Ukraine muốn NATO mời gia nhập vào tuần tới

Trở thành thành viên NATO là một phần của “kế hoạch chiến thắng” do Tổng thống Volodymyr Zelensky đề xuất. Nhà lãnh đạo nói với đài Sky News rằng mời Ukraine gia nhập trong lúc chưa giành lại phần lãnh thổ bị Nga chiếm đóng có thể là giải pháp chấm dứt “giai đoạn nóng” của cuộc chiến. Kyiv chấp nhận việc chưa lập tức trở thành thành viên được, nhưng lập luận động thái đưa ra lời mời ngay bây giờ sẽ gửi đi thông điệp Moscow không thể ngăn họ vào liên minh.

Ngoại trưởng Sybiha viết trong thư: “Lời mời không nên bị coi như hành động làm leo thang. Ngược lại, khi hiểu tư cách thành viên NATO cho Ukraine là điều tất yếu thì Nga sẽ mất đi một trong những lý lẽ chính để tiếp tục cuộc chiến. Vì vậy tôi kêu gọi ủng hộ quyết định mời Ukraine gia nhập nhân cuộc họp ngoại trưởng NATO ngày 3 - 4.12”.

Hãng Reuters dẫn lời các nhà ngoại giao NATO cho biết hiện tại khối chưa đạt đồng thuận về chuyện mời Ukraine gia nhập. Kết nạp thành viên mới cần tất cả 32 thành viên hiện tại chấp nhận.

NATO từng tuyên bố viễn cảnh Ukraine gia nhập là “con đường không thể đảo ngược”. Nhưng đến nay khối chưa đưa ra lời mời chính thức hay lộ trình cụ thể nào cả.

Thừa nhận thực tế đồng thuận chưa đạt được, tuy nhiên Phó thủ tướng Ukraine Olga Stefanishyna nhấn mạnh bức thư của Ngoại trưởng Sybiha gửi đi thông điệp chính trị mạnh mẽ về khả năng kết nạp sớm Ukraine.

Theo các nhà ngoại giao NATO, thời gian gần đây lập trường của nhiều nước thành viên không hề thay đổi, đặc biệt giữa lúc họ chờ đợi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đưa ra chính sách Ukraine một cách rõ ràng. Vào tháng trước, tạp chí Politico từng tiết lộ có ít nhất 7 nước phản đối kết nạp Ukraine vào NATO ngay lập tức, gồm Đức, Slovakia, Mỹ, Hungary, Bỉ, Slovenia, Tây Ban Nha.

Việc gia nhập Liên minh châu Âu (EU) cùng NATO được Tổng thống Zelensky thúc đẩy nhằm xích lại gần hơn với phương Tây, đồng thời tăng cường phòng vệ trước Nga. Tuy nhiên, bước đi này đem đến rủi ro chiến tranh leo thang.

Điều 5 Hiệp ước NATO quy định toàn liên minh hỗ trợ quân sự nếu một quốc gia thành viên bị tấn công, vì vậy, nếu Ukraine gia nhập NATO mà vẫn còn chiến tranh với Nga thì điều khoản này sẽ được kích hoạt.

Nga nhiều lần tuyên bố việc cho phép Ukraine gia nhập NATO là hoàn toàn không chấp nhận được và nước này sẽ đáp trả mạnh mẽ.