Trên đoạn Twitter ngày 12.7, Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc cố tình trì hoãn, không vội mua thêm nông sản Mỹ như đã hứa: “Hy vọng họ sẽ sớm bắt đầu thực hiện lời họ đã nói”.
Sau cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping)ở hội nghị thượng đỉnh G-20 hồi cuối tháng 6, ông Trump đã nói Trung Quốc đồng ý mua thêm nhiều nông sản Mỹ, như một phần đình chiến thương mại Mỹ - Trung. Thỏa thuận đình chiến lần hai này đã “treo” kế hoạch Mỹ áp thêm thuế trị giá 300 tỉ USD lên hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ.
Hai nhà lãnh đạo Mỹ - Trung cũng đồng ý tái lập cuộc đàm phán thương mại vốn bị đổ vỡ hồi tháng 5 sau 11 vòng đàm phán. Cho đến nay, hai đoàn đàm phán chỉ trao đổi qua điện thoại, chưa công bố kế hoạch trục tiếp gặp nhau.
Cùng ngày 12.7, Bộ Nông nghiệp Mỹ công bố dữ liệu, cho thấy Trung Quốc thật sự giảm mua nông sản Mỹ, tiếp sau cuộc gặp giữa 2 ông Trump - Xi. Tuần trước, Trung Quốc mua 127.000 tấn đậu nành Mỹ, tương đương 2 tàu chở hàng và giảm 79% so với tuần trước nữa. Trung Quốc cũng chỉ mua 78 tấn thịt heo Mỹ, so với 10.400 tấn hồi tháng 6.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã được một năm, từ khi vị chủ nhân Nhà Trắng cáo buộc Bắc Kinh tiến hành các chiến thuật “săn mồi”, gồm “ăn cắp” công nghệ nhạy cảm của Mỹ và buộc các công ty Mỹ phải chuyển giao các bí mật thương mại nhằm xóa bỏ ưu thế công nghệ của Mỹ. Ông Trump đã áp mức thuế 25 % trị giá 250 tỉ USD lên hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu.
Bắc Kinh trả đũa Mỹ bằng mức thuế 100 tỉ USD lên hàng hóa Mỹ, đặc biệt nhắm vào nông sản Mỹ được sản xuất bởi đa số nông dân Mỹ ủng hộ ông Trump. Chính quyền Mỹ liền có chương trình hỗ trợ 27 tỉ USD cho nông dân Mỹ.
Ngoài việc phản đối chính sách công nghệ của Bắc Kinh, Mỹ còn muốn Trung Quốc mua thêm nhiều nông sản Mỹ, và thu hẹp thâm thủng thương mại của Mỹ với Trung Quốc. Mức thâm thủng này đã đạt đến mức kỷ lục 381 tỉ USD hồi năm 2018.
Mỹ Trinh (theo AP, Bloomberg)