Trong một công văn đề ngày 23.10.2017 gửi Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (TTBTDTCĐ), UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có chỉ đạo liên quan đến những kiến nghị của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân (NNC Nguyễn Đắc Xuân) về việc xây dựng bãi đỗ xe 5.000m2 bên trái lăng Khải Định.
Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao giao cho TTBTDTCĐ “chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức đối thoại, làm rõ các nội dung theo kiến nghị của ông Nguyễn Đắc Xuân; báo cáo UBND tỉnh kết quả giải quyết trước ngày 15.11.2017”.
Trước đó, vào tháng 7.2017 khi bãi đỗ xe bên trái lăng Khải Định tiến hành thi công đã gặp những phản ứng trái chiều từ dư luận. Vào ngày 27.7.2017, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân đã có thư gởi cho TS. Phan Thanh Hải-Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐ) - chủ đầu tư dự án để phản biện về dự án này. Cụ thể, nhà nghiên cứu Huế đề nghị nên xây dựng bãi đỗ xe tại khu vực ruộng làng Châu Chữ đối xứng với công trường xây dựng bãi đỗ xe trước lăng Khải Định hiện nay. Địa điểm này nằm ngoài khu vực bảo vệ lăng, vừa đảm bảo hài hòa về yếu tố thiên nhiên, phong thủy. Tuy nhiên, ý kiến này không được TTBTDTCĐ chấp nhận.
Tiếp đến, sau nhiều lần kiên nhẫn phản biện nhưng hồi âm từ TTBTDTCĐ vẫn chưa rõ ràng và thuyết phục, ngày 9.10.2017, ông Nguyễn Đắc Xuân tiếp tục gởi các vị lãnh đạo UBND Tỉnh Thừa Thiên Huế một văn thư, trong đó nêu kiến nghị tỉnh nên tổ chức một hội nghị khoa học thẩm định dự án bãi đỗ xe bên trái trước lăng Khải Định. Và ngày 23.10.2017 vừa qua, ông Xuân cho biết đã nhận được thông báo từ UBND tỉnh về chỉ đạo của tỉnh nhưng không phải là trả lời trực tiếp cho ông mà gởi cho TTBTDTCĐ.
Qua trao đổi với NNC Nguyễn Đắc Xuân, ông cho biết với tư cách là người yêu Huế và nghiên cứu về văn hóa Huế, ông cho rằng việc xây dựng bãi đỗ xe là cần thiết. Tuy nhiên vị trí xây dựng bãi đổ xe hiện tại đã vi phạm Điều 32 Luật Di sản Văn hóa, ảnh hưởng lớn đến phong thủy, cảnh quan môi trường yên tĩnh của khu lăng vua Khải Định… và không phát huy giá trị di tích. Vì vậy, muốn giải quyết vấn đề này cần phải có một hội nghị để lấy ý kiến của các nhà nghiên cứu sử, văn hóa, phong thủy, và chính quyền Thị xã Hương Thủy-Huế. Ông Xuân cũng không đồng tình với việc đối thoại với TTBTDTCĐ theo như thông báo của Tỉnh Thừa Thiên Huế. Vì đây là một vấn đề liên quan đến việc sử dụng đất, vấn đề phong thủy, vấn đề trước mắt và lâu dài, vấn đề có phạm luật di sản hay không - một kinh nghiệm để xử lý các vấn đề xây dựng khác trong vùng bảo vệ di tích. Do đó, phải nhờ đến các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, cơ quan chức năng có chuyên môn mới giải quyết được.
Cũng cần nói thêm rằng, trước đó không lâu, khi tiến hành san ủi bãi đỗ xe lăng Tự Đức trên diện tích 17.000m2, đơn vị thi công đã ủi bay mộ bà Tài nhân – một phi tần vua Tự Đức, sự việc được dư luận và báo chí rất quan tâm. Hiện dự án bãi đỗ xe này đã tạm thời dừng thi công do có đơn thư khiếu kiện đến cơ quan chức năng từ một số thành viên của Nguyễn Phước tộc.
Hiện tại, dư luận rất quan tâm đến hai bãi đỗ xe này vì có những ảnh hưởng đến các di sản của Huế đã được UNESCO công nhận. Do vậy, dư luận cũng đang rất muốn có một hội thảo khoa học để các nhà chuyên môn phản biện, tạo thành một tiền lệ để tham khảo về sau khi xây dựng các công trình liên quan đến đất di tích.
Hạ Lan