Reuters dẫn lời một quan chức tiết lộ Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris chuẩn bị thăm quần đảo Palawan của Philippines.
Quần đảo nằm ở rìa Biển Đông, tiếp giáp quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Trung Quốc chiếm đóng và cải tạo phi pháp. Nếu chuyến thăm diễn ra, Phó tổng thống Harris sẽ là quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến Palawan.
Theo nguồn tin Reuters, Phó tổng thống Harris dự định gặp người dân, các nhân vật lãnh đạo tổ chức dân sự và đại diện cảnh sát biển Philippines. Chuyến thăm thể hiện cam kết của Mỹ với đồng minh Đông Nam Á trong duy trì trật tự hàng hải quốc tế, bảo vệ sinh kế trên biển, chống lại hoạt động đánh bắt trái phép.
Chuyến thăm trên sẽ đánh dấu lần thứ hai trong vòng 3 tháng Phó tổng thống Harris công du châu Á. Cả hai lần công du đều nhằm mục đích củng cố năng lực phòng thủ lẫn quan hệ đồng minh.
Ở lần công du trước, Phó tổng thống Harris chỉ trích Trung Quốc gây hấn, chèn ép láng giềng.
Trung Quốc lâu nay tuyên bố chủ quyền với phần lớn Biển Đông cùng một số vùng biển ngoài khơi Palawan. Nhưng yêu sách ngang ngược này bị Tòa Trọng tài thường trực (PCA) ra phán quyết khẳng định không có cơ sở pháp lý vào năm 2016 – một chiến thắng pháp lý cho Philippines.
Tháng 3 năm nay, Philippines triệu tập đại sứ Trung Quốc yêu cầu giải thích hành vi xâm phạm trái phép và hiện diện kéo dài của một tàu trinh sát Trung Quốc tại khu vực gần Palawan.
Giám đốc Sáng kiến Minh bạch hàng hải (AMTI) Gregory Poling nhận định chuyến thăm Palawan có thể gửi đi một thông điệp mạnh mẽ đến Philippines mà không khiến Trung Quốc tức giận, vì điểm đến không phải vùng lãnh thổ đang tranh chấp.
“Philippines sẽ được trấn an rằng dù hiện tại Ukraine và Đài Loan là điểm nóng chính, Mỹ vẫn xem Biển Đông là trọng tâm trong tương lai quan hệ với Philippines”, theo nhà phân tích Poling. Ông dự đoán Phó tổng thống Harris cũng có kế hoạch thăm một cơ sở được xây dựng theo Thỏa thuận Hợp tác quốc phòng tăng cường song phương tại căn cứ không quân Antonio Bautista.