Nhạc Metal: Khó nghe nhưng nghe rồi khó bỏ

Nhạc metal hay được biết đến chính thức là heavy metal, là một thể loại phụ của nhạc rock phát triển vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970. Nguồn gốc của nó được tìm thấy phần lớn ở Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Là một nhánh phụ của nhạc rock, heavy metal nổi bật về âm lượng, sức mạnh và tốc độ. Ở Việt Nam có rất nhiều nghệ sĩ trẻ theo đuổi loại nhạc này và Trung Loki là 1 trong số đó. Tuy nhiên, nếu chỉ có đam mê thôi thì chưa đủ, để có thành công như ngày hôm nay anh đã phải trải qua vô vàn khó khăn, thử thách. Một Thế Giới đã có buổi trò chuyện với rocker Trung Loki để cùng anh khám phá thể loại nhạc đầy lôi cuốn này.

Chào Trung Loki, rất vui khi được cùng anh trao đổi trong buổi phỏng vấn này. Trước hết, anh có thể cho độc giả Một Thế Giới biết sự khác biệt giữa metal với những thể loại âm nhạc khác trên thị trường hiện nay?

Nhạc rock thì có lẽ đại chúng đều biết rồi. Metal là hình thái nặng hơn của rock, và sau nhiều năm đã dần như tách khỏi nhánh mẹ và tự mình phát triển ra rất nhiều nhánh con khác từ những năm 80. Hiện tôi đang chơi trong 7 nhóm nhạc gồm: Brutore – brutal death metal, Butchery – death metal, Obsess – thrash metal, Rot – black metal, Wừu - grindcore, Mundane – simple death metal, Unkilled – prog/melodic metal. 3 nhóm cũ tôi từng tham gia là End Of Road – melodic death metal, Disgusted – death metal và Atmosphere – thrash metal. Tất cả đều là những nhóm chơi nhạc theo khuynh hướng “nặng” với những câu guitar riff crushing nhanh, tốc độ, trống dồn dập kiểu blastbeat, double kick, bass với overdrive và tiếng vocal cực trầm đục hoặc gào thét chói tai. Với đa số người Việt, những thể loại này khá khó nghe, nhưng đó là cảm giác ban đầu, một khi bạn đã quen và dần thích nghi thì metal sẽ dễ dàng đi vào sâu trong tâm thức bạn, đánh thức những cung bậc cảm xúc trong tâm hồn bạn.

Người ta nói metal là loại nhạc cuồng loạn, điều này có đúng không?

Đây vốn là thể loại nhạc rất mạnh mẽ, ồn ào và có một chút cuồng loạn của tuổi trẻ. Nội dung gần như không hề nói gì về tình yêu đôi lứa như nhạc pop hay những màn dizz nhau của nhạc rap. Extreme metal khá “gây sốc” với ca từ thô ráp, thẳng thắn về những chủ đề mà ban nhạc cảm thấy bức xúc hoặc thậm chí lên án kịch liệt với những điều trái tai gai mắt trong xã hội hiện nay, hát về những điều còn trong u tối như bản ngã, bạo lực hay đôi lúc có xen kẽ một chút yếu tố rùng rợn... Nhưng có phim tình cảm thì cũng có phim kinh dị, “món ăn” chúng tôi mang lại tuy không thuần túy là một bữa cơm gia đình nhưng nó là điều cần thiết đã có từ lâu trên bàn tiệc âm nhạc thế giới.

Theo anh, những khó khăn khi theo đuổi thể loại nhạc này ở VN là gì?

Tôi đã chứng kiến đủ mọi cung bậc của sự phát triển metal tại Việt Nam cũng như sự thăng trầm của các metalhead (những người nghe và chơi nhạc metal). Nếu làn sóng đầu tiên của rock Việt là những Atomega, Da Vàng, Steel Owl, Little Wings, Bức Tường… thì tôi thuộc làn sóng thứ 2 với sự manh nha của metal, bắt đầu từ năm 2003 khi ra demo đầu tay với Deletion cùng các anh em khác từ các ban Polar Lost, God Father, Atmosphere, Cancele… Chúng tôi đã có một tuổi trẻ tươi đẹp với một lượng fan ủng hộ khá lớn thời bấy giờ cùng sự hỗ trợ của 2 anh Thạnh Quốc Bảo (Câu lạc bộ RFC) và ngay sau đó là anh Nguyễn Duy Hải (Câu lạc bộ SRC). Việc hai CLB này tạm dừng hoạt động đánh dấu sự ra đời của X-metal và sau đó cũng là giai đoạn thoái trào dần của metal.

Những ngày đầu muôn vàn khó khăn vì riêng khoản nhạc cụ, chúng tôi cũng không thể tìm được những cây đàn hay hộp tiếng mình cần có dù có đủ tiền để mua. Âm thanh luôn là vấn đề lớn thời bấy giờ, những màn đứt loa hay cháy amp là chuyện thường thấy với một công suất lớn như vậy. Hiện nay thì vấn đề đó đã tạm thời được khắc phục. Việc thu âm cũng rất khó khăn vì trước năm 2007 hầu như không có studio nào làm nhạc rock/metal cả. Đích thân tôi phải bắt đầu xây dựng một studio riêng để làm dòng nhạc này. Kiến thức để produce nó cũng là một quá trình. Chưa kể khâu sáng tác là một vấn đề nan giải. Để viết một ca khúc pop đơn giản bạn chỉ cần một vòng hòa thanh ba đến bốn hợp âm, hoặc chỉ việc dùng các sampler, tôi không có ý so sánh ở đây, nhưng metal lại là một câu chuyện khác. Một nhóm nhạc năm thành viên phải phối hợp hài hòa với nhau trong một bản nhạc khá phức tạp hơn với những câu riff và solo lắt léo ở một tempo từ khá nhanh đến cực nhanh. Chúng tôi phải tập luyện khá nhiều với nhau trước mỗi show diễn.

Xin phép cho hỏi một vấn đề hơi tế nhị là tiền đâu để theo đuổi đam mê, bởi có thực mới vực được đạo mà?

Kinh phí cũng là vấn đề lớn khi nhắc đến sự phát triển. Hầu như chẳng ai muốn đầu tư vào dòng nhạc này vì theo họ nó khó nghe, không đạt được số đông thị hiếu, không thu lại lợi ích quảng cáo. Có lẽ họ chưa đưa từ khóa “metal” vào khung tìm kiếm để thấy được sự rộng lớn với hàng trăm triệu người yêu thích nó như thế nào trên thế giới nói chung. Chính vì vậy, tôi phải liên tục bỏ tiền túi ra bù lỗ và đầu tư cho các hoạt động của mình từ 15 năm nay. Hiện chỉ có bia Rooster tài trợ cho cá nhân tôi mỗi tháng. Nhưng như vậy là không đủ vì còn hơn 16 nhóm nhạc khác mà tôi phải chăm lo trong hãng đĩa của mình. Giá như có những nguồn tài trợ cho hai tổ chức, thì hoạt động của chúng tôi sẽ mạnh hơn, quy mô hơn và anh em sẽ có thể thoải mái hơn khi chơi nhạc. Diễn live show festival ngoài trời là mong ước của chúng tôi bấy lâu nay.

Khó khăn vậy thì tương lai nào cho metal tại Việt Nam?

Tôi đang xây dựng một thế hệ kế thừa tiếp theo. Chúng tôi đang tìm cách thu nhận những em còn trẻ thích chơi metal lại và đào tạo chuyên môn, phối hợp thành ban nhạc, sáng tác, tập luyện và cho các em biểu diễn cùng những nhóm cựu trào và đương thời để lấy kinh nghiệm. Đây là tiền đề sau sự tan rã của một số nhóm vì những vấn đề muôn thuở trong cuộc sống. Chúng tôi muốn các em được thoải mái sáng tạo và thỏa sức vẫy vùng với âm nhạc của mình. Ngoài ra Bloody Chunks đã có một số liên hệ để phân phối phát hành tại châu Âu, Mỹ và các quốc gia khác. Đây là điều cần có để thế giới biết đến nhiều hơn về nền metal còn non trẻ của chúng ta. Không quan trọng danh tiếng, nhưng việc này giúp các ban có thêm sự tự tin và sẽ nhận được những đánh giá chuyên môn từ người nghe giúp các bạn hoàn thiện hơn. Chúng tôi cũng sẽ tăng cường khâu Merch cho các artist về chất lượng album hay chất lượng áo official ngày một nâng cao.

Anh có những kế hoạch nào để thế giới biết đến metal Việt không?

Hè năm sau X-metal sẽ tổ chức tour diễn xuyên Việt đầu tiên cho các ban thuộc Bloody Chunks Records đi diễn quảng bá album mới. Giữa năm và cuối năm chúng tôi sẽ có một festival extreme vào tháng 8 và festival cuối năm với sự kiện Saigon Open Air gồm rất nhiều ban từ khắp nơi. Trong năm sau chúng tôi sẽ phát hành thêm khoảng 12 album mới cho các nhóm, đồng thời chúng tôi vẫn đang tìm kiếm thêm các ban trẻ tiềm năng để ký kết thỏa thuận gia nhập label nhằm phát triển hơn nữa độ dày và cơ cấu của cả hai công ty. Đối với nước ngoài hiện tại chúng tôi chỉ có thể tổ chức những tour nhỏ trong khu vực Đông Nam Á. Mọi hoạt động này cần một sự tập trung làm việc cao độ và một ngân sách cũng to lớn không kém.

Anh có lời khuyên nào muốn gửi đến bạn trẻ muốn theo đuổi dòng nhạc metal?

Với các bạn trẻ, tôi mong trong điều kiện tốt như bây giờ, các em hãy cứ chơi nhạc hết mình, nghe nhạc thật nhiều, bồi dưỡng kỹ thuật và thoả sức biểu diễn sát cánh cùng thế hệ đi trước. Với người nghe và hâm mộ metal, tôi mong các bạn hãy đến show diễn để xem và nếu có thể, hãy ủng hộ những artist mà các bạn yêu mến bằng những cách mà bạn muốn. Với những bạn đọc chưa biết nhiều về nhạc metal, tôi mong các bạn có cái nhìn phóng khoáng hơn về thể loại này và hãy thử tìm hiểu một chút về nó. Biết đâu metal sẽ trở thành điều gì đó còn thiếu bên trong bạn. Tôi muốn metal, thứ âm nhạc tôi yêu, có “đất sống”, đất diễn, được nhìn nhận và có một môi trường phát triển tốt hơn trong tương lai tại Việt Nam.

Cảm ơn anh về những chia sẻ. Chúc anh thành công với con đường mình đã chọn.

Trung Loki, tên thật là Nguyễn Văn Trung sinh ra tại Pleiku, Gia Lai, hiện là giám đốc của công ty Bloody Chunks Records và chủ tịch của X-Metal Group.

Bloody Chunks Records là hãng đĩa, studio thu âm lập ra từ năm 2003 nhưng đến năm 2007 mới chính thức đi vào hoạt động. Là hãng đầu tiên của Việt Nam chuyên về thể loại nhạc metal, đặc biệt là Extreme metal. Mục đích ra đời của công ty là hỗ trợ, giúp đỡ các nhóm chơi metal miền Nam và trong nước chuyên hoặc bán chuyên nghiệp, có được những album chất lượng được thu âm và phát hành cho khán thính giả trong nước cũng như ra thị trường thế giới.

Bloody Chunks phụ trách từ khâu thu âm, master sản phẩm, đến design, in ấn các sản phẩm vật lý như bản ghi âm, áo, nón, phụ kiện… gọi tắt là “Merch” cho từng nhóm nhạc tham gia vào công ty.

X-Metal Group được thành lập từ năm 2008, có nhiệm vụ tổ chức sự kiện hàng tháng cho các ban nhạc Metal biểu diễn live, giao lưu với khán giả, nâng cao kinh nghiệm, đồng thời hợp tác với các agency khắp nơi tổ chức những buổi lưu diễn ở các địa phương, trao đổi nhóm nhạc giữa các nước trong khu vực. Cả 2 hoạt động song song và hỗ trợ lẫn nhau.