Viện KSND tối cao vừa ra cáo trạng truy tố các bị can Phan Bá Tòng (SN 1974, tức Tòng “Thiên mã”), Giám đốc Công ty Thiên Mã tại khu công nghiệp Trà Nóc II. Ông Tòng từng được xem là đại gia thủy sản ở miền Tây.
Cùng bị truy tố với ông Tòng là Trần Thị Diễm (48 tuổi, nguyên Kế toán trưởng Công ty Thiên Mã) về “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Ngoài raNguyễn Thị Mai (61 tuổi, nguyên Trưởng phòng Tín dụng xuất khẩu,Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) Chi nhánh Cần Thơ), Lâm Chí Công (42 tuổi, nguyên Phó phòng Tín dụng xuất khẩu,VDB Cần Thơ) và Huỳnh Thanh Trúc (38 tuổi, nguyên cán bộ tín dụng,VDB Cần Thơ) cũng bị truy tố về tội“Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Trong vụ án này, cơ quan điều tra xác định ông Lương Quang Minh - nguyên Giám đốc VDB Cần Thơ, là người trực tiếp chỉ đạo, quyết định và ký các hợp đồng tín dụng, giải ngân cho Công ty Thiên Mã vay, phải chịu trách nhiệm chính trong việc cố ý làm trái các quy định cho vay, gây hậu quả… Tuy nhiên, do ông Minh đã chết nên không truy cứu trách nhiệm hình sự.
Còn đối với các cá nhân khác tại Công ty Thiên Mã, trong đó có vợ của bị can Tòng, cơ quan CSĐT xác định đã thực hiện theo sự chỉ đạo của Tòng “Thiên mã” lập và ký các phiếu mua, nhập cá nguyên liệu khống… Do Tòng “Thiên mã” cam kết bằng văn bản sẽ chịu mọi trách nhiệm về việc chỉ đạo, nếu không làm sẽ bị đuổi việc nên họ phải thực hiện. Cơ quan CSĐT cho rằngcác cá nhân này là nhân viên, bị phụ thuộc, buộc thực hiện theo sự chỉ đạo và không được hưởng lợi gì nên không xem xét xử lý hình sự...
Theo cáo trạng, trong quá trình vay vốn tín dụng xuất khẩu tại VDB Cần Thơ, Phan Bá Tòng - Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu thủy sản Thiên Mã đã sử dụng tiền vay tại 13 khế ước nhận nợ của hợp đồng tín dụng xuất khẩu hạn mức số 02/2009 để trả cho các khoản nợ tại các ngân hàng khác, sử dụng tiền vào mục đích cá nhân.
Sau đó, Tòng “Thiên mã” chỉ đạo Kế toán trưởng là Diễm cùng một số nhân viên Công ty Thiên Mã dùng các thủ đoạn gian dối như lập giả báo cáo kết quả kinh doanh các năm 2009, 2010 từ lỗ trên thực tế thành có lãi. Sau đó, họ tạo dựng các hợp đồng, chứng từ mua bán cá nguyên liệu khống để chứng minh mục đích sử dụng vốn vay, tạo ra tài sản đảm bảo hình thành từ vốn vay để lập hồ sơ đề nghị vay vốn và đề nghị tiếp tục giải ngân tại VDB Cần Thơ nhằmchiếm đoạt, sử dụng cho các mục đích cá nhân, trả nợ…
Với thủ đoạn trên, Tòng“Thiên mã” đã chiếm đoạt hơn 147,3 tỉ đồng vay gốc của VDB Cần Thơ. Cơ quan chức năng xác định Tòng “Thiên mã” là người có vai trò chính trong vụ án.
Đối với bị cáo Diễm, cơ quan chức năng xác định với vai trò Kế toán trưởng đã tích cực thực hiện sự chỉ đạo của Tòng “Thiên mã”, trực tiếp lập giả báo cáo kết quả kinh doanh từ lỗ thành lãi; ký duyệt Kế toán trưởng trên các chứng từ, bảng biểu lập khống trong các hồ sơ xin vay, hồ sơ xin giải ngân để Tòng “Thiên mã” vay vốn tại VDB Cần Thơ.
Ngoài ra, Diễm cũng được xác định giúp sức đắc lực cho Tòng “Thiên mã” thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại VDB Cần Thơ.
Đặc biệt, cáo trạng cũng xác địnhTòng “Thiên mã” và Diễm còn phải chịu liên đới chịu trách nhiệm dân sự đối với số tiền lãi phát sinh từ số tiền hơn 147,3 tỉ đồng nói trên đã chiếm đoạt là hơn 219,5 tỉ đồng (tính đến ngày 31.3.2016).
Còn các bị can Mai, Công, Trúc là những người có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thẩm định, xét duyệt, đề xuất cho Công ty Thiên Mã vay theo 2 khế ước nhận nợ… không làm đúng theo quy địnhdẫn đến hậu quả để bị can Tòng, Diễm chiếm đoạt hơn 147 tỉ đồng không có khả năng thu hồi cho VDB Cần Thơ.
Từ những kết luận trên, cáo trạng của Viện KSND tối cao truy tố Phan Bá Tòng tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại điểm a, khoản 4, điều 139 BLHS năm 1999. Trong đó, khoản 4 quy định chiếm đoạt tài sản có giá trị tài sản từ 500 triệu đồng trở lên bị phạt tù từ 12 - 20 năm hoặc tù chung thân.
Các bị can Mai, Công, Trúc bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 3, điều 165 BLHS năm 1999, có khung hình phạt từ 10 - 20 năm.
Thanh Vinh