TP.HCM: Hàng loạt trường hợp sốt rét nguy hiểm nhập viện

Ngày 10.6, Sở Y tế TP.HCM cho hay, trong 6 tháng đầu năm 2022, TP ghi nhận 5 trường hợp sốt rét, trong đó có 2 trường hợp sốt rét ác tính.

Các trường hợp mắc sốt rét nhập viện trên có những trường hợp đi công tác tại vùng có sốt rét lưu hành ở Tây Nguyên hoặc đi công tác tại các nước châu Phi…

Trong đó có 2 trường hợp sốt rét ác tính rất nguy hiểm được chuyển đến điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới. Đây là 2 trường hợp nhập cảnh từ nước ngoài về.

Cụ thể, bệnh nhân nữ (24 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) là du học sinh đang học chương trình ngôn ngữ Pháp ở Yaounde, Cameron khoảng 10 tháng qua.

Ngày 17.5, nữ bệnh nhân này trên máy bay trở về Việt Nam bị sốt lạnh run khoảng 2 cơn/ngày. Sau đó bệnh nhân đã đi khám bệnh, xét nghiệm tại 4 cơ sở y tế tư nhân và công lập, tình trạng sốt không cải thiện; được chẩn đoán theo dõi sốt xuất huyết dengue.

Ngày 23.5 bệnh nhân được hội chẩn với Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, mẫu máu gửi sang bệnh viện này để xét nghiệm kiểm tra ngày 24.5 có kết quả test nhanh dương tính với Plasmodium falciparum.

Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới ngày 24.5 với chẩn đoán sốt rét ác tính thể não, vàng da, tiểu huyết sắc tố và mật độ ký sinh trùng cao do P.falciparum.

Bệnh nhân còn lại là người đàn ông 63 tuổi ở tỉnh Triết Giang, Trung Quốc. Ngày 31.5, bệnh nhân này từ Bờ Biển Ngà về Việt Nam bằng máy bay, có quá cảnh 10 giờ ở Thổ Nhĩ Kỳ. Bệnh nhân lên cơn sốt lạnh run trên chuyến bay về Việt Nam. Xuống sân bay Tân Sơn Nhất, được một bác sĩ người Trung Quốc (đi cùng chuyến bay) đưa đến khám ở một bệnh viện quốc tế và được làm test nhanh sốt rét dương tính Plasmodium falciparum. Sau đó, bệnh nhân được chuyển ngay đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới ngày 1.6. Bệnh nhân được chẩn đoán Sốt rét ác tính thể vàng da, suy thận, nhiễm toan và mật độ ký sinh trùng cao do P. falciparum và hiện vẫn đang được điều trị tích cực tại khoa hồi sức sốt rét tại đây. Riêng nữ du học sinh sau thời gian điều trị tích cực đã vừa được xuất viện.

Trước tình hình sốt rét có những diễn biến phức tạp, Sở Y tế yêu cầu tất cả các cơ sở khám chữa bệnh khi tiếp nhận một trường hợp có sốt cần chú ý khai thác yếu tố tiền sử đi lại của bệnh nhân. Khi bệnh nhân đi từ các vùng có sốt rét lưu hành về thì cần nghĩ ngay đến bệnh sốt rét và tiến hành xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét (test nhanh hoặc nhuộm lame máu) để kịp thời điều trị, ngăn ngừa biến chứng nặng và tử vong.

Theo Bộ Y tế trong năm 2021, cả nước có 465 bệnh nhân sốt rét, giảm 67% so với năm 2020, không có ca tử vong. Tại khu vực phía Nam, ghi nhận 43 ca sốt rét, giảm 76% so với năm 2020. Đến hết năm 2021 cả nước đã có 36 tỉnh thành được công nhận loại trừ bệnh sốt rét và đang phấn đấu để đạt loại trừ sốt rét vào năm 2030.

Tại TP.HCM, từ năm 2011 đến nay không phát hiện ca bệnh sốt rét nội tại (là ca bệnh mắc bênh tại TP.HCM) mà tất cả đều là các ca nhiễm từ các vùng dịch tễ lưu hành. Thành phố đã được công nhận loại trừ sốt rét từ năm 2020, hiện đang trong giai đoạn “phòng ngừa sốt rét quay trở lại sau loại trừ”.

Mặc dù vậy, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố vẫn duy trì các hoạt động giám sát thường xuyên ca bệnh và côn trùng truyền bệnh cùng các hoạt động chuyên môn theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Sở Y tế cho biết, TP là nơi có biến động dân cư rất lớn và cũng là nơi tập trung nhiều bệnh viện tuyến cuối, nên hàng năm vẫn ghi nhận một số trường hợp sốt rét là những người đến từ vùng đang có dịch sốt rét lưu hành trong và ngoài nước. Kết quả giám sát trung gian truyền bệnh sốt rét tại TP không phát hiện muỗi Anopheles, vì vậy nguy cơ lây lan bệnh sốt rét tại thành phố là gần như không có.

Mặc dầu vậy, ngành y tế TP vẫn khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp tiêu diệt lăng quăng, ngăn ngừa muỗi đốt để phòng tránh các bệnh lây lan do muỗi truyền, trong đó căn bệnh sốt xuất huyết hiện đang là bệnh truyền nhiễm lưu hành tại thành phố đang bắt đầu vào mùa dịch khi mùa mưa đang đến.

Được biết, sốt rét là bệnh truyền nhiễm gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium, lây truyền từ người bệnh sang người lành khi bị muỗi đốt. Muỗi Anopheles (còn gọi là muỗi đòn xóc) là trung gian truyền bệnh sốt rét. Ký sinh trùng sốt rét không tồn tại ở ngoại cảnh, chỉ tồn tại trong máu người bệnh và trong cơ thể muỗi truyền bệnh sau khi chích người bệnh.

Bệnh sốt rét nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ xuất hiện các biến chứng nặng – thể sốt rét ác tính (như biến chứng não gây hôn mê sâu, co giật; suy gan, suy thận, thiếu máu nặng, tiểu huyết cầu tố do vỡ hồng cầu hàng loạt..) và khi đó nguy cơ tử vong là rất cao. Những người chưa từng bị sốt rét (chưa có miễn dịch) là nhóm có nguy cơ cao xuất hiện các biến chứng nặng và tử vong khi nhiễm ký sinh trùng sốt rét.Nhóm này cần được phát hiện sớm, điều trị đúng và kịp thời.