Sở GD-ĐT TP.HCM khẳng định đề thi toán lớp 10 không có gì sai sót

Ngay sau khi kỳ thi tuyển sinh lớp 10 kết thúc, trên một số diễn đàn, mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng nội dung câu hỏi số 5 của đề thi môn Toán có sai sót về kiến thức vật lý. Qua rà soát, Sở GD-ĐT TP.HCM phản hồi như sau:

"Bài toán đưa ra nội dung liên quan hiện tượng thực tế là quá trình đun để làm sôi nước trong một ấm điện (đồ gia dụng thường được sử dụng trong gia đình). Quá trình khảo sát này chỉ là một giai đoạn ngắn của quá trình đun sôi nước; thời điểm bắt đầu khảo sát (t = 0) không phải là thời điểm bắt đầu quá trình đun nước.

Với các dữ kiện khảo sát được trong quá trình này, về mặt toán học có thể được mô tả như hình vẽ và thể hiện bằng một hàm số mà học sinh đã được học trong chương trình. Do vậy, với các kiến thức và năng lực toán học (hàm số bậc nhất, đồ thị hàm số bậc nhất, điểm thuộc đồ thị, hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, tính toán…) học sinh có thể giải quyết được các yêu cầu do đề bài đặt ra". ​

Ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM khẳng định câu 5 của đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn toán của thành phố hoàn toàn bình thường, không thể gọi là sai sót.

Ông Quốc nhấn mạnh đây là đề thi môn toán, câu này cho giả thiết, yêu cầu học sinh dùng kiến thức và các năng lực giải toán để giải quyết, đưa ra kết quả cuối cùng. Câu này không nhìn dưới góc độ vật lý. Ông đưa ra ví dụ, ở câu 3 của đề yêu cầu tính tỷ lệ cân nặng lý tưởng với tham số là chiều cao lý tưởng. Với ngày xưa, khuôn mặt tròn, người đầy đặn được ưa thích thì công thức này là sai, nhưng hiện nay chuộng người gầy ốm thì công thức này lại có thể phù hợp.

Theo ông Nguyễn Bảo Quốc, các câu hỏi trong đề toán đã rất cụ thể, có công thức, dữ liệu liên quan để yêu cầu học sinh tính toán theo yêu cầu của đề bài, sử dụng hệ phương trình để giải. Cho nên, nếu nhìn câu hỏi này dưới khía cạnh của môn vật lý, đưa ra phân tích thì lại có thể đi vào chuyên vật lý rất sâu, không phù hợp với việc đánh giá về mặt kiến thức toán học.

Lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM nhấn mạnh, với câu 5 của đề thi toán này, học sinh hoàn toàn có thể làm được bình thường, không có gì sai sót.

Trước đó, ngày 8.6, trên các diễn đàn và mạng xã hội lan truyền thông tin đề thi môn Toán của kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập tại TP.HCM (diễn ra trong hai ngày 6 và 7.6) có sai sót về kiến thức vật lý.

Theo đó, các nhận định cho rằng, câu 5 của đề thi này có sai sót về kiến thức vật lý như sau: Đề cho công suất P cùng với đơn vị đi kèm là W thì các hệ số a, b trong công thức P = at + b phải có đơn vị tương ứng là W/s và W. Nếu đáp án hoặc lời giải của học sinh chỉ cho số, mà thiếu đơn vị là không đúng.

Nếu hiểu là tìm thời gian t tính từ t = 0 để P (t) = 105W thì dữ kiện “đun sôi nước” là gây hiểu lầm, không liên quan đến bài toán. Nếu vẫn giữ cách hiểu là tìm thời gian để đun sôi nước với công suất 105W thì nảy sinh ra nhiều rắc rối. Giả sử đun m (kg) nước từ T1 (độ C) lên T2 (độ C), nhiệt dung riêng C (J/kgC) thì nhiệt lượng cần là Q = m.c (T2-T1).

Để viết đun sôi nước với công suất cố định là gây hiểu lầm, vì thiếu các dữ kiện nhiệt độ bắt đầu, khối lượng nước, nhiệt dung riêng của nước. Hơn nữa, giải theo hướng này thì không liên quan gì đến hàm P (t) đã cho, mà chỉ áp dụng tính công W = P.t = 105.t và giải phương trình Q = W và tìm ẩn t.

Bởi công suất P (t) thay đổi theo thời gian t, nên công thức cần thực hiện là W = tích phân [ P (t’) dt’] từ t’ = 0 đến t’ = t (thời gian cần tìm) và giải Q = W tìm ẩn t. Hiểu theo cách này thì kiến thức tích phân nằm ngoài chương trình và dữ kiện 105 W trở nên mơ hồ.

Nhiều giáo viên cho rằng với các dữ liệu được cung cấp trong đề thi, nếu học sinh áp dụng máy móc công thức thì có thể giải được, nhưng nếu phân tích chuyên sâu hơn từ góc độ vật lý (đối với các học sinh giỏi) thì các em sẽ lúng túng.