Những lo lắng, kiến nghị của nhân dân gửi Quốc hội

Trình bày báo cáo kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 14, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho biết từ sau kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa 14 đến nay, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổng hợp được 3.526 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước.

Cử tri, nhân dân ghi nhận và đánh giá cao những chuyển biến tích cực, toàn diện trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, xã hội của đất nước thời gian qua. Cử tri, nhân dân phấn khởi, tin tưởng và đánh giá cao sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chuyển biến mạnh mẽ và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Bên cạnh đó, theo ông Trần Thanh Mẫn, vẫn còn nhiều vấn đề cử tri, nhân dân băn khoăn, lo lắng như: Tác động của chiến tranh thương mại giữa một số nước lớn; những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam; quan liêu, tham nhũng, lãng phí mới được ngăn chặn ở mức độ nhất định; việc giải quyết khiếu nại, tố cáo ở một số địa phương chưa triệt để, gây bức xúc trong nhân dân; biến đổi khí hậu, nước biển dâng, xâm nhập mặn gây khó khăn cho sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng sông Cửu Long; tình trạng sạt, lở bờ sông, bờ biển ngày càng nghiêm trọng; đời sống người dân ở các vùng sâuvùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn; sự phân hóa giàu - nghèo trong xã hội ngày càng gia tăng.

Công tác bảo vệ môi trường trong thời gian vừa qua đã được Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương cũng như toàn xã hội hết sức quan tâm và đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, cử tri, nhân dân phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường chậm được khắc phục. Mức độ ô nhiễm không khí tại các thành phố lớn, đặc biệt là Hà Nội, TP.HCM gây nguy hại đến sức khỏe nhân dân. Tiến độ di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường tại các đô thị rất chậm; việc xử lý của chính quyền địa phương đối với sự cố môi trường, nhất là đối với các vụ cháy, nổ còn lúng túng.

Theo Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân do Trung ương MTTQ trình bày, tại Hà Nội, số liệu từ 13 trạm quan trắc, trong thời gian từ ngày 12.9 đến ngày 29.9 cho thấy, chất lượng không khí (AQI) tại Hà Nội liên tục có những ngày nồng độ bụi PM2.5 vượt ngưỡng cho phép của QCVN 05:2013/BTNMT. Tại TP.HCM, theo số liệu từ 30 trạm quan trắc chất lượng không khí từ ngày 3.9 đến 20.9.2019 có sự gia tăng đột biến của các chất ô nhiễm như bụi lơ lửng, NO₂, SO₂, CO... trong các ngày 18 đến 20.9. Cao nhất là ngày 20.9, bụi tăng gấp 2,19 lần, NO₂ tăng 1,41 lần, CO tăng 1,4 lần. Đặc biệt ghi nhận sự gia tăng bụi mịn PM10, PM 2.5 gia tăng từ 1,9 - 2,2 lần, gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, tỷ lệ mắc bệnh liên quan đến yếu tố môi trường tăng khoảng 30%.

Theo các chuyên gia, bụi mịn PM 2.5 là loại bụi có kích cỡ nhỏ chỉ bằng 1/30 sợi tóc người và có khả năng đi sâu vào các phế nang của phổi, thậm chí là mạch máu, gây viêm nhiễm đường hô hấp và làm tăng nguy cơ tử vong ở người mắc bệnh ung thư phổi và bệnh tim. Theo số liệu thống kê của Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên -Môi trường, trung bình mỗi năm có khoảng 9.000 người tử vong vì nguồn nước ô nhiễm, trên 200.000 trường hợp phát hiện ung thư.

Chủ tịch Ủy banTrung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cũng cho hay, vụ cháy tại Công ty cổ phần Bóng đèn - Phích nước Rạng Đông sử dụng thủy ngân có độc tính cao hơn so với viên amalgam. Từ năm 2016, Công ty công bố chỉ sử dụng viên amalgam (hỗn hợp của Hg - Zn và Bismut) để sản xuất bóng đèn và khối lượng viên amalgam trong kho chứa hóa chất tầng 1 bị cháy chỉ còn vài ký. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế của Tổng cục Môi trường ngày 31.8.2019, Công ty thừa nhận toàn bộ 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy sử dụng thủy ngân lỏng (có độc tính cao hơn so với viên amalgam) với khối lượng theo tính toán của các nhà khoa học là 30 mg/bóng. Bên cạnh đó, khối lượng hóa chất còn lại trong tủ cấp đông tại khu vực bị cháy là: hơn 4,5 triệu viên amalgam với trọng lượng là 41,75kg; thủy ngân lỏng là 108,9kg, trong đó 34,3kg được bảo quản an toàn cùng với viên amalgam. Như vậy, lượng thủy ngân đã phát tán ra ngoài môi trường do sự cố cháy nổ là 15,1kg đến 27,2kg.

Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộngành liên quan và các địa phương khẩn trương di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường ra ngoài trung tâm thành phố; ngăn chặn kịp thời các nguồn gây ô nhiễm; tăng cường kiểm soát và xử lý nghiêm các hành vi xả chất thải trực tiếp ra môi trường; thông tin kịp thời về tình hình, mức độ ô nhiễm môi trường để nhân dân chủ động phòng tránh.

"Đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên -Môi trường, các bộngành có liên quan, các địa phương, trước hết là TP.Hà Nội, TP.HCM khẩn trương có giải pháp bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt; có kế hoạch, lộ trình cụ thể và kiên quyết di dời các cơ sở trong nội thành tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường, dành quỹ đất xây dựng các công trình công cộng để phục vụ đời sống của người dân, giảm tải giao thông và bảo vệ môi trường" - Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam kiến nghị.