Theo thông tin từ Bộ Công an, tình hình tội phạm hình sự xảy ra trong gia đình ngày càng báo động, xảy ra nhiều vụ người thân giết hại lẫn nhau (chiếm khoảng 20% tổng số vụ án giết người).
Thời gian gần đây, cử tri tỉnh Gia Lai đã gửi kiến nghị về Bộ Công an với nội dung: “Tội phạm hình sự xảy ra trong gia đình ngày càng gia tăng báo động, nhiều vụ giết hại người thân trong gia đình với tính chất và mức độ nghiêm trọng, dã man”.
Trước kiến nghị này, theo thông tin từ Bộ Công an, năm 2019, phạm pháp hình sự giảm 7,39% về số vụ; tuy nhiên, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật còn diễn biến phức tạp, tính chất tội phạm nghiêm trọng, cường độ bạo lực gia tăng. Tình hình tội phạm hình sự xảy ra trong gia đình ngày càng báo động, xảy ra nhiều vụ người thân giết hại lẫn nhau (chiếm khoảng 20% tổng số vụ án giết người).
Gần đây nhất (ngày 10.6), HĐXX TAND TP.Hà Nội đã tuyên mức án 20 năm tù đối với bị cáo Lê Văn Thạo (SN 1966, trú tại Thường Tín, Hà Nội) về tội “Giết người”. Điều đáng buồn, nạn nhân chính là con trai ruột của bị cáo. Cuộc sống gia đình không mấy hạnh phúc khi hai vợ chồng thường xuyên xảy ra cãi vã, bà Uyn (vợ của bị cáo) đã cùng người con trai đi nơi khác ở. Đến đầu tháng 11.2019, anh Lê Thành Luân (con trai của bị cáo) xây nhà trên mảnh đất do em ruột bà Uyn mua cho (ngay cạnh nhà Thạo).
Tuy nhiên, trong quá trình thi công xây dựng đã làm hư hỏng một số cây cối trong hàng rào nhà Thạo khiến hai bố con xảy ra mâu thuẫn. Đỉnh điểm của cuộc mâu thuẫn xảy ra vào tối 19.11.2019, khi trên đường sang nhà hàng xóm xem bóng đá, Thạo gặp anh Luân và bị chính con mình buông lời nặng nề: “Bố mày xây đất, ăn cướp đất của mày đấy…” Dù im lặng, không phản ứng nhưng khi về tới nhà, nhớ lại chuyện bị chính con ruột của mình xúc phạm nên Thạo nảy sinh ý định giết chết anh Luân để trả thù.
Theo cáo trạng, sau khi gây án, bị cáo đã ra Cơ quan công an đầu thú về hành vi phạm tội của mình. Cụ thể, Thạo đã viết ra giấy với nội dung: “Bố cáo! Ăn cướp mồ hôi nước mắt và máu của tao mà còn chửi tao, khinh tao nên tao giết…” Khoảng 00 giờ 30 phút ngày 20.11.2019, Thạo cầm con dao đã chuẩn bị sẵn đi qua vườn nhà rồi trèo tường sang nhà anh Luân. Vào đến phòng ngủ, Thạo thấy con trai đang nằm ngủ một mình trên giường nên đi tới, vung dao chém liên tiếp nhiều nhát vào vùng cổ của con trai khiến anh Luân tử vong tại chỗ do mất máu cấp không phục hồi.
Với tội phạm hình sự xảy ra trong gia đình, Bộ Công an nhận định đây là một trong những loại tội phạm do nguyên nhân xã hội với trên 80% đối tượng phạm tội lần đầu, không nằm trong diện quản lý nghiệp vụ của lực lượng Công an nên công tác phòng ngừa rất khó khăn dù tỷ lệ điều tra khám phá rất cao.
Trước tình hình trên, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương triển khai quyết liệt nhiều biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm do nguyên nhân xã hội, trong đó có tội phạm xảy ra trong gia đình. Tuy nhiên, để ngăn chặn, đẩy lùi được tình trạng này, bên cạnh sự vào cuộc của công an, rất cần sự chung tay vào cuộc mạnh mẽ của các cấp và toàn thể nhân dân với đồng bộ các giải pháp căn cơ, toàn diện về kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, pháp luật...
Cụ thể như xây dựng và phát huy các mô hình tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải ở cơ sở và ngay trong các gia đình để chủ động phát hiện sớm, kịp thời hòa giải các mâu thuẫn thù tức trong gia đình ngay từ khi mới phát sinh, không để tích tụ kéo dài; tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, nâng cao nhận thức pháp luật cho các thành viên trong gia đình; quản lý, giáo dục…
Ngoài ra, Bộ Công an đã và đang chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương phối hợp, hướng dẫn các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và nhân dân thực hiện các biện pháp xã hội phòng ngừa tội phạm thường xảy ra trong gia đình, nhất là tội phạm giết người thân; đồng thời, triển khai giải pháp phòng ngừa, chủ động hòa giải không để xảy ra xô xát dẫn đến án mạng…
Nhã Thanh