Ông Biden lên tiếng về khả năng Mỹ cấm TikTok

"Tôi không chắc. Tôi biết tôi không có nó trên điện thoại của mình", Tổng thống Mỹ nói khi trả lời câu hỏi của phóng viên về TikTok sau khi trở về Washington D.C từ kỳ nghỉ cuối tuần ở Trại David.

Trại David là khu nghỉ dưỡng truyền thống của Tổng thống Mỹ, nằm tại vùng núi phía tây bang Maryland và cách thủ đô Washington D.C gần 100 km. Ẩn mình trong vùng núi non bang Maryland, Trại David từ lâu là nơi để các Tổng thống Mỹ nghỉ ngơi và tránh khỏi những ồn ào, ngột ngạt ở Nhà Trắng.

Trong một bức thư hôm 2.2, Thượng nghị sĩ Michael Bennet thuộc đảng Dân chủ kêu gọi giám đốc điều hành Apple và Google xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng của họ ngay lập tức, với lý do lo ngại rộng rãi rằng chính phủ Trung Quốc có thể truy cập thông tin về người Mỹ sử dụng ứng dụng này.

Đề nghị từ Michael Bennet, người trong Ủy ban Tình báo Thượng viện, nêu bật cả mối lo ngại ngày càng tăng về các rủi ro an ninh quốc gia tiềm ẩn với TikTok cũng như quyền lực của Apple và Google trong việc quyết định loại bỏ ứng dụng mà người Mỹ có thể truy cập.

Michael Bennet nói với giám đốc điều hành hai công ty rằng TikTok là duy nhất so với các nền tảng truyền thông xã hội khác vì công ty mẹ ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh, theo luật Trung Quốc sẽ phải giao dữ liệu nội bộ cho chính phủ để hỗ trợ công việc tình báo.

“Yêu cầu của Bắc Kinh làm tăng nguy cơ rõ ràng rằng Trung Quốc có thể vũ khí hóa TikTok để chống lại Mỹ, cụ thể là bằng cách buộc ByteDance giao nộp dữ liệu nhạy cảm của người Mỹ hoặc thao túng nội dung mà người Mỹ nhận được để thúc đẩy lợi ích của Trung Quốc. Những rủi ro rõ ràng này khiến TikTok trở thành mối đe dọa không thể chấp nhận được với an ninh quốc gia của Mỹ”, Michael Bennet viết.

TikTok đã nhiều lần tìm cách trấn an các nhà làm luật và quan chức Mỹ có liên quan rằng họ không lưu trữ dữ liệu người dùng Mỹ ở Trung Quốc. TikTok cũng đang đàm phán với chính phủ Mỹ về cách thức có thể giảm thiểu rủi ro an ninh quốc gia tiềm ẩn trong khi tiếp tục hoạt động tại đây.

Song đến nay, nhiều nhà làm luật vẫn chưa bị thuyết phục với việc Quốc hội đã thông qua dự luật vào cuối năm ngoái cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ. Những người khác đã đề xuất cấm hoàn toàn TikTok ở Mỹ. Các giới hạn với TikTok ở nhiều mức độ khác nhau cũng gia tăng ở một số bang và trường đại học.

Trong thư của mình, Michael Bennet trích dẫn bài viết trên trang BuzzFeed News từ năm ngoái dựa trên bản ghi các cuộc họp nội bộ cho thấy các nhân viên ở Trung Quốc tại ByteDance nhiều lần truy cập thông tin về người dùng TikTok tại Mỹ. Ông cũng trích dẫn một bài báo gần đây của trang Forbes mô tả hoạt động “làm nóng” hoặc tăng cường các video chọn lọc của TikTok để giúp chúng lan truyền.

Michael Bennet nói rằng điều đó cho thấy “khả năng rất thực tế là chính phủ Trung Quốc có thể buộc TikTok, thông qua ByteDance, sử dụng ảnh hưởng của mình để thúc đẩy lợi ích của chính phủ, chẳng hạn bằng cách điều chỉnh thuật toán để trình bày nội dung về người Mỹ nhằm phá hoại các thể chế dân chủ của Mỹ hoặc bóp nghẹt những lời chỉ trích Trung Quốc về chính sách với Hồng Kông, Đài Loan, hoặc người Duy Ngô Nhĩ”.

Brooke Oberwetter, phát ngôn viên của TikTok, cho biết trong một tuyên bố: “Thật không may, lá thư của Thượng nghị sĩ Bennet hầu như chỉ dựa vào báo cáo sai lệch về TikTok, dữ liệu chúng tôi thu thập và các biện pháp kiểm soát bảo mật dữ liệu của chúng tôi. Nó cũng bỏ qua khoản đầu tư đáng kể mà chúng tôi đã thực hiện thông qua Dự án Texas, kế hoạch được đàm phán với các chuyên gia an ninh quốc gia hàng đầu đất nước chúng tôi, để cung cấp thêm sự đảm bảo cho cộng đồng về bảo mật dữ liệu của họ và tính toàn vẹn của nền tảng TikTok”.

Apple và Google đã không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị bình luận.

Trước đó, một số nhà phân tích đã lập luận rằng vì TikTok cực kỳ phổ biến với các cử tri trẻ tuổi, có xu hướng nghiêng về đảng Dân chủ, nên chính quyền Biden có thể sẽ không muốn mạo hiểm đánh mất họ bằng cách theo đuổi lệnh cấm. Thế nhưng, các nhà phân tích cũng tin rằng tình hình có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào tình trạng mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc.

“Ở một mức độ nào đó, nó rất liên quan đến quan hệ chính phủ Mỹ - Trung. Vì vậy, nếu mối quan hệ tiếp tục xấu đi thì có thể làm tăng khả năng xảy ra một số lệnh cấm TikTok”, Mark Mahaney, nhà phân tích internet của công ty tư vấn Evercore ISI, nhận định.

Theo tờ Wall Street Journal, Shou Zi Chew - Giám đốc điều hành TikTok đã đồng ý tham dự phiên điều trần trước Ủy ban Năng lượng và Thương mại của Hạ viện Mỹ vào ngày 23.3 tới. Đây sẽ là lần đầu tiên Giám đốc điều hành TikTok xuất hiện ở một phiên điều trần của Quốc hội Mỹ và đối mặt với các chất vấn trước một ủy ban Quốc hội.

Phiên điều trần sẽ giúp các nhà làm luật Mỹ, đặc biệt là các thành viên đảng Cộng hòa, có thể giải đáp những nghi vấn về việc ByteDance cho phép chính phủ Trung Quốc truy cập dữ liệu và theo dõi người dùng Mỹ.

Bà Cathy McMorris Rodgers, Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và Thương mại thuộc Hạ viện, nhấn mạnh rằng người Mỹ cần phải được biết những hành động này ảnh hưởng thế nào đến quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu của họ.

Trước những cáo buộc, phía ByteDance đã phản bác nghi vấn trên và cho biết chính quyền Trung Quốc không có quyền kiểm soát nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp với ByteDance và TikTok.

Cũng như các nhà làm luật thuộc đảng Cộng hòa khác, bà Cathy McMorris Rodgers yêu cầu TikTok phải cung cấp thêm thông tin về những tác động của ứng dụng này với giới trẻ, trong bối cảnh những nội dung độc hại và xâm hại tình dục trẻ vị thành niên ngày càng tràn lan trên nền tảng này.

TikTok cũng cho biết qua phiên điều trần vào tháng 3, công ty sẽ làm rõ những cáo buộc và nghi vấn về nền tảng này nói riêng và ByteDance nói chung cũng như giải quyết những lo ngại về an ninh quốc gia.

Shou Zi Chew cũng nói rằng TikTok cần đầu tư nhiều hơn về việc bảo vệ thanh thiếu niên. Hiện TikTok vẫn tìm cách xoa dịu những lo ngại của giới chức và người dùng Mỹ. Shou Zi Chew cũng hy vọng sẽ có cơ hội giải quyết các vấn đề này tại phiên điều trần.

Hôm 14.12, Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua lệnh cấm ứng dụng TikTok trên thiết bị nhân viên chính phủ, đồng thời các nhà làm luật Mỹ cũng đề xuất lệnh cấm TikTok trên phạm vi toàn nước Mỹ.