Đài CNN đưa tin vào ngày 6.3, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký ban hành sắc lệnh hành pháp trì hoãn áp thuế trong gần 1 tháng với hàng hóa từ Canada, Mexico thuộc phạm vi hiệp định thương mại giữa 3 nước (USMCA).
Sắc lệnh được ban hành sau cuộc điện đàm giữa nhà lãnh đạo Mỹ với người đồng cấp Mexico Claudia Sheinbaum. Quan chức Canada cũng vừa đàm phán với chính quyền Tổng thống Trump.
“Sau khi nói chuyện với Tổng thống Sheinbaum, tôi đồng ý rằng Mexico sẽ không phải trả thuế cho bất cứ hàng hóa nào thuộc phạm vi USMCA. Tôi làm vậy như một sự điều chỉnh nhằm thể hiện sự tôn trọng với Tổng thống Sheinbaum. Mối quan hệ của chúng tôi rất tốt, chúng tôi đang cùng nhau nỗ lực hết mình tại biên giới, ngăn chặn tình trạng nhập cư bất hợp pháp và fentanyl. Cảm ơn Tổng thống Sheinbaum vì sự chăm chỉ và hợp tác của bà!”, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Dù bài đăng chỉ nhắc đến Mexico, nhưng sắc lệnh hành pháp áp dụng với cả Canada. Thời gian hoãn thuế kéo dài đến ngày 2.4.
Nhà lãnh đạo Mexico cũng đăng bài trên mạng xã hội X cảm ơn người đồng cấp Mỹ. Bà tuyên bố hầu như tất cả hoạt động giao thương giữa hai nước đều thuộc phạm vi USMCA.
Tuy nhiên theo một nguồn tin quan chức Nhà Trắng, chỉ khoảng 50% hàng nhập khẩu từ Mexico và 36% hàng nhập khẩu từ Canada được hiệp định thương mại bảo vệ. Nhiều mặt hàng khác như bơ không được bảo vệ do chi phí tuân thủ cao.
Một trong số hàng nhập khẩu thuộc phạm vi USMCA là ô tô vừa được hoãn thuế một ngày trước đó. Mặt hàng năng lượng từ Canada không nằm trong hiệp định nên vẫn phải chịu thuế 10%, dự kiến làm tăng giá xăng bán tại vùng đông bắc nước Mỹ. Thuế quan với phân kali từ Canada tạm thời được giảm từ 25% xuống 10% để giúp nông dân có thời gian thay đổi.
Thời gian qua Tổng thống Trump thường xuyên khen ngợi Tổng thống Sheinbaum vì hỗ trợ siết chặt an ninh biên giới, giúp số trường hợp nhập cư bất hợp pháp lẫn số fentanyl mà lực lượng biên phòng Mỹ tịch thu gần đây giảm rõ rệt.
Ngược lại, Tổng thống Trump chỉ trích Thủ tướng Canada Justin Trudeau rất gay gắt. Phía ông Trudeau cũng tuyên bố không ngần ngại bước vào thương chiến.
Trước động thái mới nhất từ Mỹ, Bộ trưởng Tài chính Canada Dominic LeBlanc thông báo hoãn thực thi kế hoạch áp thuế đợt 2 với hơn 4.000 mặt hàng từ nước láng giềng.
Thị trường chứng khoán Mỹ khá biến động vào ngày 6.3. Cổ phiếu nhiều công ty giảm mạnh trước khi Tổng thống Trump ký sắc lệnh hoãn thuế, nhưng sau đó nhanh chóng hồi phục trở lại. Chỉ số Dow Jones đóng cửa giảm 1% , S&P 500 giảm 1,8%, Nasdaq giảm 2,6%. Thay đổi liên tục về thuế quan khiến giới đầu tư bối rối.