Ông Nguyễn Văn Tân- Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) đã lo ngại trước tình hình mức sinh thay thế hiện nay của các cặp vợ chồng ở TP.HCM quá thấp, bởi chính họ sợ ảnh hưởng tới cơ hội việc làm.
Tại lễ mít tinh kỷ niệm ngày dân số Việt Nam (26.12) diễn ra hôm 23.12, ông Nguyễn Văn Tân đưa ra con số mức sinh thay thế hiện nay ở TP.HCM rất thấp, chỉ có 1,39 con/cặp vợ chồng, trong khi đó mức sinh trung bình của cả nước hiện nay là 2,1 con/cặp vợ chồng.
Với mức sinh thay thế như vậy, TP.HCM có mức sinh thay thế tương tự ở các nước phát triển như Tây Ban Nha, Ý… Nếu mức sinh này kéo dài, tình trạng già hóa dân số, thậm chí là siêu già sẽ rất nhanh, cơ cấu “dân số vàng” sẽ mất đi, lực lượng lao động ngày càng giảm, TP.HCM sẽ đối mặt với nhiều hệ lụy khác.
Theo phân tích của ông Tân, mức sinh thay thế của các cặp vợ chồng ở TP.HCM thấp so với cả nước không chỉ do tác động của văn hóa, lối sống, nếp suy nghĩ của nhiều người mà còn do tác động của việc chăm sóc con cái đối với các cặp vợ chồng.
“Việc sinh con của nhiều cặp vợ chồng ở TP.HCM đang lấy đi của họ rất nhiều cơ hội việc làm, vì thế nhiều cặp vợ chồng không muốn sinh nhiều con. Khi mức sinh đã giảm xuống, muốn quay trở lại như ban đầu là một điều cực kỳ khó khăn. Rất may, đến thời điểm này, mức sinh thay thế thấp chỉ ở TP.HCM, chứ lan sang nhiều địa phương khác sẽ rất nguy, tình hình dân số Việt Nam sẽ báo động”, ông Tân chia sẻ.
TP.HCM là trung tâm kinh tế của nước, thu hút rất đông người lao động đến đây làm việc, nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất mở ra cũng như thu hút một lượng lớn sinh viên từ khắp mọi miền đất nước về đây học tập.
Do đó, ông Tân cho rằng việc giúp cho các đối tượng trên tiếp cận được các dịch vụ chăm sóc sức khỏe là điều cực kỳ khó khăn, nhất là giúp cho các nữ công nhân tiếp cận được với dịch vụ sức khỏe tiền sinh sản.
Dân số TP.HCM đang mất dần cơ cấu “dân số vàng”, đang tiến tới tình trạng già hóa dân số, điều này đồng nghĩa với việc TP.HCM sẽ phải tạo thêm sân chơi cho người cao tuổi. Nhưng với một thành phố đất chật người đông như TP.HCM, ra đường còn không có chỗ chen chân thì lấy đâu làm nơi sinh hoạt, vui chơi cho người cao tuổi.
Theo Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, việc tìm kiếm một nơi sinh hoạt, giải trí cho người cao tuổi ở TP.HCM trong vòng 5 năm nữa sẽ là một bài toàn không hề dễ dàng.
Do đó, ông Tân đề nghị ngành dân số - kế hoạch hóa gia đình TP.HCM phải tập trung nâng cao chất lượng dân số, tăng số lượng phụ nữ được tầm soát trước khi sinh; đặc biệt là không để mức sinh thay thế như hiện nay giảm xuống và tìm cách nâng mức sinh thay thế lên.
Hồ Quang
