Nông dân ở Bắc Mỹ đã phát hiện nồng độ độc tố vomitoxin đang tăng trong vụ thu hoạch bắp năm nay. Hiện tượng này càng làm cho “thương tích” của nhà nông hoạn nạn trong thương chiến Mỹ- Trung sâu thêm. Hoạn nạn đó gồm xuất khẩu đậu nành trì trệ, giá cả cây trồng đi xuống.
Vomitoxin gây bệnh cho gia súc và cũng có thể gây bệnh cho người và vật nuôi. Những người mua bắp có thể từ chối hàng hóa hoặc phạt nông dân đối với các chuyến hàng chứa mầm bệnh.
Nhiều ca hơn bình thường xảy ra ở cây bắp vì thời tiết ẩm ướt mùa thu này khiến nấm phát triển trong khi tiến độ thu hoạch bị trễ, chuyên gia chất lượng ngũ cốc Đại học bang Iowa Charles Hurburgh nói hôm 5/11.
Khoảng 3/4 sản lượng bắp được sử dụng trong nước để nuôi gia súc, chế biến ethanol và một loại sản phẩm phụ – bột bắp sấy khô làm thức ăn cho động vật. Tuy nhiên, những nhà sản xuất gia súc và ethanol cần phải pha trộn bắp có chứa vomitoxin với bắp không phù hợp để chăn nuôi khi nồng độ độc tố cao.
“Heo không thích mùi vị đó. Chúng sẽ bị chết đói chớ không ăn thứ bắp ấy,” theo lời thanh tra ngũ cốc bang Indianan Doug Titus, công ty Titus Grain Inspection có phòng thí nghiệm tại hãng Andersons – một công ty xử lý cây trồng, và công ty năng lượng Valero Energy.
Lo ngại về chất lượng diễn ra khi thu nhập nông nghiệp của Mỹ sụt giảm một nửa trong năm năm qua và do thương chiến leo thang làm giảm mạnh nhu cầu đậu nành, sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu giá trị nhất của Mỹ sang Trung Quốc, và thường được quay vòng bằng bắp.
Công ty Smithfield Foods của Tập đoàn WH, hãng sản xuất thịt heo lớn nhất thế giới đã phát hiện vomitoxin trong bắp ở hai bang Iowa và Nebraska, một vấn đề không bình thường, một nguồn tin thông thạo tình hình cho biết.
Công ty này nuôi heo bằng bắp, đã không phản ứng trước yêu cầu thông tin của báo chí.
Cục Quản lý thực-dược phẩm Mỹ cho phép nồng độ vomitoxin lên đến một phần triệu (ppm) trong thức ăn người và vật nuôi và yêu cầu nồng độ dưới năm ppm trong ngũ cốc dành cho heo, 10 ppm cho gà và bò sữa. Đàn bò có thể chịu được nồng độ độc tố tới 30ppm.
Công ty Andersons đóng trụ sở tại Ohio cảnh báo nông dân giao bắp cho một nhà máy ethanol ở Albion, Michigan bị nhiễm vomitoxin trên 5ppm sẽ bị từ chối.
Các nhà máy ethanol ở Michigan và Ohio cũng test bắp giao xem có nhiễm độc hay không và phạt tiền nông dân nếu họ giao hàng nhiễm nồng độ quá cao, một đại lý ngũ cốc ở Michigan cho biết.
Ở vùng nông thôn phía bắc bang New york, nông dân đang nuôi bò sữa bằng thức ăn xay, một sản phẩm phụ của bột mì, thay vì bắp bị nhiễm độc, theo một nhà môi giới thức ăn ở đó. Giá thức ăn xay tăng khoảng 5USD/tấn đối với các xe tải ở Buffalo, bang New York hôm 5/11.
Bắp nhiễm độc đã lan sang biên giới Canada. “Tôi đã nhấn nút dừng khẩn cấp ở tỉnh Ontario, Canada,” theo lời Max Hawkins, một nhà dinh dưỡng học ở công ty Alltech chuyên cung cấp thức ăn chăn nuôi.
Alltech đã test 45 mẫu bắp thu hoạch năm nay vào ngày 2/11 và phát hiện 80% bị nhiễm vomitoxin, Hawkins cho biết. Đó là mới ở mức trung bình Hawkins dự kiến xét nghiệm thêm sẽ bộc lộ vấn đề nghiêm trọng hơn. Nhiều mẫu chưa được kiểm tra và mưa làm chậm tiến độ thu hoạch. Đến 10/11 mới thu được 76%. “Tình hình sẽ tồi tệ hơn nữa,” Hawkins nói.
Trần Bích(Reuters)