Hiệu ứng Elon Musk: Tỷ phú công nghệ đã giúp ông Trump giành chiến thắng như thế nào?

Theo Al-jazeera, không chỉ là một nhà tài trợ mạnh mẽ, Musk còn là cố vấn chiến lược, tận dụng nền tảng truyền thông xã hội X (trước đây là Twitter) để truyền tải các thông điệp của phong trào Make America Great Again (MAGA, làm nước Mỹ vĩ đại trở lại).

Người hỗ trợ đắc lực

Khi Tổng thống Trump tự tin tuyên bố "chiến thắng vĩ đại" của mình trước công chúng tại West Palm Beach, Florida, ông không quên bày tỏ lòng biết ơn đối với "ngôi sao lớn" Elon Musk. Sự xuất hiện của ông Musk không chỉ là một nhân vật nổi bật trong nền công nghệ, mà còn là đồng minh quan trọng giúp ông Trump khẳng định chỗ đứng trong chính trường Mỹ.

Tỷ phú Musk đã thể hiện vai trò của mình không chỉ qua số tiền tài trợ mà còn ở sức ảnh hưởng sâu rộng. Ông đã trở thành một "cánh tay đắc lực" trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump, đổ hàng trăm triệu USD và tận dụng các công cụ công nghệ để tạo ra một phong trào mạnh mẽ trên nền tảng mạng xã hội. Qua hành động đó, ông Musk đã khẳng định mình là một nhân tố không thể thiếu cho sự trỗi dậy của ông Trump.

Tài trợ hàng triệu đô cho ông Trump

Các khoản đóng góp từ giới tỷ phú không còn là điều xa lạ trong chính trường Mỹ, nhưng khoản quyên góp khổng lồ từ ông chủ Tesla cho chiến dịch của ông Trump đã làm nổi bật vai trò to lớn của ông. Theo dữ liệu từ Ủy ban Bầu cử liên bang Mỹ (FEC), ông Musk đã tài trợ khoảng 132 triệu USD cho các đảng viên Cộng hòa và trực tiếp đóng góp hàng chục triệu USD cho chiến dịch của ông Trump. Số này gồm 43,6 triệu USD và 75 triệu USD góp cho Ủy ban Hành động chính trị (PAC) - cỗ máy vận động chính của ông Trump, do chính Musk sáng lập.

Bên cạnh đó, vị tỷ phú còn thực hiện một chương trình gây quỹ gây tranh cãi tại các bang dao động. Ông Musk đã khuyến khích cử tri ký vào bản kiến nghị ủng hộ Tu chính án thứ nhất và thứ hai của Hiến pháp Mỹ, với lời hứa sẽ trao thưởng 1 triệu đô la mỗi ngày cho những người tham gia. Mặc dù chương trình này gây tranh cãi về tính hợp pháp và phải đối mặt với nhiều khiếu kiện, nó vẫn tiếp tục được triển khai, cho thấy khả năng của Musk trong việc tận dụng các chiêu thức gây quỹ và điều hành chiến dịch một cách độc đáo và mạnh mẽ.

Sức mạnh của X

Trước đây, Musk từng được biết đến là một người có khuynh hướng tự do, ủng hộ các chính sách năng lượng tái tạo và thậm chí đã bỏ phiếu cho Tổng thống Joe Biden vào năm 2020. Tuy nhiên, khi ông tiếp quản Twitter (nay là X) vào năm 2022, hình ảnh và quan điểm chính trị của Musk đã có sự chuyển biến rõ rệt. Ông đã tuyên bố X sẽ trở thành một nền tảng "trung lập về chính trị".

Ông khẳng định mục tiêu của mình là biến X thành một “diễn đàn cho tất cả mọi người,” nơi mà sự đa dạng về tư tưởng được tôn trọng và các cuộc thảo luận về chính trị, từ cả hai phe Cộng hòa và Dân chủ, đều có thể diễn ra công khai. Musk đã nhấn mạnh rằng các quyết định quản lý của ông, bao gồm việc khôi phục nhiều tài khoản bị cấm trước đây, chỉ nhằm tạo ra một môi trường tự do ngôn luận, chứ không phải để ủng hộ hay thiên vị bất kỳ bên nào.

Sau khi tiếp quản X, ông Musk đã sa thải hàng loạt nhân viên chịu trách nhiệm kiểm duyệt đối với thông tin sai lệch, khôi phục hơn 62.000 tài khoản bị cấm trước đây, bao gồm cả tài khoản của ông Donald Trump. Việc mở lại tài khoản của ông Trump, vốn bị đình chỉ sau vụ tấn công Đồi Capitol (tòa nhà quốc hội Mỹ) ngày 6.1.2020, đã gây ra nhiều tranh cãi và cho thấy Musk sẵn sàng sử dụng nền tảng của mình để khuếch đại các thông điệp chính trị từ phe MAGA.

Tuy nhiên, trước những chỉ trích cho rằng X đang nghiêng về phe Cộng hòa, Musk và đội ngũ X vẫn khẳng định lập trường trung lập của nền tảng. Ông Musk cho rằng các thay đổi của X chỉ đơn thuần nhằm tạo điều kiện để mọi quan điểm được thể hiện, bao gồm cả các ý kiến trước đây bị hạn chế. Những người ủng hộ ông Musk cho biết việc khôi phục các tài khoản cấm là cách để đảm bảo tính đa chiều của nền tảng, cho phép cả quan điểm bảo thủ và tự do cùng được hiện diện, qua đó giúp cử tri Mỹ có góc nhìn toàn diện hơn trước khi ra quyết định.

Thêm vào đó, tỷ phú Musk cũng nhấn mạnh rằng việc kiểm soát thông tin cần có ranh giới hợp lý để không vi phạm quyền tự do ngôn luận của người dân Mỹ. Mặc dù các động thái của ông bị xem là ủng hộ phe Cộng hòa, Musk khẳng định rằng X không phải là cơ quan tuyên truyền của bất kỳ đảng phái nào. Thay vào đó, mục tiêu của X là cung cấp một môi trường công bằng, nơi mọi thông tin và quan điểm đều có thể được xem xét và đánh giá, không bị kiểm duyệt hoặc thao túng theo hướng có lợi cho một phe phái chính trị cụ thể.

Mối liên minh Musk - Trump

Sự đồng điệu về tư tưởng và động cơ giữa hai ông Musk và Trump là một yếu tố quan trọng thúc đẩy liên minh của họ. Trước đây, mối quan hệ giữa họ không hề tốt đẹp, khi Musk từng gọi ông Trump là một "nghệ sĩ nhảm nhí" và cả hai người đều đã lời qua tiếng lại với nhau. Tuy nhiên, qua thời gian, Musk dần dịch chuyển quan điểm chính trị của mình sang cánh hữu, đồng thời đồng hành cùng ông Trump trong các chiến dịch tranh cử.

Ông Musk thậm chí từng bất đồng với chính phủ Mỹ dưới thời ông Biden khi chính phủ yêu cầu đóng cửa các nhà máy Tesla trong đại dịch COVID-19. Vào thời điểm đó, ông Musk đã quyết định mở lại nhà máy của mình và tuyên bố sẵn sàng chấp nhận bị bắt giữ. Sự kiện này đã tạo động lực để ông Musk tìm kiếm các liên minh với những lãnh đạo có cùng quan điểm như ông Trump.

Sự thay đổi quan điểm của ông Musk còn được cho là xuất phát từ các vấn đề cá nhân. Vào năm 2022, một trong những người con của Musk công khai chuyển giới, từ bỏ quan hệ với ông, và điều này khiến ông Musk bắt đầu lên án phong trào "woke" (khuyến khích mọi người nhận thức rõ hơn về các vấn đề như phân biệt chủng tộc, nữ quyền, LGBT…) mà ông cho là "vi rút tâm trí". Kể từ đó, ông Musk đã công khai ủng hộ các chính sách bảo thủ và tìm kiếm các nhà lãnh đạo cùng chí hướng để xây dựng các mối quan hệ chiến lược.

Tận dụng nền tảng X để thu hút sự ủng hộ của nam giới trẻ tuổi

Cả ông Musk và Tổng thống Trump đều nhận thấy sự bất mãn trong giới trẻ nam Mỹ, đặc biệt sau phong trào #MeToo (chống quấy rối tình dục, khuyến khích nạn nhân lên tiếng và thay đổi nhận thức xã hội về bạo lực tình dục) và các tranh cãi về "tính nam độc hại". Cảm giác bị kỳ thị và thiếu công bằng của một số nam giới trẻ đã trở thành nguồn cảm hứng để Musk và chiến dịch của ông Trump khai thác và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của mình.

Những podcast nổi tiếng như "Joe Rogan Experience" đã trở thành kênh trung gian giúp cả ông Musk và ông Trump thu hút sự chú ý từ các khán giả nam giới trẻ. Rogan, một người có sức ảnh hưởng lớn trong giới nam giới trẻ Mỹ, đã công khai ủng hộ ông Trump sau khi phỏng vấn tỷ phú Musk, tạo ra một phong trào "thì thầm với anh em" ủng hộ Trump. Kết quả là, số lượng nam giới trẻ tuổi từ 18 đến 24 tuổi ủng hộ Trump đã tăng mạnh trong các cuộc thăm dò gần đây.

Tóm lại, sự hợp tác giữa hai ông Musk - Trump không chỉ là một liên minh về mặt chính trị mà còn là sự kết hợp đầy chiến lược giữa một tỷ phú công nghệ và một chính trị gia có tầm ảnh hưởng. Musk không chỉ sử dụng tài sản và ảnh hưởng của mình để thúc đẩy chiến dịch của Trump, mà còn tận dụng nền tảng X làm công cụ tuyên truyền mạnh mẽ. Thông qua đó, ông Musk không chỉ góp phần lớn vào chiến thắng của Trump mà còn củng cố hình ảnh của mình trong thời đại kỹ thuật số.