnh!...
Mặt nạ và cuộc đời ngỡ rằng giống nhau nhưng đôi khi rất tương phản, rất khác nhau!
Chúng ta chờ mong nhìn thấy một Ngày Xanh mới trong nhạc Diệp Chí Huy!..
Sài Gòn, 17 tết Dê, Ất Mùi 2015
Nguyễn Hữu Hồng Minh
