Gửi bình luận
Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong việc thực hiện một số dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường thành phố Hà Nội.
7 dự án BT trong chương trình đổi đất lấy hạ tầng của TP.Hà Nội xuất hiện một loạt các sai phạm gây thất thoát vốn. Danh sách 7 dự án cụ thể như sau: Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở,Dự án Đầu tư xây dựng đường Lê Văn Lương kéo dài,Dự án Đầu tư xây dựng đường trục Nam tỉnh Hà Tây,Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường từ đường Lê Đức Thọ đến Khu đô thị mới Xuân Phương,Dự án Đầu tư xây dựng đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An,Dự án Đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên đoạn qua địa phận Hà Nội.
TTCPchỉ rõ, UBND TP.Hà Nội chưa thực hiện đúng quy định về việc lập, phê duyệt, công bố danh mục dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT, BOT lĩnh vực giao thông và môi trường từ năm 2008 - 2012, gây ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà đầu tư (không có đủ số lượng nhà đầu tư tham gia để thực hiện lựa chọn) để thực hiện chủ trương đầu tư, làm giảm hiệu quả đầu tư.
Bên cạnh đó, UBND TP.Hà Nội chưa thực hiện đúng quy định về việc lập, phê duyệt công bố danh mục dự án đầu tư theo quy định dẫn đến các thông tin cần thiết về chủ trương đầu tư, các dự án, lĩnh vực cần kêu gọi đầu tư không được công bố rộng rãi để kêu gọi đa dạng các thành phần kinh tế tham gia, hạn chế số lượng các nhà đầu tư tiềm năng có thể tham gia vào các dự án, giảm tính minh bạch và cạnh tranh công bằng.
Theo TTCP, đến thời điểm thanh tra, trong 15 dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT thuộc lĩnh vực giao thông, môi trường trên địa bàn thành phố Hà Nội chỉ có 1 dự án được lựa chọn nhà đầu tư thông qua hình thức đấu thầu (có sơ tuyển), 14 dự án còn lạilựa chọn nhà đầu tư thông qua hình thức chỉ định thầu.
UBND TP.Hà Nội không thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, đánh giá năng lực đối với một số nhà đầu tư không chính xác, thiếu chặt chẽ, lựa chọn ký hợp đồng để thực hiện dự án đối với một số nhà đầu tư không đảm bảo năng lực theo quy định.
“Các dự án được kiểm tra khi trình xin chủ trương lựa chọn nhà đầu tư bằng hình thức chỉ định thầu đều có chung lý do cơ bản là do tính cấp bách, cấp thiết. Tuy nhiên, UBND TP.Hà Nội không thực hiện đúng quy trình, quy định và không có tài liệu chứng minh, làm rõ thực trạng, mức độ chính xác của việc cấp bách, cấp thiết khi chỉ định Nhà đầu tư thực hiện các dự án này”, kết luận nêu rõ.
Cùng với đó, một số nhà đầu tư tại thời điểm được thẩm định, đánh giá và lựa chọn để thực hiện dự án trong khi năng lực về tài chính hạn chế, không đảm bảo năng lực.Cụ thể: Cty cổ phần Tasco đối với dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương,Cty Bitexco đối với dự án đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An.
“Hầu hết các dự án đều bị chậm tiến độ so với yêu cầu, một phần do nguyên nhân năng lực về huy động vốn, bố trí vốn chủ sở hữu tham gia vào dự án của nhà đầu tư yếu kém, không đảm bảo theo tiến độ giải ngân cam kết như dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương, dự án đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây cũ, dự án đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An...”, TTCP cho biết.
Kết luận này chỉ ra một số nội dung đầu tư, tổng mức đầu tư, dự toán của một số dự án BT đã được UBND TP.Hà Nội và các cơ quan trực thuộc thẩm định, phê duyệt chưa chính xác, chưa đúng chế độ quy định, làm sai tăng tổng vốn đầu tư dự án, ảnh hưởng đến việc tính toán, sắp xếp các phương án giao đất đối ứng để xác định tiền sử dụng đất.
Theo cơ quan thanh tra, điển hình là Dự án Nhà máy Nước Yên Sở được khởi công xây dựng trong khi chưa có kết quả thẩm tra thiết kế cơ sở của Bộ Xây dựng và thẩm tra phê duyệt công nghệ của Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội; dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương, việc lập, thẩm định và phê duyệt tổng vốn đầu tư không chính xác do áp dụng định mức, đơn giá và tính toán khối lượng không đúng, làm tăng giá trị hợp đồng BT hơn 19,5 tỉ đồng; Dự án Nút giao thông Long Biên, công tác lập, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư không chính xác do tính sai khối lượng, làm tăng giá trị hơn 34,3 tỉ đồng; Dự án BT đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây cũ ký hợp đồng sai tăng 920 tỉ đồng…
TTCP cũng cho rằng việc giám sát thực hiện hợp đồng của UBND TP.Hà Nội và các cơ quan có liên quan còn chưa chặt chẽ. Hầu hết các dự án đều chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện phải gia hạn hợp đồng làm phát sinh tăng chi phí đầu tư và không hoàn thành đúng tiến độ để đảm bảo phục vụ các mục tiêu cấp bách, kịp thời như chủ trương đề ra ban đầu.
“Quá trình thương thảo và ký kết hợp đồng BT kéo dài, phức tạp, nhiều nội dung không cụ thể, đồng nhất, có trường hợp ký hợp đồng BT sau khi dự án khởi công và chấp thuận đưa vào nội dung hợp đồng các hạng mục nhà đầu tư đã tự thi công và hoàn thành trước đó”, kết luận nêu rõ.
Theo đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP.Hà Nội thực hiện việc xử lý trách nhiệm của lãnh đạo UBND TP.Hà Nội, các sở, ban, ngành liên quan đến khuyết điểm, vi phạm; Xử lý trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc chậm cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án đường Hà Nội - Hưng Yên.
Bên cạnh đó, yêu cầu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội chỉ đạo các đơn vị quản lý hợp đồng rà soát, thực hiện xử lý trách nhiệm của các nhà thầu tư vấn có khuyết điểm, vi phạm tại các bước khảo sát, lập dự án đầu tư và tư vấn thẩm tra dự toán thiết kế sau thiết kế cơ sở và tư vấn thẩm tra tổng mức đầu tư để giảm trừ giá trị thanh toán hợp đồng tư vấn theo quy định.
Về xử lý kinh tế, TTCP kiến nghị giảm trừ quyết toán 1,339 triệu USD đối với phát sinh lãi vay sau ngày 8.11.2012 tại dự án Nhà máy nước thải Yên Sở; yêu cầu Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 (Cienco 5) nộp ngay vào ngân sách Nhà nước 1.428 tỉ đồng, bao gồm 902 tỉ đồng chi phí lãi vay và 510 tỉ đồng tiền chênh lệch giữa tiền giá trị sử dụng đất và công trình BT; yêu cầu giảm trừ tổng mức đầu tư hơn 19,5 tỉ đồng, tính thêm giá trị tiền sử dụng đất để nộp vào ngân sách nhà nước hơn 11,2 tỉ đồng do áp sai suất vốn đầu tư tại dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương…
Hoài Phong
