Doanh nghiệp nhập khẩu ô tô 'lo sốt vó' khi Thông tư 20 hết hiệu lực

Vào ngày 12.11.2011, thị trường nhập khẩu ô tô Việt Nam đã chính thực bị siết chặt khi Thông tư 20/2011/TT-BCT (gọi tắt là Thông tư 20) của Bộ Công thương ra đời. Thông tư này quy định doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải đảm bảo 2 nhóm giấy tờ quan trọng.

Thứ nhất là giấy chỉ định hoặc giấy ủy quyền là nhà nhập khẩu, nhà phân phối của chính hãng sản xuất, kinh doanh loại ô tô đó hoặc hợp đồng đại lý của chính hãng sản xuất, kinh doanh loại ô tô đó đã được cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài hợp pháp hoá lãnh sự theo quy định của pháp luật.

Thứ hai là giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô đủ điều kiện do Bộ Giao thông Vận tải cấp.

Như vậy, tác động của Thông tư này chính là siết chặt hoạt động nhập khẩu ô tô nguyên chiếc (CBU), đòi hỏi các doanh nghiệp phải là nhà nhập khẩu chính hãng và bắt buộc đảm bảo các vấn đề liên quan đến sau bán hàng như: chế độ bảo hành, bảo dưỡng theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Điều này cũngđồng nghĩa với việc số đơn vị nhập khẩu sẽ bị thu hẹp lại rất nhiều, mỗi thương hiệu gần như chỉ có 1 đơn vị nhập khẩu phân phối.

Trước khi thông tư này ra đời, thị trường ô tô nhập khẩu đã có giai đoạn đạt đỉnh điểm với hơn 100.000 xe nhập khẩu về nước vào năm 2009. Trong đó, đa số xe nhập khẩu đều được các doanh nghiệp mua từ các đại lý ở nước ngoài rồi nhập khẩu về để bán lại.

Chính vì vậy, Thông tư 20 đã được các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô chính hãng vô cùng ủng hộ và đánh giá rất cao. Tuy nhiên, vào ngày mai, Thông tư này đã hết hiệu lực, nguy cơ thị trường bị xáo trộn là rất lớn nếu không có bất kỳ văn bản nào thay thế.

Hiện nay, đã có rất nhiềucác doanh nghiệp sản xuất lắp ráp ô tôtrong nước và doanh nghiệp nhập khẩu ô tô chính hãng, các hiệp hội doanh nghiệp cùng có văn bản kêu cứu trình lên Thủ tướng Chính phủNguyễn Xuân Phúc.

Trong văn bản số 062700/2016/VAMA ngày 27.6.2016, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô (VAMA) cho rằng nên duy trì Thông tư 20 do ô tô là sản phẩm phức tạp, tích hợp nhiều công nghệ cao và có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con ngườ. Kinh doanh ô tô cũng yêu cầu phải có dịch vụ chuyên nghiệp và đặc biệt lànhững lo ngại các doanh nghiệp nhập khẩu không chính hãng sẽ trốn thuế.

"Thông tư 20 hết hiệu lực, chúng tôi lo ngại về việc ai sẽ đảm bảo chất lượng xe và dịch vụ khách hàng, các chiến dịch triệu hồi, xử lý sản phẩm thải bỏ… sẽ có thể bị bỏ ngỏ nếu Thông tư này hết hiệu lực nhưng không có văn bản thay thế, và nhà nhập khẩu không chính hãng có thể dừng hoạt động bất kỳ lúc nào", VAMA cho biết.

Theo đó, hiệp hội này đã trình lên Thủ tướng Chính phủ xin ban hành Nghị định Chính phủ thay thế cho Thông tư 20 áp dụng từ ngày 1.7.2016 để đảm bảo sự phát triển lành mạnh của thị trường và ngành công nghiệp ô tô, cũng như đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng, đảm bảo an toàn giao thông và bảo vệ môi trường.

Ngoài ý kiến của VAMA, các đơn vị nhập khẩu ô tô chính hãng khác như: Thaco, BMW, Renault, Maserati, Audi, Rolls-Royce, Subaru cũng như Hiệp hội doanh nghiệp Đức, doanh nghiệp châu Âu…đều có ý kiến về những tác động xấu của thị trường ô tô nếu không có quy định nào siết chặt thị trường nhập khẩu như Thông tư 20 hiện nay. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này đềuđồng thuận xin duy trì Thông tư 20.