Các địa phương phải rà soát lại danh mục các dự án, tránh đầu tư dàn trải, manh mún, làm lãng phí nguồn lực, giảm hiệu quả đầu tư, tốn thời gian thực hiện quy trình thủ tục, gây rủi ro về công tác cán bộ.
Đây là tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, được Phó thủ tướng Trần Lưu Quang quán triệt tại Hội nghị trực tuyến với 14 tỉnh vùng trung du và miền núi phía bắc về kết quả thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia và nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới.
Theo Báo cáo tổng hợp của Bộ KH-ĐT, về xây dựng hành lang pháp lý, để thực hiện các chương trình, các địa phương trong vùng phải ban hành văn bản quản lý, điều hành theo thẩm quyền đối với 11 nội dung, trong đó có 6 nội dung bắt buộc, 5 nội dung các địa phương ban hành tùy theo tình hình thực tế.
Tuy nhiên, đến nay, hệ thống khung chính sách vẫn chưa hoàn thiện, còn tâm lý e ngại rủi ro và đợi chờ hướng dẫn cụ thể của cơ quan cấp trên nên công tác giải ngân vẫn còn hạn chế.
Một số địa phương phản ánh rằng đã có văn bản hướng dẫn của Trung ương nhưng có nội dung chồng chéo, có nội dung hướng dẫn chưa rõ ràng, thậm chí có nội dung chưa được hướng dẫn hoặc hướng dẫn chưa phù hợp với thực tiễn địa phương và các quy định hiện hành.
Các tỉnh trong vùng có tổng cộng 111 kiến nghị, đề xuất thuộc trách nhiệm trả lời của 13 bộ, cơ quan Trung ương, trong đó có việc sớm hoàn tất ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện các chương trình, dự án; sớm sửa đổi những nội dung chồng chéo, chưa rõ trong các văn bản hướng dẫn đã ban hành, bảo đảm tính khả thi.
Tỉnh Lào Cai, kiến nghị Chính phủ xem xét chỉ giao cho UBND cấp tỉnh xây dựng và phê duyệt danh mục định hướng như hướng dẫn xây dựng dự án (tương tự như hướng dẫn tại Điều 18 Thông tư số 02/2022/TT-UBDT). Trên cơ sở danh mục định hướng, thì phân cấp cho cấp huyện lựa chọn đơn vị chủ trì liên kết, thẩm định dự án, phê duyệt dự án và triển khai thực hiện dự án bảo đảm tính thời vụ, giảm thủ tục hành chính và tính chủ động cho cơ sở.
Tỉnh Phú Thọ kiến nghị giao cho UBND cấp tỉnh tự phê duyệt đối với danh mục loại dự án áp dụng cơ chế đặc thù có quy mô nhỏ, tổng mức đầu tư dưới 5 tỷ, kỹ thuật không phức tạp do các xã quản lý trên cơ sở nội dung đầu tư của các chương trình mục tiêu quốc đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Tỉnh Sơn La đề nghị Bộ KH&ĐT tham mưu cho Chính phủ xem xét, bổ sung Nghị định số 27/2022/NĐ-CP nội dung quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND các cấp (tỉnh, huyện, xã) trong việc phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công của các chương trình mục tiêu quốc gia.
Một số địa phương kiến nghị cấp có thẩm quyền cho phép chuyển vốn sự nghiệp của địa phương chưa giải ngân năm 2022 sang năm 2023; thông báo mức vốn sự nghiệp hoặc giao dự toán thực hiện các chương trình theo giai đoạn để các địa phương chủ động hơn trong tổ chức thực hiện…
Kết luận hội nghị, Phó thủ tướng đánh giá cao, biểu dương các tỉnh trong vùng, dù còn điều kiện còn rất khó khăn, đã rất nỗ lực, trách nhiệm trong tổ chức triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, đạt tỉ lệ giải ngân bình quân trên 40,54%, cao hơn so với mức bình quân chung của cả nước (37,73%) và của 5 tỉnh Tây Nguyên (34,77%) tính đến ngày 31.12.2022.
Ghi nhận ý kiến của các địa phương trong vùng, Phó thủ tướng giao các bộ, ngành Trung ương tổng hợp đầy đủ ý kiến từ địa phương sau 3 hội nghị với các vùng trên cả nước để chuẩn bị cho hội nghị của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia dự kiến được tổ chức vào cuối tháng 2, đầu tháng 3.
Đối với những vấn đề còn có ý kiến khác nhau, Phó Thủ tướng giao Ủy ban Dân tộc, Bộ LĐTB-XH, Bộ NN-PTNT - 3 cơ quan chủ trì 3 chương trình mục tiêu quốc gia chủ động phối hợp với các ban, bộ, ngành, địa phương liên quan để giải quyết theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Đối với các địa phương, Phó thủ tướng yêu cầu tập trung ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn được giao theo thẩm quyền; tăng cường phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm trong giải quyết những khó khăn, vướng mắc cụ thể vì cùng một mặt bằng pháp lý vẫn có những địa phương đạt tỉ lệ giải ngân rất cao.
Theo Phó thủ tướng, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là các địa phương phải rà soát lại danh mục các dự án, tránh đầu tư dàn trải, manh mún, gây lãng phí nguồn lực, giảm hiệu quả đầu tư, tốn thời gian thực hiện quy trình thủ tục, rủi ro về công tác cán bộ.
Phó thủ tướng giao Bộ KH-ĐT, cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản chỉ đạo nhắc nhở chi tiết từng việc của từng bộ, ngành, địa phương phải hoàn thành với thời gian cụ thể.